Πρόσφατα γιόρτασα με τον άντρα μου 25 χρόνια έγγαμου βίου και κάνοντας έναν αυθόρμητο απολογισμό, αυτό που θα συνόψιζε τα συναισθήματα μου των τελευταίων χρόνων εμπερικλείονταν σε μια λέξη: ευτυχία. Πέρα από το γεγονός πως θεωρώ τον εαυτό μου ιδιαίτερα τυχερό - μιας και ο γάμος είναι λαχείο - υπάρχει όπως φαίνεται και επιστημονική εξήγηση. Σύμφωνα με νέες επιστημονικές έρευνες, τα παντρεμένα ζευγάρια είναι πιο ευτυχισμένα και λιγότερο επιρρεπή σε κατάθλιψη και αρρώστιες, όταν αυτά συγκρίνονται με άτομα διαζευγμένα ή μόνα.
Ένα από τα κυρίαρχα σλόγκαν της δεκαετίας του '60 ήταν: «Αν κοιμηθείς με την ίδια γυναίκα δύο φορές, έγινες μέρος του κατεστημένου». Σήμερα, 50 χρόνια μετά η αντίληψη αυτή έχει ξεθωριάσει μαζί με την πεποίθηση για την επερχόμενη επανάσταση. Οι άντρες δεν χρειάζεται πια να κοιμούνται συγχρόνως με πέντε γυναίκες για να είναι «προοδευτικοί». Αλλά όπως τόσες ιδέες της γενιάς των λουλουδιών, η ελπίδα ότι η εναλλαγή συντρόφων προσφέρει μια απόδραση από τη βαρεμάρα της μεσαίας αστικής τάξης, άφησε το σημάδι της. Αντίστοιχα μια άλλη φράση της αμερικανίδας φεμινίστριας και δημοσιογράφου Γκλόριας Σταίνεμ έγινε το μότο της «μοναχικής γενιάς»: «Μια γυναίκα χωρίς άντρα είναι σαν ένα ψάρι χωρίς ποδήλατο». Γιατί να υποφέρουμε τους περιορισμούς μιας μακροχρόνιας σχέσης όταν μια παρέα καλών φίλων και ένα περιστασιακό φλερτ μπορούν να μας κάνουν πιο ευτυχισμένους; Όμως αν και κάποια άρθρα σε περιοδικά και συμβουλευτικά βιβλία εξακολουθούν να το υποστηρίζουν, για τους περισσότερους ανθρώπους αυτό δεν ισχύει.
Μπορεί όσοι αλλάζουν διαρκώς συντρόφους να ζουν πιο συναρπαστικές ζωές αλλά η δέσμευση στη ρουτίνα είναι ενίοτε πιο ανταποδοτική. Μια υγιής σχέση δημιουργεί καλά συναισθήματα και η αγάπη τη δυναμώνει. Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες οι άνθρωποι σε αντίθεση με τα περισσότερα θηλαστικά της φύσης, είναι φτιαγμένοι για μακροχρόνιες σχέσεις με ένα σύντροφο. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μια προδιάθεση για τη μονογαμία, που μεταφέρεται στους εγκεφάλους μας μέσω περίπλοκων συνάψεων, στις οποίες η ορμόνη οξυτοσίνη παίζει καθοριστικό ρόλο. Αυτός μπορεί να είναι και ο λόγος που οι μακροχρόνιες ερωτικές σχέσεις δίνουν μεγαλύτερη ζεστασιά και αίσθημα ασφάλειας, από ότι οι απλές φιλίες.
Νέες μελέτες σε Ευρώπη και Αμερική έρχονται να το επιβεβαιώσουν, καθώς όλες καταλήγουν οτι οι δεσμευμένοι είναι συνήθως ευτυχέστεροι από τους αδέσμευτους. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα, μόλις ένα 25 % των ανύπαντρων - σε σχέση με 40% των παντρεμένων - περιγράφουν τους εαυτούς τους σαν «πολύ ευχαριστημένους». Επίσης οι αδέσμευτοι είναι πιο φιλάσθενοι και υποφέρουν πιο συχνά από κατάθλιψη - ποσοστό ακόμη μεγαλύτερο στους διαζευγμένους. Η έλλειψη στοργής και φροντίδας ευθύνονται κατά κύριο λόγο γι' αυτό. Οι καλοί φίλοι μπορούν να συμπαρασταθούν αλλά πολύ σπάνια υποκαθιστούν μια σχέση, καθώς η θέληση των συντρόφων να είναι κοντά ο ένας στον άλλον είναι σχεδόν πάντα ισχυρότερη. Και μόνο το χάδι ενός δικού μας προσώπου μπορεί να απαλύνει τη στενοχώρια. Ακόμη και αυτό, προκαλείται από νευρομεταβιβαστές όπως η οξυτοσίνη και άλλα οπιοειδή που απελευθερώνονται σε στιγμές τρυφερότητας.
Εν ολίγοις, μια καλή σχέση κάνει τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους. Μαζί με τη συχνότητα του σεξ (με το οποίο και σχετίζεται), είναι ο πιο σημαντικός εξωτερικός παράγοντας που καθορίζει την ικανοποίηση της ζωής. Συγκριτικά, η οικονομική ευημερία, η δουλειά, το σπίτι και τα χόμπυ δεν είναι το ίδιο σημαντικά. Παρόλα αυτά, ξοδεύουμε πολύ περισσότερο χρόνο και ενέργεια στα παραπάνω από το να είμαστε κοντά στο σύντροφό μας - κάτι που αξίζει σίγουρα να αλλάξουμε, καθώς σχεδόν τίποτε άλλο δεν εγγυάται μακροχρόνια ευτυχία, όσο το να επενδύουμε σε μια σχέση.
Ακόμη και η Γκλόρια Στάινεμ το αναγνώρισε, έστω και καθυστερημένα. Παντρεύτηκε το 2000 σε ηλκία 63 χρονών!