Όλα όσα φοβόμαστε, ας τα κοιτάξουμε κατάματα

Συνήθως, όταν πάει κάτι στραβά, αυτό συμβαίνει γιατί αγνοήθηκαν οι ενδείξεις και φανήκαμε απροετοίμαστοι και ανεπαρκείς, και όχι γιατί ήταν καταστροφικό το γεγονός καθεαυτό. Π.χ. αν ένα κτίριο (κατάστημα το οποίο κάθε μέρα επισκέπτονται εκατοντάδες άτομα) δεν συντηρείται σωστά και τα παράπονα από όσους εισέρχονται σε αυτό αντιμετωπίζονται με αδιαφορία είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή θα συμβεί και ατύχημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη φήμη της επιχείρησης.
Shannon Stapleton / Reuters

Το να ανησυχεί κάποιος για την έκβαση των επαγγελματικών του σχεδίων, και της πορείας της ζωής του εν γένει, είναι απόλυτα φυσιολογικό και υγιές. Ανεξάρτητα αν πρόκειται για επιχείρηση/ελεύθερο επαγγελματία/υπάλληλο/οποιοδήποτε επάγγελμα, υπάρχουν πάντα οι φόβοι ότι κάτι μπορεί να πάει στραβά.

Άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο, δημιουργούμε στο μυαλό μας καταστροφικά σενάρια τα οποία μάς αποτρέπουν από εγχειρήματα ή μας αναστατώνουν.

Τι κάνουμε;

Πολύ απλά εξετάζουμε και αξιολογούμε τους φόβους μας με βάση τους εξής δύο άξονες:

1. Αυτό που φοβόμαστε πόσο πιθανό είναι να συμβεί και

2. Αυτό που φοβόμαστε πόσο καταστροφικό θα είναι αν όντως συμβεί.

Παράδειγμα 1: Μπορεί να φοβόμαστε, αν κατασκευάζουμε ή πουλάμε τρόφιμα, ότι κάποιος θα τα καταναλώσει και θα αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα υγείας ή μπορεί ακόμα να χάσει και τη ζωή του. Αυτό σίγουρα είναι η απόλυτη καταστροφή, αλλά μπορούμε να την αποτρέψουμε αν προσέξουμε και λάβουμε όλα τα αναγκαία μέτρα (όπως να συντηρούμε σωστά τα τρόφιμα). Επομένως, αν δείξουμε υπευθυνότητα, ένα τέτοιο σενάριο δεν μοιάζει πολύ πιθανό να πραγματοποιηθεί. Άρα δεν θα χρειάζεται να ανησυχούμε.

Παράδειγμα 2: Έχουμε παιδότοπο/σχολείο/φροντιστήριο και κάποιο παιδάκι τραυματίζεται. Αυτό είναι αρκετά πιθανό αλλά όχι και τόσο καταστροφικό καθώς πρόκειται κάτι που ξέρουμε ήδη ότι μπορεί να συμβεί, καθώς είναι σύνηθες τα παιδιά σε μικρές ηλικίες να τραυματίζονται ελαφρά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε τέτοια περιστατικά.

Παράδειγμα 3: Αν κάτι είναι σχεδόν απίθανο να συμβεί, καλό είναι να μην εστιάζουμε και να μην αναλωνόμαστε σε αυτό αλλά στα μικρά, καθημερινά προβλήματα. Δηλαδή η πλήρης κατάρρευση ενός ξενοδοχείου από ισχυρότατο σεισμό δεν είναι κάτι που είναι πολύ πιθανό να επέλθει (πάντως είναι απόλυτα καταστροφικό). Μπορεί βέβαια να συμβεί αν ο σεισμός είναι εξαιρετικά δυνατός. Εδώ ίσως το μόνο που ενδεχομένως μπορεί να γίνει είναι ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο και τίποτε άλλο.

Συνήθως, όταν πάει κάτι στραβά, αυτό συμβαίνει γιατί αγνοήθηκαν οι ενδείξεις και φανήκαμε απροετοίμαστοι και ανεπαρκείς, και όχι γιατί ήταν καταστροφικό το γεγονός καθεαυτό. Π.χ. αν ένα κτίριο (κατάστημα το οποίο κάθε μέρα επισκέπτονται εκατοντάδες άτομα) δεν συντηρείται σωστά και τα παράπονα από όσους εισέρχονται σε αυτό αντιμετωπίζονται με αδιαφορία είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή θα συμβεί και ατύχημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη φήμη της επιχείρησης. Θα έχει ξεκινήσει δηλαδή μία κρίση ακριβώς επειδή υποτιμήθηκαν τα μικρά καθημερινά προβλήματα και τα παράπονα που αυτά δημιουργούσαν.

Σημειώνω ότι υπάρχουν μέθοδοι που μπορεί κάποιος να τις χρησιμοποιήσει ώστε να αξιολογήσει και την επιχείρησή του και τους πιθανούς κινδύνους στους οποίους η επιχείρηση είναι εκτεθειμένη, ώστε να προετοιμαστεί σωστά. Όμως είναι προφανές ότι δεν είναι δυνατό να αναλυθούν σε ένα περιορισμένης έκτασης άρθρο, σκοπός του οποίου είναι μόνο να αποτελέσει την αφορμή για προβληματισμό.

Άρα πού καταλήγουμε: ότι καλό είναι να ανησυχούμε, φτάνει να ανησυχούμε υπεύθυνα και δημιουργικά, και όχι να λειτουργεί η ανησυχία ως εμπόδιο στα σχέδιά μας. Και η πιθανότητα να εμφανιστούν προβλήματα φυσικά δεν μπορεί να εξαλειφθεί, μπορεί όμως να περιοριστεί σημαντικά, με σωστές προληπτικές ενέργειες από μέρους μας.