Γράμμα στην Μελίνα: «Ένας άνδρας και μια γυναίκα». Δύο λόγια του παππού

Ο Ροβήρος Μανθούλης γράφει στην εγγονή του
Η έλξη του 1874 από τον Tranquillo Cremona (1837-1878),
Η έλξη του 1874 από τον Tranquillo Cremona (1837-1878),
DEA PICTURE LIBRARY via Getty Images

«Η Μελίνα ήταν 7 χρονών, όταν σκέφτηκα να καταγράψω αυτά που μούρθε να της εξιστορώ τα Σαββατοκύριακα που περνούσε μαζί μας. Τα μπλα – μπλα του παππού, όπως τα λέγαμε.

Εχουν περάσει 25 χρόνια. Τότε ήξερα ότι δεν επρόκειτο να τις διαβάσει αμέσως τις «Επιστολές» μου αυτές. Όπως και να έχει τι είναι 10 επιστολούλες, που σκοπός τους είναι να προετοιμάσει ένα παιδί με το λεξιλόγιο που θα συναντήσει καθώς θα μπαίνει σιγά-σιγά στην εφηβεία;

Και θα βρίσκει μπροστά του λέξεις και ορολογίες φορτισμένες με απρόσιτη σημασία;

Μια επιστολή που απευθύνεται σε χιλιάδες Ελληνόπουλα. Και στην ηλικία της Μελίνας ακόμα!

Στο κάτω-κάτω, ένα απλό κουβεντολόι είναι. Ανάμεσα στη Μελίνα και στον παππού της Δεν είναι δα και οι 10 Εντολές! »

Ένας άνδρας και μια γυναίκα. Ένα γαλλικό φιλμ είχε αυτό τον τίτλο και άρεσε πολύ στην εποχή του. Εντάξει, ας μιλήσουμε για το θηλυκό και το αρσενικό.

Αυτό το «πιάτο» απασχόλησε πολύ τους άντρες, τις γυναίκες, τους φιλοσόφους, τους κοινωνιολόγους, τους καλλιτέχνες, τους φυσικούς, τους γιατρούς, τους νομικούς…

Ο «μέσος άνθρωπος» -να πούμε ο «άνθρωπος του λαού» - δεν πολυνοιάζεται με το θέμα αυτό.

Γεννιέται, ανακαλύπτει το φύλο του, απορεί που δεν έχουν όλοι το ίδιο φύλο, συνηθίζει τελικά, αποδέχεται πως υπάρχουν αγόρια και κορίτσια, πατέρες και μητέρες, ανακαλύπτουν τον «πόλεμο των δύο φύλων», την συμφιλίωση με το γάμο ή με την κοινή ζωή, συνηθίζουν τους θείους και τις θείες, τα ξαδέρφια και τις ξαδέρφες, τους εραστές και τις ερωμένες. Και δεν ψάχνει να μάθει το γιατί για όλ’ αυτά.

Η αλήθεια είναι ότι μας φαίνεται απίθανο να υπάρχει να υπάρχει ένας κόσμος μ΄ένα μόνο φύλο, το γυναικείο ή το ανδρικό. Όλα τα ζώα, όσα βλέπουμε τουλάχιστο, είναι αρσενικά και θηλυκά. Γίνεται κόσμος μόνο με άνδρες; Ή μόνο με γυναίκες; Και η αναπαραγωγή; Πώς θα γίνει; Εντάξει όλ΄αυτά.

Αυτό όμως που μου με βάζει μπροστά σε τεράστια ερωτηματικά είναι το πώς η Φύση ανακάλυψε το κόλπο της αναπαραγωγής! Η ζωή εμφανίστηκε στη γη πριν από μερικά εκατομμύρια χρόνια.

Οι ασχολούμενοι γνωρίζουν πάνω κάτω τη χρονολογία, αλλά δεν γνωρίζουν πώς η ζωή ξεκίνησε το μηχανισμό της αναπαραγωγής.

Μια μέρα εμφανίστηκε ξαφνικά ένα ζωντανό κύτταρο. Ένα «κύτταρο ζωής». Από το πουθενά.

