«Μνημόνια ή αλλιώς η κατάλυση της δημοκρατίας»

Στην Ελλάδα, αν και ποτέ δεν είχαμε καν πλησιάσει την ολοκλήρωση της ισότητας σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, τουλάχιστον μέχρι ενός σημείου φροντίζαμε να μην υπάρχουν πολύ έντονες και οξυμένες οικονομικές και κατ' επέκταση κοινωνικές αντιθέσεις, διατηρώντας μια σχετική κοινωνική ισορροπία και διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την κοινωνική συνοχή.
ASSOCIATED PRESS

Η θεμελιώδης αρχή της δημοκρατίας είναι η ισότητα. Η ισότητα διακρίνεται σε νομικοπολιτική και κοινωνικοοικονομική. Επομένως, για να έχουμε μια ολοκληρωμένη και ουσιαστική μορφή δημοκρατίας θα πρέπει η θεμελιώδης αρχή και το βασικό συστατικό γνώρισμά της, η ισότητα, να πραγματώνεται, τουλάχιστον στο μέτρο του εφικτού, και ως προς τις δύο διαστάσεις της, τη νομικοπολιτική και την κοινωνικοοικονομική.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα πλέον και οι δύο διαστάσεις της ισότητας, που συνιστούν, όπως αναφέρθηκε, τη λυδία λίθο της δημοκρατίας, είναι κολοβές. Η πλήρης πραγμάτωση της κοινωνικοοικονομικής ισότητας, εκ των πραγμάτων, ειδικά μέσα στο πλαίσιο του παγκοσμιοποιημένου, νεοφιλελεύθερου συστήματος στο οποίο ζούμε, πιο πολύ συνιστά ένα ιδανικό στο οποίο πρέπει να τείνουμε ως κοινωνία, δηλαδή μια κατευθυντήρια γραμμή, παρά έναν ρεαλιστικό στόχο. Έτσι η τελείωση της κοινωνικής και οικονομικής ισότητας, τουλάχιστον στη διάρκεια της ιστορικής περιόδου του καπιταλισμού που βιώνουμε, είναι εκ της φύσεως των πραγμάτων αδύνατον να πραγματοποιηθεί. Πρέπει όμως αυτός ο μη πλήρως υλοποιήσιμος στόχος, να αποτελεί το σημαντικότερο ιδανικό μιας κοινωνίας και πυξίδα προσανατολισμού της.

Στην Ελλάδα, αν και ποτέ δεν είχαμε καν πλησιάσει την ολοκλήρωση της ισότητας σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, τουλάχιστον μέχρι ενός σημείου φροντίζαμε να μην υπάρχουν πολύ έντονες και οξυμένες οικονομικές και κατ' επέκταση κοινωνικές αντιθέσεις, διατηρώντας μια σχετική κοινωνική ισορροπία και διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την κοινωνική συνοχή.

Με την υπαγωγή μας όμως πριν σχεδόν πέντε χρόνια στον οικονομικό μηχανισμό στήριξης, στα γνωστά πλέον σε όλους μας μνημόνια, η ελάχιστη έστω πλήρωση της κοινωνικής και οικονομικής ισότητας ώστε τουλάχιστον να διασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή, κατέρρευσε. Με τον άκρατο και εξ' ορισμού κοινωνικά ανάλγητο νεοφιλελευθερισμό που επιβλήθηκε παρά την κοινωνική βούληση, η κοινωνική και οικονομική ισότητα όχι απλά έπαυσε να αποτελεί το ύψιστο ιδανικό προς το οποίο προσπαθούσε να τείνει η ελληνική κοινωνία και επομένως συνιστούσε τον βασικό γνώμονα της ασκηθείσας πολιτικής - κάτι που δυστυχώς εξάλλου, ποτέ δεν έγινε στην Ελλάδα - αλλά καταργήθηκε πλήρως εν τοις πράγμασι. Η πλήρης κατάρρευση της μεσαίας τάξης, που συνιστούσε τη βασική ασφαλιστική δικλείδα για τη διατήρηση ενός minimum επιπέδου κοινωνικής ισορροπίας και κατ' επέκταση συνοχής, προκάλεσε την άνευ προηγουμένου, τουλάχιστον για τα μεταπολιτευτικά δεδομένα της χώρας, οικονομική και κοινωνική ανισότητα οδηγώντας την στα πρόθυρα της κοινωνικής αποσύνθεσης.

