Και βέβαια το κάθε νόμισμα έχει πάντα δύο όψεις με αποτέλεσμα να μην βλέπουμε απαραίτητα, και όλοι μας, την ίδια του πλευρά. Έτσι ακριβώς και ο καθρέπτης που βρίσκεται μεταξύ δύο ανθρώπων δεν τους «επιτρέπει» να συμφωνήσουν ότι πρόκειται περί καθρέπτη μια και ο ένας δεν βλέπει το είδωλο του χώρου.
Ανάλογα, το αισιόδοξο ή όχι του χαρακτήρα, είναι εκείνο που χαρακτηρίζει ένα (όχι πλήρες υγρού) ποτήρι σαν μισο-γεμάτο ή μισο-άδειο.
Κάποιες αντίστοιχες «λογικές» κριτικής και αποκωδικοποίησης κυκλοφορούν τις τελευταίες μέρες σχετικά με τη συμφωνία (..) με τους θεσμούς που θα οδηγήσει στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Οι απόψεις όμως (σχεδόν) πάντα διίστανται!
Το δικαίωμα στη «μετάφραση»
Είναι ασφαλώς αναντίρρητο δικαίωμα του καθενός η ελευθερία της σκέψης ώστε να καταλήξει σε εκείνο τον χαρακτηρισμό που θεωρεί ότι είναι αντιπροσωπευτικός για αυτή τη συμφωνία (..)
Εμείς, σαν θεατές της νέας ατμόσφαιρας που δημιουργήθηκε μετά το επικείμενο κλείσιμο της αξιολόγησης (Πανηγυρισμοί, Απογοητεύσεις και Ερωτηματικά ) παρατηρούμε: την άνοδο του γενικού δείκτη του ΧΑΑ, τη μείωση του spread των ελληνικών ομολόγων σε σχέση με τα γερμανικά. Ακούμε για αντίμετρα στην περίπτωση επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 3,5 % για τα έτη 2019 και 2020. Εμφανίζεται στο χάρτη «δρόμος» για τη μείωση του χρέους. Αισθανόμαστε κάποιους ευχάριστους για τα αυτιά μας ήχους μια και κάποια αχτίδα φωτός γίνεται ορατή στο βάθος του τούνελ της 8ετούς και πλέον ύφεσης.
Και ξαφνικά το νόμισμα αλλάζει όψη και μας επισημαίνει ότι: Τα 35 - 40 χρόνια εργασιακού βίου φαίνεται ήταν λίγα (..) για να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή σύνταξη. Η ήδη μειωμένη, θα υποστεί νέες μειώσεις. Τα σημερινά εισοδήματα και μισθοί εμφανίζονται ιδιαίτερα «υψηλά» και πρέπει στην πραγματικότητα να μειωθούν περαιτέρω μέσω αύξησης του αφορολόγητου ορίου. Ενώ στην ίδια χρονική περίοδο ο ένας στους τρεις Έλληνες ακροβατεί με τα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (η φτωχοποίηση του σήμερα).
Νέα αλλαγή της θέσης μας (μπροστά ή πίσω από τον καθρέπτη) και νέος αντίλογος - προτροπή: Λίγη υπομονή ακόμα. Έρχονται αντίμετρα. Επιδοτήσεις ενοικίου, επέκταση σχολικών γευμάτων, μειώσεις φόρου επιχειρήσεων και ΕΝΦΙΑ, μειώσεις της συμμετοχής των ασφαλισμένων στα φάρμακα. Κάτι σαν ενεργοποίηση της κοινωνικής πολιτικής!
Και η απάντηση δεν αργεί: ΘΑ υπάρξουν τα αντίμετρα ΑΝ πετύχουμε τα συγκεκριμένα πρωτογενή πλεονάσματα. Και ΑΝ δεν...τότε ΔΕΝ υπάρχουν αντίμετρα, αλλά μας μένουν τα νέα μέτρα λιτότητας και η οικονομία με αυτά δεν θα ξεφύγει της ύφεσης. Θα ξεπουλήσουμε και τα υπόλοιπα περιουσιακά μας στοιχεία και δεν θα αναγνωρίζουμε πλεόν ούτε εμάς, ούτε τη χώρα μας.