Εντάξει, υπάρχει κάποια λογική από πίσω. Έπεσε από το διάστημα; Γεννήθηκε από κάποια χημική ένωση; Έστω, Αλλά πώς αυτό το κύτταρο είχε την ιδέα μια μέρα να χωριστεί στα δύο, ύστερα στα τέσσερα και ούτω καθ΄εξής.

Και μια άλλη μέρα, εμφανίστηκαν ξαφνικά αρσενικά κύτταρα και θηλυκά κύτταρα!

Ώστε η Φύση ξέρει να εξελίσσεται και να βελτιώνεται χωρίς τη βοήθεια κανενός!

Καταπληκτικό. Αντί να χάνουμε την ψυχραιμία μας όταν ανακαλύπτουμε πως υπάρχει και άλλο φύλο στον κόσμο, καλύτερα να χαιρόμαστε που έχουμε μια έξυπνη Φύση.

Δυστυχώς, από πολύ παλιά, υπάρχουν και αντιδικίες ανάμεσα στα αγόρια και στα κορίτσια. Δεν είναι όλα ρόδινα. Εγώ άλλωστε δεν πιστεύω το παραμύθι πως από την ωμοπλάτη του Αδάμ φτιάχτηκε η Εύα. Μάλλον το αντίθετο έγινε.

Στην Μητριαρχική κοινωνία, όπως ξέρουμε, αρχηγός της οικογένειας ήταν η μάνα. Κάποτε άλλαξε αυτό και αρχηγός έγινε ο πατέρας.

Και περάσαμε στην Πατριαρχία. Και τότε η γυναίκα έγινε άνθρωπος δεύτερης κατηγορίας. Όχι γιατί άλλαξε η Φύση, αλλά γιατί άλλαξε η Κοινωνία.

Στα ζώα, δεν υπάρχει ανισότητα ανάμεσα στα θηλυκά και τα αρσενικά. Σήμερα επιστρέφουμε στους νόμους της Φύσης.

Κι΄ έρχεται κάποια ισότητα και στις ανθρώπινες κοινωνίες, κυρίως στις δικές μας, δηλαδή στη Δύση. Δεν μπορώ να πω το ίδιο για την Αφρική και την Ασία. Η Φύση μας έκανε διαφορετικούς αλλά όχι άνισους.

Ο Άνδρας και η γυναίκα είναι σαν τους δύο πόλους του ηλεκτρισμού. Με έναν δεν γεννιέται ηλεκτρικό ρεύμα . Χρειάζονται και οι δύο.

Η αλήθεια είναι ότι όπως ο ηλεκτρισμός είναι ένα μυστήριο, έτσι και η γυναίκα είναι ένα μυστήριο για το άνδρα και ο άνδρας ένα μυστήριο για τη γυναίκα.

Όχι για τον οργανισμό τους αλλά για την ψυχολογία τους. Από παιδιά, τ΄αγόρια κάνουν παρέα με αγόρια και τα κορίτσια με κορίτσια.

Γιατί υπάρχει αυτή η ανησυχία ανάμεσα στο αγόρι και στο κορίτσι;

Γιατί οι άνθρωποι δεν τα λένε όλα. Κρύβουν τον μισό εαυτό τους και φοβούνται μήπως ο άλλος το ανακαλύψει. Εντάξει, ας υπάρχει ένα μυστήριο. Η ζωή γίνεται πιο ενδιαφέρουσα.

Όπου υπάρχει μυστήριο υπάρχει και συγκίνηση. Δεν μας αρέσουν οι ταινίες μυστηρίου; Μας αρέσουν. Η Αστρολογία δεν είναι ένα μυστήριο; Τι θα γινόταν οι Πυραμίδες χωρίς το μυστήριο που κρύβουν μέσα τους;

Σ’ όλη μας τη ζωή μας συγκινούν οι γυναίκες γιατί είμαστε άνδρες και μας συγκινούν οι άνδρες γιατί είμαστε γυναίκες.

