Τουρκία: Τι είδε ο Έλληνας τουρίστας

Συνομιλώντας αυτές τις δύο εβδομάδες που έμεινα στη Σίδη, αυτή τη φανταχτερή πλευρά της Τουρκίας, με απλούς, λαϊκούς ανθρώπους που βγάζουν το ψωμί τους αποκλειστικά απ΄τον τουρισμό και παρατηρώντας από απόσταση τη σκληρή καθημερινοτητά τους κατάλαβα γιατί ένας πολιτικός με το θρησκευτικό-πατριωτικό προφίλ του Ταγίπ Ερντογάν έχει την πέραση που έχει στο Τουρκικό εκλογικό σώμα. Μπορεί να μην εμνπνέει δημοκρατική εμπιστοσύνη σε μια χώρα γεμάτη προβλήματα αλλά εμπνέει ασφάλεια, κάποια σταθερότητα σε ένα επικίνδυνα σύνθετο και απρόβλεπτο περιβάλλον. Ακόμη και οι εκείνοι που δεν τον ψηφίζουν και τον θεωρούν έναν αυταρχικό τραμπούκο μου εξομολογήθηκαν ότι στη σημερινή Τουρκία δυστυχώς δεν υπάρχει ουσιαστική εναλλακτική πολιτική πρόταση απ'αυτή του Ερντογάν.
Kaan Soyturk / Reuters

Η φωτογραφία που συνοδεύει αυτό το μπλογκ πάρθηκε στην Αττάλεια, την Τουρκική Ριβιέρα στo νότιo άκρο της χώρας σχεδόν απέναντι από την Κύπρο, μερικές ώρες πριν το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.

Μπορεί εύκολα να δει κανείς, αν γρήγορα προσπεράσει την φωτομοντελίστικη πόζα του μπλόγκερ, την εκθαμβωτική ομορφιά του τοπίου. Μείναμε κοντά στη Σίδη, το σπουδαιότερο εμπορικό λιμάνι της Παμφυλίας κατά την αρχαιότητα, μεγάλη τουριστική πόλη σήμερα με πλούσιο αρχιτεκτονικό διάκοσμο και μεγαλοπρεπή ρωμαϊκά μνημεία και καταπληκτικές παραλίες. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Αττάλεια είναι ένα από τα μεγαλύτερα τουριστικά κέντρα της χώρας με απευθείας πτήσεις από τη βόρεια και τη δυτική Ευρώπη.

Το να βρίσκεις τον εαυτό σου εν μέσω στρατιωτικού πραξικοπήματος ως τουρίστας είναι μια από τις πιο σουαρεαλιστικές εμπειρίες που μπορεί κανείς να βιώσει. Δεν ξέρεις πως να το αντιμετωπίσεις. Ειδικά τις πρώτες ώρες. Και ειδικά αν βρίσκεσαι εκαντονταδες χιλιόμετρα μακριά από τις εστίες κινδύνου όπως είμασταν εμείς. Η Σίδη απέχει 400 χιλόμετρα μακριά από την Άγκυρα και 700 χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη. Είμασταν ασφαλείς; Θα ζούσαμε το δικό μας Εξπρές του Μεσονυχτίου; Στον καυτό αέρα (33 βαθμούς κελσίου θερμοκρασία εκείνο το βράδυ) πλανιόταν μια αμήχανη νευρικότητα σαν τον στατικό ηλεκτρισμό πριν την καταιγίδα.

Το επόμενο πρωί όλα (για τους πραξικοπηματίες τουλάχιστον) είχαν τελειώσει. Όμως το αίσθημα ανακούφισης των πρώτων ημερών γρήγορα αντικαταστάθηκε με ένα μίγμα φόβου, αβεβαιότητας και παραίτησης για το που πηγαίνουν τα πράγματα.

Είχε μεγάλο ενδιαφέρον να παρατηρούσες, λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 15 Ιουλίου στο γεμάτο λόμπυ του ξενοδοχείου, όταν ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι επρόκειτο για πραξικόπημα, τις διαφορετικές αντιδράσεις προσωπικού και ενοίκων. Το προσωπικό του ξενοδοχείου είχε πάρει μια επιτηδευμένη business-as-usual στάση, οι μπάρμεν σέρβιραν κοκτέιλς που δεν είχες καν ζητήσει, ο πιανίστας τραγουδούσε με κεφάτη, παιδική σχεδόν, ανεμελιά όλη τη δισκογραφία του Φράνκι Βάλλι, με μοναδική εξαίρεση τους ρεσέψιονίστ που ήταν καμπουριασμένοι στις οθόνες τους βλέποντας live τηλεόραση από το ίντερνετ. Απ'την άλλη, οι ένοικοι, Άγγλοι στην πλειοψηφία, είχαν πάρει την κλασική φλεγματική δε-μπορεί-κανείς-να αποφύγει -αυτο-που-τον-περιμένει προσέγγιση, οπότε ας πιούμε άλλο ένα τζίν&τόνικ ενώ οι Γερμανοί και οι Σκανδιναβοί με χαρακτηριστική αυτοπειθαρχία και αυτοσυγκράτηση παρακολουθούσαν μέσω κινητών και τάμπλετ ψυχρά τις εξελίξεις ανταλλάσοντας κοινοτοπίες.

