Για την αναίρεση των ψευδαισθήσεων

Η ανθρώπινη ιστορία διακρίνεται από περιόδους όπου ο φανατισμός, οι κοινωνικές προκαταλήψεις και η μισαλλοδοξία προκάλεσαν ανυπολόγιστες καταστροφές και άφησαν πληγές σ'όλο τον κόσμο και ανοιχτούς λογαριασμούς τους οποίους ιδιαίτερα οι τζιχαντιστές επικαλούνται, όπως τις Σταυροφορίες. Η έξαρση του θυμικού και η εξαφάνιση της λογικής σ'αυτή την περίπτωση κυριαρχούν. Στον αντίποδα ακριβώς βρίσκεται η μεταπολεμική Ευρώπη,που κατάφερε με πολιτικές αποφάσεις να διαγράψει τις παλιές έχθρες και να οικοδομήσει μία Ευρώπη δημοκρατίας, ελευθερίας και ευημερίας, ανοιχτή σε όλους τους πολίτες του κόσμου.
JEAN-SEBASTIEN EVRARD via Getty Images

Η πρόσφατη κτηνώδης δολοφονική επιχείρηση των τζιχαντιστών στο Παρίσι πρέπει επιτέλους να αφυπνίσει τους πάντες στην Ευρώπη και τη Δύση ευρύτερα. Είχαν προηγηθεί οι δολοφονίες των συντακτών του Charlie Hebdo και, όπως διαπιστώνεται, η βόμβα στο ρωσικό αεροσκάφος. Κυρίως, όμως, η δίχως προηγούμενο βία σε άμαχους πληθυσμούς σε διαφορετικά σημεία στη Μέση Ανατολή, ιδιαιτέρως, σε Ιράκ και Συρία, στην Αφρική και στο Αφγανιστάν αλλά και σε όμορες χώρες.

Για εμάς τους Ευρωπαίους η προστασία της ανθρώπινης ζωής και της αξιοπρέπειας, των θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων, του διαχωρισμού της πολιτικής από τη θρησκεία αποτελούν αδιαπραγμάτευτες αξίες. Γιατί το κόστος της παραβίασης όλων αυτών το έχουμε βιώσει με οδυνηρό τρόπο. Γιατί με σοβαρή προσπάθεια και αυταπάρνηση κατορθώσαμε στη μεταπολεμική Ευρώπη να γίνουμε παγκόσμιος φάρος ειρηνικής συνεργασίας κρατών και λαών. Σήμερα, όμως βρισκόμαστε ενώπιον έξωθεν απειλής, με στήριξη εκ των έσω, σ' αυτές τις κατακτήσεις.

Από πολλές απόψεις, τα μεταναστευτικά ρεύματα των τελευταίων δεκαετιών δημιούργησαν νέα δεδομένα στη σύνθεση των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Ορθώς κρίθηκε ότι έπρεπε να ενσωματωθούν και να αποκτήσουν δικαιώματα άνθρωποι προερχόμενοι από άλλα κράτη. Η ευρωπαϊκή κοινωνία διακρίνεται από ανεκτικότητα στις διαφορετικές ιδέες και πεποιθήσεις, δεν είναι όμως κοινωνία ανοχής στις έκνομες δραστηριότητες με το πρόσχημα της θρησκευτικής ή πολιτισμικής διαφορετικότητας. Σ' ένα δημοκρατικό περιβάλλον η διαφορετικότητα είναι αποδεκτή, γιατί αυτό συνάδει με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Δεν πρέπει, όμως να παρεξηγούμε τις εγγυήσεις αυτές και να θεωρούμε ότι δεν υφίστανται σαφείς προϋποθέσεις και κανόνες για όλους τους Eυρωπαίους πολίτες αλλά και τους φιλοξενούμενους στην Ευρώπη.

Η επίθεση των τρομοκρατών στο Παρίσι είναι στην ουσία επίθεση εναντίον του τρόπου ζωής μας, της ισοτιμίας των πολιτών, της ελευθερίας της σκέψης και έκφρασης και των ελπίδων και προσδοκιών μας για ένα καλύτερο αύριο.

Ένα τμήμα του πολιτικού κόσμου και κυρίως της Aριστεράς υιοθέτησε τις απόψεις περί πολυ-πολιτισμικότητας, κάτι που προϋποθέτει την αναγνώριση της διαφορετικότητας κοινωνικών ομάδων με διαφορετικές θρησκευτικές, πολιτισμικές και άλλες ταυτότητες. Η θεώρηση αυτή είναι σωστή εφόσον είναι ταυτόχρονα ξεκαθαρισμένο ότι η δημοκρατία είναι ένα σύστημα, το οποίο για να διατηρηθεί προϋποθέτει την υιοθέτηση και την έμπρακτη αφοσίωση εκ μέρους των πολιτών σε ορισμένες σημαντικές αρχές και αξίες.

