Όλα ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1940 όταν ο μεγαλύτερος Οίκος Διαμαντών De Beers λανσάρισε την διαφημιστική του καμπάνια με το περίφημο σλόγκαν «Τα διαμάντια είναι για πάντα» (Diamonds are forever). Πράγματι, πολλές από τις κοινωνικές νόρμες γύρω από την πρόταση γάμου- όπως για παράδειγμα ότι οι άντρες θα πρέπει να ξοδεύουν τουλάχιστον δύο μισθούς για την αγορά του δαχτυλιδιού- διαμορφώθηκαν από αυτή την τόσο καθοριστική και διαχρονική καμπάνια του Οίκου.
Επίσης η ευρύτερη βιομηχανία γύρω από τον γάμο στηρίζεται στην εικασία ότι όσα περισσότερα ξοδεύεις τόσο περισσότερο δείχνεις την αγάπη για τον σύντροφο σου ενώ προβλέπει συγχρόνως και την επιτυχία της σχέσης. Είναι αυτό που προωθούν και οι πωλητές στα χρυσοχοεία, στους οίκους νυφικών, στις εταιρίες κέτερινγκ και οργάνωσης δεξιώσεων. Υποστηρίζουν πως αν πραγματικά αγαπάς τον σύντροφο σου θα πρέπει να είσαι διατεθειμένος να φτάσεις μέχρι τα άκρα (τουλάχιστον χρηματικά).
Από τη μεριά των πωλητών είναι ξεκάθαρο το ερώτημα που έμμεσα θέτουν στους μελλόνυμφους. Ποιος δεν θα πλήρωνε μια περιουσία προκειμένου να εξασφαλίσει την συζυγική ευτυχία για πάντα;
Αυτό που είναι λιγότερο ξεκάθαρο όμως είναι το κατά πόσο ευσταθούν αυτές οι τόσο καλά ριζωμένες πεποιθήσεις, που δεν αμφισβητούνταν από κανέναν για δεκαετίες ολόκληρες. Μια νέα έρευνα έρχεται να τις κλονίσει. Ένα ζευγάρι οικονομολόγων ( Francis, A.M. & Mialon, H.M. 2014) έβαλε τον Οίκο De Beers και τους ομολόγους του σε μεγάλη δοκιμασία.
Οι ερευνητές στρατολόγησαν πάνω από 3.000 άτομα που είτε ήταν εκείνη τη στιγμή παντρεμένα είτε είχαν υπάρξει στο παρελθόν. Τους έκαναν διάφορες ερωτήσεις σχετικά με το γάμο τους- πόσο καιρό είχαν σχέση πριν, την ηλικία τους όταν παντρεύτηκαν, τα συναισθήματα τους την ώρα της πρότασης γάμου, αν είχαν κάνει παιδιά, και ποιο ήταν το κόστος του δαχτυλιδιού και του γάμου γενικότερα. Το πιο σημαντικό ερώτημα ήταν για το τέλος:ποια ήταν η συζυγική τους κατάσταση τώρα και εφόσον είχαν ήδη χωρίσει ποια ήταν η διάρκεια του γάμου τους;
Τα αποτελέσματα δεν ήταν ενθαρρυντικά για τις δοξασίες της όλης βιομηχανίας γύρω από τον γάμο. Μάλιστα ό,τι σχέση βρέθηκε από τους ερευνητές είχε την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που η βιομηχανία προωθούσε.
Για παράδειγμα, οι άνθρωποι που ξόδεψαν μεταξύ 2.000 και 4.000 ευρώ για ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι είχαν πολύ υψηλότερα ποσοστά διαζυγίου από αυτούς που είχαν ξοδέψει μεταξύ 500-2.000 ευρώ. Αντίστοιχα, όσοι είχαν ξοδέψει κάτω από 1.000 ευρώ για τον γάμο τους είχαν χαμηλότερα ποσοστά διαζυγίου από όσους είχαν ξοδέψει μεταξύ 5.000 και 10.000 ευρώ. Ενώ αυτοί που δήλωσαν πως είχαν ξοδέψει πάνω από 20.000 ευρώ είχαν υψηλότερα ποσοστά διαζυγίου από αυτούς που είχαν ξοδέψει λιγότερα. Επίσης, σε όποιες από τις περιπτώσεις η μεγάλη δαπάνη σχετίζονταν όντως με καλύτερες σχέσεις, τα αποτελέσματα εξηγούνταν από δημογραφικούς παράγοντες, όπως πχ. το υψηλό εισόδημα.
Με άλλα λόγια, δεν ήταν το ξόδεμα που έκανε τα πράγματα καλύτερα. Άλλοι παράγοντες ευθύνονταν γι' αυτό.
Όμως βρέθηκαν επιπλέον ενδιαφέροντα στοιχεία. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως τα υψηλά επίπεδα κόστους ενός γάμου, συνδέονταν με στρες εξαιτίας του χρέους που προέκυπτε από αυτόν. Σύμφωνα με την έρευνα, όταν τα ζευγάρια ξοδεύουν χρήματα που δεν έχουν για τον γάμο τους, αυτό δημιουργεί μια ένταση αργότερα, γιατί δυσκολεύονται να ξεπληρώσουν το χρέος.
Συνεπώς, η μεγαλύτερη δαπάνη έχει αρνητικές επιδράσεις στον γάμο και όχι θετικές, καθώς όσο αυξάνεται τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες μελλοντικού διαζυγίου!
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και δεν είναι δυστυχώς αυτό που η βιομηχανία γάμου στηρίζει για τόσα χρόνια, μιας και ο πρωταρχικός της σκοπός είναι το κέρδος και όχι οι χρήσιμες συμβουλές για μια ευτυχισμένη σχέση. Άρα ας είμαστε πιο επιφυλακτικοί γιατί η συζυγική μας ευτυχία δεν εξαρτάται από τα πανάκριβα δαχτυλίδια, τις τεράστιες δεξιώσεις και τις ασημένιες μπομπονιέρες με το μονόγραμμα μας. Το ποσό που δαπανάμε στον γάμο σας δεν είναι ένδειξη του πόσο αγαπάμε τον σύντροφο μας, ούτε είναι ο τρόπος για να βελτιώσουμε την μελλοντική προοπτική του- παρά τα όσα διαβάζουμε στα περιοδικά για γάμους και νυφικά.
Και μπορεί η Μέριλιν να μας τραγουδά με τη βραχνή φωνή της πως «τα διαμάντια είναι ο καλύτερος φίλος των γυναικών», (Diamonds are a girl's best friend) αλλά ίσως θα πρέπει να επενδύσουμε -ευτυχώς χρόνο και όχι χρήμα-στις πραγματικές μας φιλίες γιατί αυτές είναι που θα μας συμπαρασταθούν στα δύσκολα...