Εγώ προσωπικά, για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, είχα εξιταριστεί με την ιδέα ότι βίωνα το πρώτο μου στρατιωτικό πραξικόπημα. Έχοντας γρήγορα καταλήξει στο ορθολογικό συμπέρασμα ότι εξαιτίαςτου τουριστικού μας στάτους και της τεράστιας χιλιομετρικής απόστασης μάλλον δεν κινδυνεύαμε, εκτός κι αν το πράγμα χόντραινε πολύ, που εν έτη 2016 δεν περίμενα να συμβεί, βγήκα απ΄ το ξενοδοχείο για να καταγράψω την ατμόσφαιρα στη πόλη. Η καρδιά μου στην αρχή χτυπούσε 260 σφύξεις το λεπτό! Απογοητεύτηκα όμως οικτρά. Το βράδυ εκείνο στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη μπορεί να ήταν πολυτάραχο, αλλά στη Σίδη ήταν σαν να βρισκόσουν σε άλλη χώρα.

Το επόμενο πρωί όλα (για τους πραξικοπηματίες τουλάχιστον) είχαν τελειώσει. Όμως το αίσθημα ανακούφισης των πρώτων ημερών γρήγορα αντικαταστάθηκε με ένα μίγμα φόβου, αβεβαιότητας και παραίτησης για το που πηγαίνουν τα πράγματα. Έχετε, φυσικά διαβάσει όλες αυτές τις μέρες στην HuffPost Greece αναλύσεις-επι- αναλύσεων για το πόσο επικίνδυνα προβληματική εξελίσσεται η κατάσταση στη γειτονική χώρα και για τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή οι μετα-πραξικοπηματικές αντιδράσεις του Ταγίπ Ερντογάν, με το σαρωτικό εμφυλιακού τύπου πογκρόμ εκκαθαρίσεων και αντιποίνων.

Συνομιλώντας αυτές τις δύο εβδομάδες που έμεινα στη Σίδη, αυτή τη φανταχτερή πλευρά της Τουρκίας, με απλούς, λαϊκούς ανθρώπους που βγάζουν το ψωμί τους αποκλειστικά απ΄τον τουρισμό και παρατηρώντας από απόσταση τη σκληρή καθημερινοτητά τους κατάλαβα γιατί ένας πολιτικός με το θρησκευτικό-πατριωτικό προφίλ του Ταγίπ Ερντογάν έχει την πέραση που έχει στο Τουρκικό εκλογικό σώμα. Μπορεί να μην εμνπνέει δημοκρατική εμπιστοσύνη σε μια χώρα γεμάτη προβλήματα αλλά εμπνέει ασφάλεια, κάποια σταθερότητα σε ένα επικίνδυνα σύνθετο και απρόβλεπτο περιβάλλον. Ακόμη και οι εκείνοι που δεν τον ψηφίζουν και τον θεωρούν έναν αυταρχικό τραμπούκο μου εξομολογήθηκαν ότι στη σημερινή Τουρκία δυστυχώς δεν υπάρχει ουσιαστική εναλλακτική πολιτική πρόταση απ'αυτή του Ερντογάν.

«Η κατάσταση με τον Ερντογάν και την Τουρκία, φίλε μου», μου είπε ο Μουράτ, ένας 30χρονος, γλυκομίλητος φωτογράφος, «έχει εξελιχθεί σαν εκείνες τις σχέσεις που οι άντρες δουλεύουν, φέρνουν χρήματα στο σπίτι, όμως είναι ελεύθεροι να πίνουν και να κακομεταχειρίζονται τις γυναίκες τους όποτε θέλουν. Εκείνες, απ΄την άλλη μεριά γεμάτες ανασφάλεια και χωρίς ίχνος αυτοπεποίθησης, σε αντάλλαγμα δέχονται να έχουν την εξουσία να αποφασίζουν τα πάντα μες το σπίτι. Ξέρουν ότι είναι δυσάρεστο, ότι δεν είναι δίκαιο, αλλά τελικά δέχονται τον συμβιβασμό. Το συνηθίζουν, το βλέπουν αλλιώς. Και μετά από κάποιο καιρό, δεν το βλέπουν καθόλου».

Δημοφιλή