Όλος ο κόσμος παρακολουθεί με ανησυχία τον πόλεμο που εξελίσσεται στον Καύκασο. Ο τουρκο-αζερικός άξονας έχει εξαπολύσει μια μεγάλης κλίμακας επίθεση εναντίον της Αρμενίας και του Ναγκόρνο Καραμπάχ (Αρτσάχ) στοχεύοντας, κυρίως, τον άμαχο πληθυσμό σε πόλεις και χωριά της περιοχής. Η συμπαράσταση του ελληνικού λαού στους Αρμενίους είναι άκρως συγκινητική. Η αντίδραση της ελληνικής Πολιτείας ωστόσο δεν ήταν τόσο αποφασιστική. Ορισμένοι προσδίδουν την ουδέτερη στάση της Ελλάδας στη ομοιότητα του Ζητήματος του Ν. Καραμπάχ με το Κυπριακό. Σε αυτούς τους ανθρώπους θα απαντήσω με το παρόν άρθρο.
Το Ναγκόρνο Καραμπάχ δεν μπορεί να συγκριθεί με την λεγόμενη «Βόρεια Κύπρο». Η μόνη ομοιότητα που έχουν οι δύο περιπτώσεις είναι ότι, τόσο το Αρτσάχ όσο και το ψευδοκράτος αποτελούν δύο αποσχιθέντα, de facto ανεξάρτητα κράτη τα οποία δεν αναγνωρίζονται από την διεθνή κοινότητα.
Ας δούμε όμως πως καταλήξαμε στην de facto ανεξαρτητοποίηση των δύο αυτών περιοχών:
Στην Κύπρο είχαμε μια διασκορπισμένη τουρκοκυπριακή μειονότητα η οποία αποτελούσε το 20% του συνολικού πληθυσμού. Η εν λόγω Κοινότητα δεν ήταν συγκεντρωμένη στην βόρεια Κύπρο. Η Κύπρος από την αρχαιότητα αποτελούσε μια ενιαία πολιτική και γεωγραφική οντότητα ανεξάρτητα από το ποιος την ήλεγχε. Ποτέ η βόρεια Κύπρος δεν αποτέλεσε την πατρογονική εστία των Τουρκοκυπρίων. Το 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και, αφού διέπραξε ειδεχθή εγκλήματα κατά των Κυπρίων, κατέλαβε παρανόμως το βόρειο τμήμα του νησιού, ιδρύοντας λίγα χρόνια αργότερα το ψευδοκράτος. Εκδίωξε τον ελληνοκυπριακό πληθυσμό ο οποίος αποτελούσε την πλειοψηφία, έφερε τους Τουρκοκύπριους και εγκατέστησε εποίκους από τη Μικρά Ασία.
Από την άλλη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ έχουμε τα εξής γεγονότα: το 1921, η Σοβιετική Ένωση ολοκλήρωσε την κατάκτηση της Υπερκαυκασίας καταλύοντας τα ανεξάρτητα κράτη της περιοχής (Γεωργία, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν). Οι μπολσεβίκοι προσπάθησαν να διευθετήσουν το ζήτημα των αμφισβητούμενων εδαφών την περιοχή και αποφάσισαν την ενσωμάτωση του Ναγκόρνο Καραμπάχ στην Σοβιετική Αρμενία λαμβάνοντας υπόψη την εθνολογική σύσταση της περιοχής - το 90% ήταν Αρμένιοι. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Στάλιν αποφάσισε να δώσει αυθαίρετα την περιοχή στο Σοβιετικό Αζερμπαϊτζάν. Αυτό το γεγονός αμφισβητεί τη νομιμότητα της αζερικής κυριαρχίας στην περιοχή. Από την αρχαιότατη εποχή, στην περιοχή κατοικούσαν Αρμένιοι και πάντα η περιοχή ανήκε στην Αρμενία είτε αυτή ήταν ανεξάρτητη είτε υπό ξένο ζυγό. Κατά την διάλυση της ΕΣΣΔ, το Ναγκόρνο Καραμπάχ προχώρησε σε δημοψήφισμα με σκοπό την ανεξαρτητοποίησή του. Είχε το δικαίωμα να το κάνει αυτό, το προέβλεπε το σοβιετικό Σύνταγμα. Στο δημοψήφισμα η συντριπτική πλειοψηφία ψήφισε υπέρ της ανεξαρτησίας. Ως απάντηση, το Αζερμπαϊτζάν άρχισε τις βιαιοπραγίες κατά των Αρμενίων. Διωγμοί, σφαγές και πογκρόμ άρχισαν στο Αζερμπαϊτζάν και ιδίως στην περιοχή του Ορεινού Καραμπάχ. Οι Αρμένιοι αποφάσισαν να πάρουν τα όπλα και να πολεμήσουν για την ελευθερία τους. Γνώριζαν, ότι αν η περιοχή περνούσε στα χέρια του Αζερμπαϊτζάν, αυτό θα σήμαινε ότι έπρεπε να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες. Οι Αρμένιοι έχυσαν το αίμα τους για να μην ζήσουν αυτά που έζησαν το 1915. Δεν υπήρχε περίπτωση να επιτρέψουν για άλλη μια φορά των διωγμό τους από τα πάτριά εδάφη.
