Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν πως η λύση στην οικονομική κρίση που μας μαστίζει εδώ και 6 χρόνια είναι η επάνοδος στη δραχμή και πολλοί περισσότεροι που αγνοούν το τεράστιο κόστος της μη επίτευξης κάποιας "Συμφωνίας Δίασωσης" της Χώρας μας με τους Εταίρους μας!
Πολλοί θεωρούν επίσης οτι φταίει το ευρώ για την δημοσιονομική κακοδιαχείριση και επιπολαιότητα, τις σπατάλες, τον υπεδανεισμό μας, την αναξιοκρατία, το δυσλειτουργικό κράτος, την γραφειοκρατία, τη ρουσφετοκρατία, την τάση καταναλωτισμό, γιά το ότι κατασπαταλήσαμε πάνω από €230 που μας δώθηκαν ως Κοινοτικές ενισχύσεις, ότι δεν αξιοποιήσαμε τα χαμηλά Πανευρωπαικά επιτόκια γιά να εκσυγχρονίσουμε τη Βιομηχανία μας, ότι δεν αξιοποιήσαμε την τεράστια ανοικτή και ενιαία Πανευρωπαική αγορά γιά τα Ελληνικά προιόντα!
Θεωρούν ότι τυπώνοντας δισεκατομμύρια δραχμούλες θα μπορούμε να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις, να επενδύουμε σε κατασκευές κ.ο.κ., να επιτύχουμε εύκολα και χωρίς μόχθο τη παλινόρθωση των εισοδημάτων μας!
Ίσως γιατί όπως δίδασκε ο μέγας Ηράκλειτος, ενώ η πραγματικότητα είναι μία, ο καθένας την αντιλαμβάνεται σύμφωνα με τη δική του φρόνηση (ή ασχετοσύνη). "Ως ίδιαν έχων φρόνησιν"!
Ξέρετε πόσο μας έχει κοστίσει η απραξία της Κυβέρνησης αυτούς τους τρείς τελευταίους μήνες (συν τους δύο τελευταίους 'προεκλογικούς' μήνες);
Έχει κοστίσει δισεκατομμύρια ευρώ στο Έθνος μας, σε απαξίωση (της αξίας) των ακινήτων, των μετοχών των επιχειρήσεων, των πάσης φύσεως χρεογράφων και ομολόγων αλλά και δισεκατομμύρια από την κακή ψυχολογία και ανυπαρξία 'οράματος', όρεξης, επενδύσεων και οικονομικής δραστηριότητας και, τελικά, απασχόλησης!
Ας δούμε λοιπόν την ζημιά που έχει ήδη γίνει πρίν κάν να αρχίσει κάποια τρομακτική συζήτηση για την επαναφορά της δραχμής:
1. Ακίνητα: ας πούμε ότι η Ελλάδα έχει 2 εκατομμύρια ακίνητα (=σπίτια, γραφεία, διαμερίσματα σε πολυκατοικίες, μαγαζιά, ξενοδοχεία, αποθήκες, σινεμά, θέατρα, οικόπεδα, κλπ.), αξίας κατά μέσο όρο €150 χιλ. Σύνολο = 300 δισεκ. €! Η αβεβαιότητα των τελευταίων 3-4 μηνών έχει απαξιώσει τις αξίες αυτές τουλάχιστον κατά 10% = 30 δισεκ.
2. Τα ίδια και γιά την απαξίωση των εισηγμένων μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών (λόγω της συνεχούς πτώσης του Γενικού Δείκτη), ας πούμε €12 δισεκ.
3. Παράλληλη θα είναι και η πτώση της αξίας των μη εισηγμένων Ελληνικών επιχειρήσεων: Ας πούμε και εδώ €12 δισεκ., διότι ενώ μεν οι μη εισηγμένες είναι κατά πολύ μικρότερες από τις εισηγμένες, είναι όμως πολύ περισσότερες!
4. Αντιστοιχες και οι μειώσεις της αξίας των χρεογράφων, αν και τα περισσότερα είναι στα χέρια ξένων επενδυτών. Γιά τα μη "διακρατικά" δάνεια ύψους περίπου 70 δισεκ. μιά πτώση της αξίας τους κατά 10% ισοδυναμεί με απώλειες ύψους πούμε €7 δισεκ. (αν και στο σύνολο του χρέους μας μιά 10% απαξίωση ισοδυναμεί με €30 δισεκ. σε σπώλειες κεφαλαίου!
5. Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε την επενδυτική άπνοια που και αυτή υποθηκεύει το μέλλον των παιδιών μας, την φυγή κεφαλαίων, την φυγή καταθέσεων, την μείωση της κατανάλωσης και του τζίρου στα μαγαζιά.
Αν και άλλοι ερευνητές θα μπορούσαν να προσδιορίσουν με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια και τις παραπάνω παραδοχές και τα μεγέθη, κάναμε εδώ, για πρώτη φορά, μιά πρώτη προσέγγιση και βλέπουμε πως μιά κακή οικονομική πολιτική και η αβεβαιότητα γύρο από αυτήν, μπορεί μέσα σε λίγες βδομάδες να κοστίσει δεκάδες δισεκατομμύρια στους Έλληνες! Το ισοδύναμο πολλών 'μνημονίων'!
Αλλά ας δουμε τα πράγματα από την αρχή:
ΤΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΠΑΝΟΔΟΥ ΣΤΗ ΔΡΑΧΜΗ
Το να έχεις δικό σου έθνικό νόμισμα έχει δύο αβαντάζ:
α. Μπορείς να τυπώνεις δικό σου χρήμα για να εξυπηρετείς και να αποπληρώνεις τυχόν δάνεια που έχεις στο δικό σου νόμισμα. Αυτό σήμερα φαίνεται πως πράγματι διευκολύνει τις σοβαρές χώρες που έχουν δικό τους νόμισμα, όπως η Αμερική, η Βρετανία, η Ιαπωνία και η Ελβετία! Για παράδειγμα, όσοι επενδύουν σε ομόλογα του Αμερικανικού Δημοσίου, ποντάρουν και στο ότι το Federal Reserve θα μπορούσε να 'τυπώσει' δολάρια και να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις του Αμερικανικού δημοσίου έστω και αν αυτό θα προκαλούσε μικρές ή μεγάλες πληθωριστικές πιέσεις!
β. Μπορείς να υποτιμάς το δικό σου νόμισμα για να βελτιώνεις την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων σου και του τουρισμού, αλλά και των μετοχών των επιχειρήσεων, των ακινήτων, κ.α., χωρίς να φαίνεται ότι μειώνονται οι 'ονομαστικοί' μισθοί και οι συντάξεις. Απλά όμως, με το ίδιο νόμισμα (τη νέα Δραχμή), θα μπορείς να αγοράσεις πολύ λιγότερα πράγματα. Περίπου (όχι ακριβώς) σαν κάποιο "μνημόνιο" να σου είχε περικόψει το μισθό ή τη σύνταξη!
ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΟΔΟΥ ΣΤΗ ΔΡΑΧΜΗ
1. Για να μπορούσε να βοηθήσει την οικονομική δραστηριότητα και την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών, η 'Νέα Δραχμή', αναγκαστικά θα έπρεπε να ήταν εξαιρετικά υποτιμημένη. Δηλαδή η αγοραστική αξία των μισθών, των συντάξεων και των εισοδημάτων μας γενικότερα, σε ευρώ θα κατέρρεε (σε ευθυγράμμιση με την υποτίμηση του νέου εθνικού νομίσματος), και μάλιστα πολύ περισσότερο από τα σημερινά επίπεδα. Σαν να επιβάλλαμε εμείς στον εαυτό μας 3 νέα μνημόνια από την πίσω πόρτα!).
2. Η εκτύπωση δραχμών γιά να πληρώνονται μισθοί και συντάξεις, χωρίς φυσικά καμιά αύξηση της παραγωγής, θα γινόταν μέσα σε ένα οικονομικό αλαλούμ και θα οδηγούσε σε άμεση αύξηση όλων των τιμών και σε καταστάσεις υψηλού πληθωρισμού!
Οι περισσότεροι 'οικονομολόγοι' αγνοούν μιά βασικότατη επίπτωση του υψηλού πληθωρισμού: Οδηγεί σε υψηλότερα πραγματικά επιτόκια (ως αντιστάθμισμα του μεγαλύτερου ρίσκου που επικρατεί σε καθεστώτα υψηλού πληθωρισμού και αναστάτωσης)! Επιτόκια που βολεύουν όσους έχουν διαθέσιμα κεφάλαια, αλλά που θα είναι όλο και πιό δύσκολο να εξυπηρετήσει οποιοσδήποτε ιδιώτης και επιχείρηση! Εδώ δεν εξυπηρετούνται τα δάνεια με χαμηλά πραγματικά επιτόκια, θα εξυπηρετηθούν αυτά με υψηλά;
3. Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα πληθωρισμού, υποτιμήσεων και μεγάλης αύξησης των επιτοκίων, θα υποχωρούσαν ακόμα περισσότερο οι αξίες (τιμές) των ακινήτων, των μετοχών στο χρηματιστήριο, των ομολόγων και όλες τις κινητές αξίες, όπως είδαμε παραπάνω!