Αυτό το παιχνίδι του λόγου με τον αντίλογο, αυτή η κόντρα της μιας με την άλλη όψη του καθρέπτη ή του νομίσματος, αυτή η οπτική του μισογεμάτου ή μισοάδειου ποτηριού, μπορεί εύκολα να «απαιτήσει» πολλές σελίδες για να πλησιάσει στο τέλος.
Τα «συμπεράσματα» της μετάφρασης
Πρέπει όμως κάπου να καταλήξουμε. Και η κατάληξη αφορά τόσο πολιτικές όσο και οικονομικές αποφάσεις, που είναι απαραίτητο να ληφθούν με γνώμονα και τον κοινωνικό ιστό.
Στον πρώτο τομέα, αυτόν της πολιτικής, δεν έχουν θέση (στη νέα εποχή που θέλουμε να ζήσουμε) ξύλινα λόγια, μικροπολιτικές λογικές, λόγοι που ειπώθηκαν μόνο για να ακουστούν, ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, και προσέγγιση του πολίτη παραμένοντας χιλιόμετρα μακριά του. Αναζητείται νέα πολιτική κουλτούρα!
Στη σφαίρα της οικονομίας δεν στερούμεθα καλών οικονομολόγων ικανών να διακρίνουν το απαραίτητο της ύπαρξης δομικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι η όποια ελάφρυνση του χρέους (εάν αυτή γίνει) από μόνη της δεν θα καταστήσει το χρέος βιώσιμο μακροχρόνια. Είναι απαραίτητο να δοθεί συμπληρωματικά έμφαση στα δυνατά σημεία της οικονομίας, στην εξωστρέφεια, στην ανταγωνιστικότητα, στην αξιοκρατία, στη βελτίωση της παραγωγικότητας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, στη μείωση της φοροδιαφυγής. Χρειάζεται νέος προσανατολισμός της οικονομίας!
Στην κοινωνική διάσταση δεν πρέπει να αγνοήσουμε την έντονη αλλαγή ρόλων, θέσεων και στρωμάτων που έχει συντελεστεί τα τελευταία 8 - 9 χρόνια. Δυστυχώς η νέα κοινωνική πραγματικότητα «μάλλον» δεν σκιαγραφεί ένα καλύτερο σήμερα ή αύριο σε σχέση με το χθες. Η κοινωνία έχει φθάσει στα όρια της αντοχής της, και αυτό είναι ορατό μέσα από μεμονωμένες (επί του παρόντος) αντιδράσεις που διαβάζουμε ή βλέπουμε στον Τύπο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μοιάζει με ένα ελατήριο σε κατάσταση μέγιστης συσπείρωσης. Και είναι γνωστός ο τρόπος «αντίδρασης» στο μετά αυτής της κατάστασης.
Με «οδηγό» τα συμπεράσματα
Ευχή μας φυσικά είναι η χώρα μας να πετύχει εκείνους τους ρυθμούς ανάπτυξης που σύντομα θα την βγάλουν από τα προγράμματα των μνημονίων που η ίδια «κατάφερε» να μπει.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η Ελλάδα, από την πρώτη κιόλας συνάντησή της με τη νέα εποχή, θα εμφανιστεί πιο «μορφωμένη» οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά, αλλά και με περισσότερο σοβαρό προφίλ.
Κάτι δηλαδή σαν απόδειξη ότι η πολύ επίπονη εμπειρία που όλοι αποκτήσαμε πράγματι μας δίδαξε, μεταξύ άλλων, το πόσο εύκολα χάνεται κάτι που άκοπα ή ψεύτικα εμφανίστηκε σαν επίτευγμα...
Ευελπιστούμε ότι οι ανούσιες κονταρομαχίες - παρελθοντικής λογικής - μεταξύ των εκπροσώπων του λαού, όπως και οι ομιλίες του μπαλκονιού, θα τερματιστούν και στη θέση τους θα εμφανιστεί μια νέα πολιτική κουλτούρα, απαραίτητη για την ανόρθωση της χώρας.
Μιας χώρας, που είναι ατυχώς γνωστό, ότι στην ουσία υποθηκεύσαμε την περιουσία της. Τουλάχιστον ας μην «υπογράψουμε» και την αλλαγή του ονόματός της.