Γιατί η ταξιδιωτική ναυτία φαίνεται να είναι διαδεδομένη μετά την καραντίνα

Τα ταξίδια με το αυτοκίνητο, οι βόλτες με λεωφορείο αλλά και το τρένο φαίνεται να κάνουν περισσότερους ανθρώπους να νιώθουν πώς ανακατεύονται.
Peter Muller via Getty Images/Cultura RF

Από την άρση του lockdown, ορισμένοι έχουν παρατηρήσει ότι αισθάνονται όλο και περισσότερο ναυτία όταν ταξιδεύουν με αυτοκίνητα ή παίρνουν δημόσιες συγκοινωνίες.

Η δημοσιογράφος Αννα Κοντρέα - Ράντο συνειδητοποίησε ότι είχε αναπτύξει «ταξιδιωτική ναυτία» καθώς οι περιορισμοί έχουν μειωθεί. «Πρόσφατα άρχισα να ταξιδεύω με τρένα αφού δεν τα χρησιμοποίησα καθόλου κατά τη διάρκεια του lockdown και αισθάνομαι τόσο χάλια», έγραψε στο Twitter. «Ακόμα και στον υπόγειο».

Δεν είναι μόνη. Σε απάντηση στο tweet της, δεκάδες άτομα μοιράστηκαν παρόμοιες εμπειρίες. Άτομα που συνήθιζαν να αισθάνονται αδιαθεσία σε αυτοκίνητα παρατήρησαν ότι (από την άρση του lockdown) άρχισαν να νιώθουν αναστατωμένοι (επιπλέον) σε λεωφορεία και τρένα.

Μερικοί είπαν ότι ενώ αισθάνονται εντάξει με τα αυτοκίνητα, αποφεύγουν τα τρένα και τα λεωφορεία - υποθέτοντας ότι αυτό μπορεί να έχει να κάνει με την υποχρεωτική χρήση μάσκας.

Λοιπόν, γιατί αισθανόμαστε ζαλάδες και ναυτία όταν ταξιδεύουμε; Και, πιο συγκεκριμένα, γιατί φαίνεται να συμβαίνει περισσότερο από την άρση του lockdown;

Ο Τζον Γκόλντινγκ, καθηγητής εφαρμοσμένης ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γουέστμινστερ, εξηγεί ότι υπάρχει μια θεωρία ότι η ταξιδιωτική ναυτία εμφανίζεται ως αποτέλεσμα αισθητηριακής σύγκρουσης ή αναντιστοιχίας - όπου τα μηνύματα από το εσωτερικό αυτί (το όργανο ισορροπίας μας) και τα μάτια μας και τα υπόλοιπα το σώμα δεν ταιριάζουν - έτσι ο εγκέφαλος μπερδεύεται. Όταν ταξιδεύουμε, για παράδειγμα, αλλά εστιάζουμε σε κάτι όπως το τηλέφωνό μας ή το βιβλίο που διαβάζουμε, εμφανίζεται μια αιαθητηριακή «αναντιστοιχία» που μπορεί να προκαλέσει όλα αυτά τα πολύ γνωστά συμπτώματα όπως ναυτία και έμετο.

“«Είναι περίπου σαν να μην έχουμε οδηγήσει ένα ποδήλατο για μεγάλο χρονικό διάστημα», λέει, «κι αν και δεν ξεχνάμε εντελώς πώς να οδηγήσουμε ένα ποδήλατο, χρειαζόμαστε μερικά ταξίδια για να ”επιστρέψουμε” σε αυτό».”

Όταν εξηγώ ότι, οι άνθρωποι φαίνεται να βιώνουν ταξιδιωτική ναυτία περισσότερο μετά την άρση του lockdown, ο καθηγητής Γκόλντινγκ δεν εκπλήσσεται. «Είναι περίπου σαν να μην έχουμε οδηγήσει ένα ποδήλατο για μεγάλο χρονικό διάστημα», λέει, «κι αν και δεν ξεχνάμε εντελώς πώς να οδηγήσουμε ένα ποδήλατο, χρειαζόμαστε μερικά ταξίδια για να ”επιστρέψουμε” σε αυτό».

Το ίδιο ισχύει και για τα ταξίδια: ο εγκέφαλός μας πρέπει να το συνηθίσει ξανά. Εάν οι άνθρωποι δεν έχουν ταξιδέψει για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να χάσουν τη συνήθη τους ζωή, λέει. Το «Habituation» είναι μια μείωση στην απόκριση σε ένα ερέθισμα μετά από επαναλαμβανόμενες παρουσιάσεις - έτσι, με το ταξίδι μαθαίνουμε να συνηθίζουμε την αίσθηση αυτού και οι εγκέφαλοί μας θα μπορούσαν προηγουμένως να επεξεργαστούν ότι ταξιδεύαμε χωρίς να αισθανόμαστε άρρωστοι. Αλλά τώρα, πρέπει να το μάθουμε εκ νέου λόγω της παύσης για περίπου ένα χρόνο των ταξιδιών με τρένα, λεωφορεία και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτοκίνητα.

Ας μην φοβόμαστε, αυτή η νέα ταξιδιωτική ναυτία δεν πρέπει να διαρκέσει πολύ, λέει ο καθηγητής Γκόλντινγκ. «Μετά από λίγα ταξίδια, η προσαρμογή θα έρθει γρήγορα», συμπληρώνει. «Οι περισσότεροι άνθρωποι θα επανέλθουν στο φυσιολογικό μετά από λίγα ταξίδια».

«Αν αυτό δεν συμβεί και αντιληφθούν ότι αυτό είναι ένας πραγματικός περιορισμός γι′ αυτούς, μπορεί να θέλουν να συμβουλευτούν τον γιατρό τους ή να επισκεφθούν την σελίδα του NHS για την ταξιδιωτική ζαλάδα».