Τέτοιες υποτιμήσεις, σχεδόν ποτέ δεν είχαν ουσιαστικά μεσο-πρόθεσμα αποτελέσματα. Οδηγούσαν σε φαύλο κύκλο πληθωρισμού, πολύ υψηλών επιτοκίων (ονομαστικών και πραγματικών), φόβο για νέα υποτίμηση, έξοδο κεφαλαίων και τελικά σε νέα υποτίμηση.
[Αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε ότι πολλοί δεν αντιλαμβάνονται όπως όταν μιλάμε για 'επίθεση' των αγορών, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Οι αγορές, κυριολεκτικά, όχι μόνο δεν επιτίθενται, αλλά το βάζουν στα πόδια. Ξεπουλάνε με ζημία όσο-όσο για να μην εγκλωβιστούν με ακόμα μεγαλύτερες ζημιές. Πουλώντας όσο-όσο ρίχνουν τις τιμές και έτσι αυξάνεται η απόδοση των ομολόγων, δηλαδή η απόδοση που απαιτούν οι επενδυτές γιά να δανείσουν. Για να μπορεί να δανειστεί ένα κράτος πρέπει να πληρώσει επιτόκιο μεγαλύτερο από την απόδοση των ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, γιατί η ήδη υψηλή απόδοση αφορά αυτά τα ομόλογα που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά. Αν θες να εκδόσεις και άλλα, πρέπει να πληρώσεις ακόμα παραπάνω!]
4. Μιά τέτοια κατάσταση μεγάλης αβεβαιότητας, πληθωρισμού, φυγής κεφαλαίων και αναμενόμενων υποτιμήσεων, προφανώς θα απωθούσε τους επενδυτές οι οποίοι δεν θα επένδυαν τα ευρώ τους σήμερα για να εισπράξουν δραχμές αύριο, εκτός αν μπορούσαν να αγοράσουν ακίνητα, μετοχές, κλπ., τόσο φθηνά που δεν θα είχαν να χάσουν τίποτα!
5. Μέχρι να ισορροπούσαν κάπως τα πράγματα, θα εξαφανιζόταν η εμπορική πίστη. Οι συναλλαγές και οι εισαγωγές βασικών προιόντων θα γινόντουσαν, κατά το μεγαλύτερο μέρος, με ρευστό. Με μετρητά, με όλα τα επακόλουθα για την οικονομική δραστηριότητα και την ανάπτυξη.
6. Φυσικά, οι πολίτες που είχαν καταθέσεις και επενδύσεις στη χώρα μας θα κοίταζαν να αποφύγουν τις ζημιές από την επάνοδο στη Δραχμή και θα προσπαθούσαν να βγάλουν έγκαιρα (και δικαιολογημένα) τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα την άμεση κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος και της οικονομικής δραστηριότητας! Ήδη έχουν αρχίσει να το κάνουν. {Δηλαδή ήδη ισχύει ο 'Νόμος του Γκρέσαμ' (που όμως πρώτος τον είχε συλλάβει ο Αριστοφάνης στους Βατράχους στ.718-737), όπου όλοι θα προσπαθήσουν να 'ξεφορτωθούν' τις δραχμές και να 'αποθηκεύσουν' τα ευρώ - και το αντίστροφο: κανείς δεν θα ήθελε να πληρωθεί με υποτιμούμενο και απαξιωμένο νόμισμα!}
7. Ας λάβουμε επίσης υπόψη ότι δεν φαίνεται να υπάρχει το απαιτούμενο πολιτικό, τραπεζικό και διοικητικό προσωπικό γιά ένα τέτοιο εγχείρημα. Μέσα στη γενικευμένη αναξιοκρατία και τη κακοδιοίκηση, άντε να περάσεις από το ευρώ στη δραχμή. Μόνο με το άκουσμα τέτοιων προθέσεων, η οικονομική καταστροφή θα είναι μη διαχειρίσημη.
Το Κράτος θα βρισκόταν σε μια κατάσταση ημιδιάλυσης, σε μιά κατάσταση του τύπου "ό σώζων εαυτόν σωθήτω". Έτσι και τα δημόσια έσοδα θα ήταν πενιχρά, αναγκάζοντας τη Κυβέρνηση να περικόψει τις δαπάνες ακόμα πιό άγαρμπα.
