Διευρύνοντας την έννοια της αξίας

Ενδεικτικά, σύμφωνα με μελέτη της διεθνούς πρωτοβουλίας «Τα Οικονομικά των Οικοσυστημάτων και της Βιοποικιλότητας», το κόστος των εξωτερικών επιδράσεων της πρωτογενούς παραγωγής (γεωργία, δασοκομία, αλιεία, εξόρυξη, διύλιση, ενέργεια) και της πρωτογενούς επεξεργασίας (τσιμέντο, χάλυβας, χαρτοπολτός και χαρτί, πετροχημικά) ανέρχεται συνολικά σε $7,3 τρισεκατομμύρια, δηλαδή στο 13% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής. Το ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσο αυτές οι εξωτερικές επιδράσεις θα εξακολουθήσουν να παραμένουν πραγματικά εκτός των επιχειρήσεων ή πρόκειται να εντατικοποιηθεί η «εσωτερίκευση» τους.
PeopleImages.com via Getty Images

Στο πλαίσιο της διεθνούς συζήτησης για τη βιώσιμη ανάπτυξη, γίνεται πια κοινά αποδεκτό ότι η δημιουργία αξίας από τις επιχειρήσεις δεν περιορίζεται μόνο στο χρηματοοικονομικό κεφάλαιο. Κατά συνέπεια, η μη χρηματοοικονομική πληροφορία και η επιτυχημένη δημοσιοποίησή της αποκτά ολοένα και αυξανόμενη σημασία. Υπάρχουν πολλαπλές διαστάσεις στις οποίες μπορεί να δημιουργηθεί αξία, από το πνευματικό και το ανθρώπινο κεφάλαιο, έως το φυσικό και το κοινωνικό. Διαφορετικές μορφές κεφαλαίου συχνά αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες και επηρεάζουν με τη σειρά τους τα κεφάλαια άλλων επιχειρήσεων. Αυτοί οι δεσμοί είναι πολύπλοκοι, ενώ ακόμα πιο σύνθετες είναι οι επιδράσεις τους στην αξιολόγηση της αξίας μίας εταιρείας.

Τι σημαίνει, λοιπόν, να αποτιμήσεις μία εταιρεία, μία επένδυση ή ένα προϊόν; Υπάρχει περιθώριο βελτίωσης των υφιστάμενων μεθόδων αποτίμησης ώστε να συμβαδίζουν με τις αυξημένες προσδοκίες των ενδιαφερομένων μερών (π.χ. των μετόχων, πελατών, εργαζομένων, επενδυτών) για καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι οικονομικές δραστηριότητες μιας επιχείρησης επιδρούν στα ίδια τα ενδιαφερόμενα μέρη και ευρύτερα στην κοινωνία και στο φυσικό περιβάλλον; Kαι σε ποιο βαθμό οι επιδράσεις αυτές αντανακλώνται στην αξία των ίδιων των επιχειρήσεων;

Ενδεικτικά, σύμφωνα με μελέτη της διεθνούς πρωτοβουλίας «Τα Οικονομικά των Οικοσυστημάτων και της Βιοποικιλότητας», το κόστος των εξωτερικών επιδράσεων (εξωτερικότητες - externalities) της πρωτογενούς παραγωγής (γεωργία, δασοκομία, αλιεία, εξόρυξη, διύλιση, ενέργεια) και της πρωτογενούς επεξεργασίας (τσιμέντο, χάλυβας, χαρτοπολτός και χαρτί, πετροχημικά) ανέρχεται συνολικά σε $7,3 τρισεκατομμύρια, δηλαδή στο 13% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής. Το ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσο αυτές οι εξωτερικές επιδράσεις θα εξακολουθήσουν να παραμένουν πραγματικά εκτός των επιχειρήσεων ή πρόκειται να εντατικοποιηθεί η «εσωτερίκευση» τους, για παράδειγμα, μέσω νομοθεσίας σχετικά με κρίσιμης σημασίας πρώτες ύλες και ορυκτά.

Αντιθέτως, οι πιθανές θετικές επιδράσεις των επιχειρήσεων, στο ανθρώπινο ή στο κοινωνικό - για παράδειγμα - κεφάλαιο, δεν αποτελούν μέρος τις συνολικής τους αξίας, το οποίο θα πρέπει, επίσης, να προσμετρηθεί και να αποτιμηθεί;

Αξίζει, συνεπώς, να υπολογίσει κανείς τον τρόπο που αυτές οι εξωτερικές, θετικές ή αρνητικές, επιπτώσεις, στο φυσικό, για παράδειγμα, κεφάλαιο, επηρεάζουν συνολικά και μακροπρόθεσμα την αξία των επιχειρήσεων που τις δημιουργούν. Είναι, επομένως, λογικό οι παράγοντες τους οποίους η αγορά λαμβάνει υπόψη για την απόδοση αξίας σε μια εταιρεία να προσαρμόζονται σταδιακά ώστε να αντικατοπτρίζουν συνολικά τον τρόπο που σκεφτόμαστε για έναν οργανισμό και τα περιουσιακά του στοιχεία. Ενώ κάποτε η αξία βασιζόταν κυρίως στα ενσώματα περιουσιακά στοιχεία, ικανά να μετρηθούν και να αποτιμηθούν με ξεκάθαρο τρόπο, τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει πολύ μεγαλύτερη έμφαση στη σημασία των άυλων περιουσιακών στοιχείων, όπως η εμπορική επωνυμία και τα εμπορικά σήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με έρευνα της Ocean TOMO LLC, το 1975 τα άυλα περιουσιακά στοιχεία αντιπροσώπευαν μόνο το 17% της συνολικής εμπορικής αξίας των S&P 500 επιχειρήσεων, ενώ το 2015 το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 83%.

Συμπερασματικά, μια σαφής διατύπωση και μέτρηση του τρόπου με τον οποίο μία εταιρεία δημιουργεί αξία, στο κοινωνικό, στο φυσικό, στο ανθρώπινο, ή και στο πνευματικό κεφάλαιο, θα παρέχει στους επενδυτές και στα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη μια πληρέστερη εικόνα των δραστηριοτήτων της. Αυτό με τη σειρά του συνεισφέρει σε μια αποτίμηση που θα αντανακλά σε μεγαλύτερο βαθμό την πραγματική αξία των εταιρειών, και θα ενισχύει την εμπιστοσύνη των ενδιαφερόμενων μερών στην ικανότητα της διοίκησης να υλοποιήσει αποτελεσματικά και αποδοτικά τη στρατηγική της.

Η προσέγγιση της ΕΥ στη μέτρηση και αποτίμηση των μη-χρηματοοικονομικών πτυχών της δημιουργίας αξίας, παρουσιάστηκε σε εξειδικευμένο workshop με τίτλο «EY's Total Value; Measurement and valuation of extra financial aspects of value creation», στο πλαίσιο του Sustainability Forum της Global Sustain, που πραγματοποιήθηκε στις 7 Οκτωβρίου, 2016.

Η HuffPost Greece ήταν χορηγός επικοινωνίας στο Sustainability Forum.

Δημοφιλή