Επομένως, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά μεταξύ του Ναγκόρνο Καραμπάχ και του Κυπριακού:
Στην περίπτωση του Αρτσάχ, ο πληθυσμός επαναστάτησε ώστε να αποτρέψει τους διωγμούς και τις σφαγές που θα πραγματοποιούνταν σε περίπτωση που επικρατούσαν οι Αζέροι. Στην Κύπρο έγινε το αντίστροφο: είχαμε την τουρκική εισβολή και τον διωγμό του τοπικού γηγενούς ελληνικού πληθυσμού από την βόρεια Κύπρο. Η περίπτωση του Αρτσάχ μοιάζει περισσότερο με αυτή του Κοσσυφοπεδίου. Σχεδόν 100 κράτη έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Παρά το γεγονός ότι το Κόσοβο δεν έγινε ανεξάρτητο με βάση το διεθνές δίκαιο, τα κράτη δικαιολογούν την απόσχισή του στο γεγονός ότι αυτή προστάτευσε τον αλβανικό πληθυσμό της περιοχής από τους διωγμούς και τις σφαγές.
Τα ανωτέρω τα γνωρίζει καλά η Κύπρος γι’ αυτό και δεν διστάζει να υποστηρίξει ανοικτά τους Αρμενίους και τον αγώνα για την ελευθερία και επιβίωσή τους. Αφού το κάνει η Κύπρος γιατί δεν το κάνει η Ελλάδα;
Βεβαίως, το παρόν άρθρο δεν στοχεύει να πείσει κανέναν ότι η Ελλάδα πρέπει να αναγνωρίσει τυπικά το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα αναφορικά με την Κύπρο ή την Θράκη. Όμως δεν χρειάζεται να προχωρήσει σε αναγνώριση. Η ίδια η Αρμενία δεν έχει αναγνωρίσει το Αρτσάχ ως ανεξάρτητο κράτος. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να καταδικαστεί ανοικτά η επίθεση κατά αμάχων που πραγματοποιεί το Αζερμπαϊτζάν μαζί με την Τουρκία και τους Σύρους τζιχαντιστές.
Ελλάς και Αρμενία έχουν κοινή ιστορία, κοινές αρχές και αξίες, αλλά και κοινά εθνικά και αμυντικά συμφέροντα. Η φράση «είμαστε αδέλφια» δεν χρησιμοποιείται τυχαία και έρχεται σε αντιδιαστολή με την παρόμοια φράση που χρησιμοποιούν οι Τούρκοι για τους Αζέρους. Η Ελλάδα πρέπει να καταλάβει ότι αυτή την στιγμή στο Ναγκόρνο Καραμπάχ διακυβεύεται η επιβίωση του αρμενικού έθνους και αυτό δεν είναι υπερβολή. Διότι στον πόλεμο συμμετέχει η Τουρκία η οποία σε καμία περίπτωση δεν έχει μετανοήσει για την γενοκτονία του 1915-1923. Μάλιστα, τα γεγονότα στον Καύκασο μπορεί να αποτελέσουν ένα νέο momentum για την ολοκλήρωση της γενοκτονίας από τους Τούρκους και τα «αδέλφια» τους. Όπως οι Τούρκοι βοηθούν τα «αδέλφια» τους, έτσι και οι Έλληνες οφείλουν να βοηθήσουν τα δικά τους. Δεν είναι αργά για το υπουργείο Εξωτερικών να αναθεωρήσει την στάση ίσων αποστάσεων που τηρεί. Να το κάνει όμως σύντομα, πριν είναι πολύ αργά.