8. Όσον δε αφορά τα τεράστια χρέη μας σε ευρώ (και του Δημοσίου=327 δισεκ. περίπου, αλλά και των Ελληνικών τραπεζών= σχεδόν €110 δισεκ., αλλά και των επιχειρήσεων και των ιδιωτών), αυτά θα πρέπει να αποπληρωθούν με υποτιμημένες δραχμές, οδηγώντας σε νέα αφαίμαξη. {Σαν συνέπεια το Δημόσιο χρέος μας μπορεί να ανέβαινε στο 250% του ΑΕΠ!}
Δηλαδή οι ήδη πτωχευμένες Ελληνικές τράπεζες που σήμερα συντηρούνται με περίπου €110 δισεκ. από την ΕΚΤ, χωρίς την αμέριστη συνέχιση τέτοιων χρηματοδοτήσεων, θα κατέρρεαν και επίσημότατα, με όλες τις καταστροφικές συνέπειες μιάς τέτοιας κατάρρευσης.
9. Αν αποχωρήσουμε από το ευρώ, θα χάσουμε και τα πλεονεκτήματα του ευρώ: χαμηλά επιτόκια, διευκόλυνση των συναλλαγών με το ενιαίο νόμισμα, απλοποίηση της χρηματο-οικονομικής διαχείρισης, πιό εύκολη πρόσβαση σε μιά τεράστια αγορά, ελαχιστοποίηση των συναλλαγματικών κινδύνων, κλπ.
10. Ξεχνάμε επίσης την πορεία της οικονομίας μας πριν αρχίσει η προσπάθεια ένταξης στο ευρώ; Δραχμικά επιτόκια και κόστος δανεισμού για το Δημόσιο πάνω από 20% και για τις επιχειρήσεις πάνω από 30%; Πραγματικά επιτόκια πάνω από 9%. Ξεχνάμε τον πληθωρισμό, τις κρίσεις και τις υποτιμήσεις, τη συνεχή γκρίνια για την αδύναμη δραχμή;
ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ;
Το να "ρίξουμε μονομερώς κανόνι" στους δανειστές μας γιά δάνεια σε ευρώ, γιά τα οποία ισχύει το Αγγλικό δίκαιο θα ήταν πράξη απίστευτης επιπολαιότητας! Δεν θα βλέπαμε άσπρη μέρα (φράση που προέρχεται από το Αθηναϊκό εκστρατευτικό σώμα στη Σάμο και τη κλήρωση με άσπρα κουκιά γιά το ποιοί θα ήταν ήταν υπόχρεοι για βάρδια και αγγαρείες), δεδομένων των δικαιωμάτων των δανειστών μας στη δημόσια περιουσία της Χώρας μας και τη κάκιστη φήμη που θα έχουμε αποκτήσει.
Εκτός αν φθάναμε σε τέτοια επίπεδα κατάντιας (δηλ. αξιοπρέπειας!!) που οι Ευρωπαίοι απηυδισμένοι μαζί μας, θα μας χάριζαν μέρος του χρέους μας γιά να απαλλαγούνε από μας!
Τι μεγαλύτερο δώρο θα μπορούσαμε κάναμε στους Τούρκους; Θα πέρναγε το μήνυμα σε Τούρκους και Σκοπιανούς, πως η Ελλάδα είναι μια ασήμαντη δύναμη στο περιθώριο της Ευρώπης... Με τέτοια ρεζιλίκια, με την Ελλάδα ακόμα πιό απένταρη και στο περιθώριο της Ευρώπης, με ποιά ισχύ θα προωθούσαμε τα 'εθνικά μας θέματα'; Βούτυρο στο ψωμί τους.
Είναι τυχαίο πως η Τουρκία εξέδωσε ειδοποίηση / Notam ότι δεσμεύει γιά δέκα μήνες το μισό Αιγαίο για στρατιωτικές της ασκήσεις (έστω και αν την απέσυρε); Να σας παραπέμψω στο περίφημο διάλογο Αθηναίων - Μηλίων που μας μετέφερε ο μέγας Θουκυδίδης, όπως και το άγνωστο στους περισσότερους Έλληνες "Επεισόδιο της Κέρκυρας" του Αυγούστου 1923 και την ταπείνωση που υποστήκαμε από την Ιταλία.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ
1. Εμείς οι ίδιοι να ετοιμάσουμε ριζοσπαστικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Εμείς οι ίδιοι πρέπει να αντιληφθούμε ότι είμαστε ουραγοί και πρέπει να αλλάξουμε!