Το στοιχείο που προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ότι τρομοκρατική δράση αναλαμβάνουν άνθρωποι που μεγάλωσαν σε ευρωπαϊκές κοινωνίες, που απόλαυσαν τις ελευθερίες και τις δυνατότητες που παρέχει μία δημοκρατική πολιτεία. Τα άτομα αυτά κυρίως δεύτερης και τρίτης γενιάς πολίτες της Ευρώπης εμφανίζονται ως οπαδοί της χειρότερης μορφής βίας και εγκληματικότητας υπό την επίκληση της ισλαμικής θρησκείας. Το ερώτημα είναι σε ποιο βαθμό το Ισλάμ αντιστρατεύεται την ενσωμάτωση τους στις δυτικές κοινωνίες και υπό ποία ερεθίσματα ενεργοποιείται η συμμετοχή τους σε τρομοκρατικές ομάδες. Είναι προφανές ότι η ύπαρξη του ΙSIS (ισλαμικό κράτος) ως πόλου ισχύος διευκολύνει την ανάμιξη των ακραίων ιδεολογικοθρησκευτικών αντιλήψεων και την παγίωση των ψευδαισθήσεων.

Η ανθρώπινη ιστορία διακρίνεται από περιόδους όπου ο φανατισμός, οι κοινωνικές προκαταλήψεις και η μισαλλοδοξία προκάλεσαν ανυπολόγιστες καταστροφές και άφησαν πληγές σ'όλο τον κόσμο και ανοιχτούς λογαριασμούς τους οποίους ιδιαίτερα οι τζιχαντιστές επικαλούνται, όπως τις Σταυροφορίες. Η έξαρση του θυμικού και η εξαφάνιση της λογικής σ'αυτή την περίπτωση κυριαρχούν. Στον αντίποδα ακριβώς βρίσκεται η μεταπολεμική Ευρώπη,που κατάφερε με πολιτικές αποφάσεις να διαγράψει τις παλιές έχθρες και να οικοδομήσει μία Ευρώπη δημοκρατίας, ελευθερίας και ευημερίας, ανοιχτή σε όλους τους πολίτες του κόσμου.

Κατά συνέπεια, πρέπει να ξεκινήσουμε μία σοβαρή προσπάθεια αναίρεσης των ψευδαισθήσεων ότι η δημοκρατία μπορεί να γίνει ένα χωνευτήρι αξιών και αρχών δίχως προϋποθέσεις. Πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να αποκτήσει νόημα η ιδιότητα του δημοκρατικού πολίτη με την ευθύνη που αρμόζει για την άσκηση των δικαιωμάτων που παρέχει το δημοκρατικό πολίτευμα. Δεν πρέπει να υποτιμήσουμε τους κινδύνους που προέρχονται από την τρομοκρατία τύπου ISIS, αλλά και την ακτιβιστική και ιδεολογική τρομοκρατία οργανώσεων της άκρας δεξιάς και της άκρας αριστεράς.

Η διατήρηση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας και η κοινωνική συνοχή που είναι αναγκαία τόσο εκτός των κρατών μελών όσο και μεταξύ αυτών χρειάζονται συντονισμένες προσπάθειες απ΄όλους μας. Η επίθεση των τρομοκρατών στο Παρίσι είναι στην ουσία επίθεση εναντίον του τρόπου ζωής μας, της ισοτιμίας των πολιτών, της ελευθερίας της σκέψης και έκφρασης και των ελπίδων και προσδοκιών μας για ένα καλύτερο αύριο. Χρειάζεται σταθερή και ενιαία πολιτική γραμμή, καταπολέμηση των φυγόκεντρων τάσεων που αναπτύσσονται σε ορισμένες χώρες πάνω σε εθνικιστική βάση, ενίσχυση όλων των συστημάτων ασφάλειας της Ευρώπης προκειμένου να διατηρηθεί η προβλεπόμενη από τη Συνθήκη ελεύθερη διακίνηση αγαθών, υπηρεσιών, προσώπων και κεφαλαίων καθώς και η Συνθήκη Σένγκεν.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αναιρεθεί η ευθύνη των κρατών-μελών και κατά ακολουθία των ευρωπαϊκών οργάνων στην εφαρμογή των κανόνων και στον έλεγχο των εισερχομένων στην Ευρώπη. Οι συνθήκες ασφάλειας άλλωστε, στην ουσία προστατεύουν την πλειοψηφία των πολιτών από τρίτες χώρες, κυρίως των προσφύγων, που αναζητούν στην Ευρώπη μία ελπίδα για την επιβίωσή τους.

Δημοφιλή