Ξέρω, πρέπει να την κρύβουμε αυτήν την συγκίνηση μερικές φορές, αλλά το να την κρύβουμε είναι κι΄αυτό ένα παιχνίδι.

Και το παιχνίδι κάνει τη ζωή ζωντανότερη. Αλλιώς, θα μας δεις να βυθιζόμαστε στην μοναξιά, ή στην ανία, ή και στα δυο μαζί!

Τώρα, μπορούμε να μιλήσουμε για μια άλλη πλευρά του προβλήματος. Επειδή το κορίτσι δεν ξέρει ακριβώς πώς είναι η ψυχολογία και η σκέψη του αγοριού – και το αγόρι του κοριτσιού – φτιάχνει στο κεφάλι του ένα ιδεώδες.

Το ιδανικό αγόρι. Και το αγόρι, το ιδανικό κορίτσι. Αλλά αυτή η εικόνα είναι δημιούργημα της φαντασίας. Δεν είναι κακό πράγμα η φαντασία, αλλά η πραγματικότητα δεν τη φτάνει ποτέ.

Το ιδανικό αγόρι και το ιδανικό κορίτσι δεν υπάρχει! Ευτυχώς. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, το «ιδανικό αγόρι» είναι σχεδόν πάντα το ίδιο για όλα τα κορίτσια.

Και το «ιδανικό κορίτσι» είναι σχεδόν πάντα το ίδιο για όλα τα αγόρια. Το φαντάζεσαι πόσο ανιαρό θα ήτανε, όλα τα αγόρια να ήταν τα ίδια; Και όλα τα κορίτσια να ήταν όμοια με τη κούκλα Μπαρμπί;

Αυτό που έχει σημασία είναι να έχει ο καθένας τη δική του προσωπικότητα, όσο γίνεται πιο αναπτυγμένη.

Στο γάμο, δυο δυνατές προσωπικότητες επηρεάζουν η μία την άλλη. Για το καλό και των δύο. Εντάξει, θα υπάρξουν και «ατυχείς γάμοι», όπως τους λένε.

Γιατί ούτε ιδανικός γάμος υπάρχει. Θα δεις, μια μέρα οι Ασφαλιστικές Εταιρίες που ασφαλίζουν τα σπίτια από τις πυρκαγιές, θα ασφαλίζουν και τους γάμους!

Μίλησα για παιχνίδι. Γιατί μόνο ειλικρινείς και τίμιοι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να παίζουν.

Η ειλικρίνεια είναι η συμπεριφορά η πιο απολαυστική για τον διπλανό μας. Κοίτα τα ζώα και τα πουλιά. Γεννιούνται ΄ ειλικρινή.

Η υποκρισία δεν χαρίζει ευτυχία. Η υποκρισία είναι σαν τα ναρκωτικά. Τα άρχισες; Δεν μπορείς πια να τα κόψεις.

Η ζωή σου πάει περίπατο.

Τι θα πει «πάει περίπατο»; Θα πει «Κόλαση».

Η ζωή είναι σύντομη, δυστυχώς. Πρέπει να την προστατέψουμε από όλες τις αρρώστιες, σωματικές και ψυχικές. Η ειλικρίνεια είναι υγεία. Χωρίς αυτήν, το δέρμα μας βγάζει σπυριά.

Το παιχνίδι είναι σαν ένα ανέκδοτο, είναι το αλατοπίπερο στην καθημερινή ζωή. Για να μας βγάλει από τις έγνοιες. Αλλά ποτέ δεν πρέπει να κρύβει κακόπιστα υπονοούμενα, υβριστικά.

Υπάρχουν και ιδιαιτερότητες γύρω μας που χρειάζονται ειδική μεταχείριση. Δε λες σ΄ ένα χοντρό «είσαι χοντρός!», σ΄έναν ανάπηρο ¨είσαι ανάπηρος!». Τι είναι αυτό που θρέφει την αγάπη και τη φιλία; Ο σεβασμός. Τελεία και παύλα.

Δημοφιλή