Η δημιουργία δύο μόνο κοινωνικών τάξεων, των εχόντων και κατεχόντων, που αποτελεί μια πολύ μικρή μειοψηφία και όλων των υπολοίπων που ζουν στα όρια και αρκετοί από εμάς κάτω από τα όρια της φτώχειας, όπως έχουν προσδιοριστεί επίσημα από τον ΟΗΕ, προκάλεσε ένα εκρηκτικό μείγμα τεράστιων οικονομικών και κατ' ακολουθία κοινωνικών ανισοτήτων, διαταράσσοντας πρωτοφανώς την κοινωνική ισορροπία και κλυδωνίζοντας επικίνδυνα το κοινωνικό οικοδόμημα.

Χάρη όμως της υποτυπώδους λειτουργίας της νομικής και πολιτικής ισότητας το κοινωνικό οικοδόμημα δεν κατέρρευσε πλήρως και άντεξε, αν και με πολύ μεγάλες και επικίνδυνες ρωγμές. Υπήρχε ακόμα η επίφαση της δημοκρατίας, η αίσθηση στην κοινωνική βάση ότι υπήρχε ισονομία και ισοπολιτεία και ότι σε πολιτικό επίπεδο το σημαντικότερο δικαίωμα όλων, αυτό της αυτοδιάθεσης παρέμενε ανέπαφο.

Και έτσι εξασκώντας το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης ο ελληνικός λαός αποφάσισε στις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές να ψηφίσει για πρώτη φορά στην πολιτική ιστορία της χώρας μια αριστερή κυβέρνηση που δεσμευόταν ότι θα καταργούσε τα μνημόνια, θα τερμάτιζε τη λιτότητα στη χώρα και θα αποκαθιστούσε σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική δικαιοσύνη και συνακόλουθα την οικονομική και κοινωνική ισότητα.

Δυστυχώς όμως αποδεικνύεται ότι στην Ελλάδα εκτός από την κατάργηση της κοινωνικής και οικονομικής ισότητας έχει καταργηθεί η δημοκρατία και σε πολιτικό - πολιτειακό επίπεδο. Έχει δηλαδή αναιρεθεί εν τοις πράγμασι σε πολύ μεγάλο βαθμό και η κανονιστική, πολιτική λειτουργία της δημοκρατίας.

Με απροκάλυπτες και συστηματικές έξωθεν παρεμβάσεις από το ΔΝΤ και τη γερμανική Ευρώπη όχι απλώς δεν έγινε σεβαστή η ετυμηγορία του ελληνικού λαού - το εξ' ορισμού θεμελιώδες δικαίωμα της αυτοδιάθεσης μιας δημοκρατικά οργανωμένης κοινωνίας - αλλά αντιθέτως αγνοήθηκε και περιφρονήθηκε με εξόχως προκλητικό και επικίνδυνο τρόπο για το αξιακό υπόβαθρο και παράδοση της δημοκρατικής και κοινωνικά φιλελεύθερης Ευρώπης.

Είναι πλέον ξεκάθαρο εν τοις πάσι ότι οι δανειστές με προεξάρχοντες το ΔΝΤ και τη γερμανική κυβέρνηση όχι απλώς δεν πρόκειται να σεβαστούν και να κινηθούν μέσα στα πλαίσια και στα όρια που έθεσε ο ελληνικός λαός εφαρμόζοντας και κάνοντας χρήση της δημοκρατίας του, αλλά επιδιώκουν δια μέσου της απειλής της οικονομικής ασφυξίας και της συνεπαγόμενης χρεοκοπίας, να ταπεινώσουν και να ανατρέψουν την μοναδική αριστερή κυβέρνηση της Ευρώπης που εξέλεξε ελεύθερα, ανεξάρτητα και δημοκρατικά ο ελληνικός λαός, επιβάλλοντας πλήρως τη δική τους πολιτική βούληση, που προωθεί καλύτερα τα τεράστια οικονομικά τους συμφέροντα εις βάρος της συντριπτικής πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας.

Επομένως, γίνεται σαφές ότι πλέον ζούμε σε μια Ευρώπη που η δημοκρατία δεν έχει καταργηθεί μόνο σε οντολογικό επίπεδο, δηλαδή σε επίπεδο κοινωνικής δικαιοσύνης και κατ' επέκταση σε επίπεδο οικονομικής και κοινωνικής ισότητας, αλλά και σε κανονιστικό επίπεδο, σε επίπεδο δηλαδή πολιτικής λειτουργίας.

Το μόνο που απομένει να θυμίζει τη δημοκρατία στην Ευρώπη είναι κάποια υπολείμματα ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Και αν δεν θέλουμε το όραμα για μια ουσιαστικά ενωμένη Ευρώπη πολιτικά και κοινωνικά να μετατραπεί σε έναν εθνικιστικό εφιάλτη πρέπει άμεσα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να αλλάξουμε πολιτικό προσανατολισμό.

Δημοφιλή