Αφορμή στάθηκε η ρήση ενός φίλου: «στην Ελλάδα πρέπει να αλλάξουν οπωσδήποτε 2 ½ πράγματα: 1. Ο χρόνος απονομής δικαιοσύνης, 2. Σταθερό φορολογικό με ενιαίο χαμηλό συντελεστή, 2 ½. Αστυνόμευση παντού (και με επεξήγηση για το τελευταίο: πρέπει να γίνει δεύτερη φύση των Ελλήνων ότι η οποιαδήποτε παραβατικότητα θα τιμωρείται)».
Έχοντας την εκτίμηση ότι ζούμε σε μια χαοτική οριακή κοινωνική πραγματικότητα με αφόρητη πίεση και χωρίς ορατή διέξοδο, μου ήρθε στο μυαλό η υπόθεση Siemens. Ουδεμία πρόθεση κρίσης και πολύ περισσότερο επεξήγησης της διαδικασίας. Δεν είμαι νομικός, δεν έχω γνώση της δικογραφίας, δεν είναι πρόθεση μου να δικάσω. Όμως δε μπορώ να κρύψω τον προβληματισμό μου ανάμεσα σε δύο δεδομένα: στο χρόνο διάρκειας διεξαγωγής της δίκης και τον τρόπο διεξαγωγής της.
Σήμερα, καθ' όσον γνωρίζω, διεξάγονται -υπό το φόβο της παραγραφής- δύο παράλληλες δίκες. Με βάση τον αριθμό των κατηγορούμενων ας τις πούμε μικρή και μεγάλη. Η μικρή που αφορά στον κ. Τάσο Μαντέλη, πρώην Υπουργό του ΠΑΣΟΚ, και η μεγάλη που αφορά σε όλους. Η μικρή έχει ξεκινήσει εδώ και τρία (ναι σωστά διαβάσετε 3) χρόνια. Η μεγάλη ξεκίνησε τον Δεκέμβριο.
Η μικρή, απ' ότι έμαθα, μπορεί να ξαναρχίσει από την αρχή. Σύμφωνα με φήμες ο Πρόεδρος του δικαστηρίου δυστυχώς αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, κι απ' ότι κατάλαβα, εάν ο Πρόεδρος δεν μπορεί να συνεχίσει τη διεξαγωγή της δίκης ή δηλώσει κώλυμα, τότε στη συγκεκριμένη περίπτωση το λογικό είναι να ξεκινήσει η δίκη από την αρχή.
Η μεγάλη ακούστηκε ότι πήρε αναβολή λόγω του γεγονότος ότι χρειάζονται μετάφραση σε δύο γλώσσες του κατηγορητηρίου, αφού υπάρχουν Γερμανοί και Γάλλοι κατηγορούμενοι. Ωστόσο λέγεται ότι αυτό δεν είναι ακριβές. Ότι την επόμενη εβδομάδα θα αποφασιστεί εάν θα διακοπεί η δίκη, για να μεταφραστεί το βούλευμα σε γερμανικά και γαλλικά. Όταν ρώτησα για τη διεξαγωγή της μου ανέφεραν ότι θα υπάρχουν ταυτόχρονα μεταφραστές. Όταν ρώτησα γιατί δεν ήταν έτοιμες οι μεταφράσεις, πρακτικά δεν πήρα απάντηση. Γνωστός μού ανέφερε χαρακτηριστικά: «μα δε γνώριζαν εδώ και επτά μήνες (7 μήνες) που άρχισε η δίκη ότι είναι απαραίτητη αυτή η μετάφραση. Γιατί δεν τις είχαν κάνει; Είναι δυνατόν ο κατηγορούμενος να μην γνωρίζει επίσημα γιατί κατηγορείται;» Το ίδιο πρόσωπο αποκρίθηκε: «η δίκη αυτή θα πάρει δέκα (10) χρόνια για να ολοκληρωθεί».
Μπορώ να φανταστώ πώς είναι να κατηγορείσαι άδικα, μπορώ να φανταστώ πώς είναι να μην περνάει ο καιρός. Μπορώ να φανταστώ και την αξία της καθυστέρησης. Ότι ο χρόνος τα γιατρεύει όλα. Έχω την εντύπωση ότι είναι ένα από τα στοιχεία με τα οποία γαλουχήθηκε το ποινικό μας σύστημα. Αυτό της καθυστέρησης.
Είμαι σίγουρος ότι γίνονται προσπάθειες να αρθεί αυτή η καθυστέρηση. Πιστεύω ότι η ελληνική Δικαιοσύνη αποτελείται από εξαιρετικά μυαλά, τα οποία θα μπορέσουν να επιβάλλουν σε ένα δυσμενές περιβάλλον τις απαραίτητες νέες συνθήκες.
Η υπόθεση Siemens ξεκίνησε ως διαδικασία προανάκρισης το 2005. Ως πολιτικό θέμα αρκετά πιο πριν. Έκτισε πολιτικές καριέρες και κυρίως έσπειρε την αμφιβολία. Η αμφιβολία έφθανε και περίσσευε σε ένα κόσμο που αργά αλλά σταθερά επιζητούσε αίμα στην αρένα. Όταν ήρθε δε η οικονομική κρίση, η διαπλοκή (έτσι κι αλλιώς αγαπημένη έκφραση των Ελλήνων πολιτικών) ήρθε κι ακούμπησε στην πραγματική δυστυχία. Όλοι την καταπολεμούν (τη διαπλοκή), όλοι την χρειάζονται. Είναι η απόλυτη λέξη.
Γιατί ένα από τα κύρια θέματα διαπλοκής (υπόθεση Siemens) χρειάζεται δέκα ή ενδεχομένως είκοσι χρόνια για να εξεταστεί (σε πρώτο βαθμό) είναι ένα τεράστιο θέμα. Η Ελλάδα της αναδρομικότητας των ευθυνών, που ζει τα τελευταία χρόνια μια δυσβάσταχτη πραγματικότητα, φαίνεται ότι προτιμάει να ασχολείται με τις διαδικασίες και όχι με την ουσία. Καλώς ή κακώς την ίδια λογική βλέπουμε και σήμερα. Όμως είναι ένα μικρό δείγμα του πού πηγαίνουμε και πως λειτουργούμε. Είναι σα να είμαστε στο μέσο μιας τέλειας καταιγίδας. Η οποία, όμως, δεν οφείλεται σε φυσικά φαινόμενα. Οφείλεται στα πειράματα συγκεκριμένων πολιτικών.