2. Μόλις παρουσιάσουμε ουσιαστικό έργο και υλοποιήσουμε ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις, και αποκαταστήσουμε κάποια εικόνα αξιοπιστίας κι σοβαρότητας, να συζητήσουμε νέο ουσιαστικό κούρεμα του official sector debt, ώστε να μειωθούν και ο όγκος του χρέους και οι δαπάνες γιά τόκους.
3. Όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί πρέπει να εξηγήσουν στους απλούς πολίτες ότι τα εισοδήματα όλων μας θα αυξηθούν μόνον όταν αυξηθεί και η συνολική αξία όλων των αγαθών που παράγουμε! Δεν μπορεί να παράγουμε προιόντα αξίας €1000 και να ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι δικαιούμαστε να πληρωνόμαστε €2000!
Τα εισοδήματα δεν θα αυξηθούν με Προεδρικά Διατάγματα και με το να τυπώνουμε και μοιράζουμε δραχμούλες! (Το αντίθετο θα συνέβαινε σε μιά τέτοια περίπτωση!) Θα αυξηθούνε μόνον όταν παράγουμε πολλά περισσότερα προιόντα, πολύ μεγαλύτερης συνολικής αξίας! Μόνο τότε! Και γιά να γίνει αυτό πρέπει να αλλάξει και να γίνει ασύγκριτα πιό ελκυστικό όλο το επενδυτικό κλίμα και περιβάλλον! Όλο!
4. Πρέπει να τελειώνουμε με αυτά τα πέρα-δώθε με τις μεταρρυθμίσεις και τις αποκρατικοποίησεις. Να εκσυχρονισθεί άμεσα η πρωτόγονη και υπερ συντηρητική δημόσια διοίκηση και εργατική νομοθεσία.
Αντί το μόνο που να μας νοιάζει να είναι το πως θα καταφέρουμε να τσιμπήσουμε κάποια παράταση γιά τη διασωληνωμένη οικονομία μας, θάπρεπε όλοι να βοηθήσουμε να γίνει η Ελλάδα τούρμπο, πρωτοπόρος. Πιό αυτάρκης. Μόνο τότε θα ανακτήσει την αξιοπρέπειά της. Όσο ζητάμε (συμπόνοια, κατανόηση, χρήματα), δεν μπορεί να μιλάμε για αξιοπρέπεια.
5. Ο κ. Πρωθυπουργός πρέπει να βρει τρόπο να απεγλωβιστεί από εκείνο το αριστερίστικο ρεύμα του Κόμματός του που ελέγχει το 35-40% της Κεντρικής του Επιτροπής, αλλά έχει πολύ περιορισμένη απήχηση στο εκλογικό σώμα (5-7%;;), και να ζητήσει επίσημα τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ γιά να ορθοποδήσει η Χώρα και να περάσει τις αναγκαίες εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται, όχι απλά γιά να σωθεί, αλλά γιά να μεγαλουργήσει η Πατρίδα μας!
6. Οι Πολιτικοί Αρχηγοί να βρίσκονται και να 'τα λένε' μια φορά την εβδομάδα, έστω και αν υπάρχουν προσωπικές αντιπάθειες. Σε μιά μισοβουλιαγμένη Χώρα, με όλους τους πολίτες της καταταλαιπωρημένους, δεν μπορεί οι ηγετικές προσωπικότητες να μην μπορούν να συνεννοηθούν με πιό αποτελεσματικό τρόπο.
7. Να ζητήσουμε από την κα. Μέρκελ την δημιουργία ενός Σχεδίου Μέρκελ (τύπου Μάρσαλ), ύψους €2 δισεκ. με σκοπό τις επενδύσεις στην Ελλάδα με σκοπό το κέρδος. Επενδύσεις σε μετοχές σε εισηγμένες και μη εισηγμένες, σε ομόλογα και χρεόγραφα Ελληνικών επιχειρήσεων, σε μικρές καινοτόμες πρωτοβουλίες, σε συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα, και όπου αλλού κρίνουν. Το ποσό που θα συγκεντρωθεί, να δωθεί για τη διαχείρισή του σε 5-6 αναγνωρισμένου κύρους διεθνείς fund managers. Διάρκεια ενός τέτοιου Greek Renaissance Fund τα 6 χρόνια με ρευστοποίησή του στο τέλος της εξαετίας! Η συμβολή ενός τέτοιου FUND όχι μόνο στη ανάταξη της Χώρας μας, αλλά και στην Πανευρωπαική ψυχολογία και ανάταξη θα ήταν ανεκτίμητη!
8. Πρώτα απ' όλα όμως πρέπει να ανακτήσουμε τη χαμένη μας αυτοπεποίθηση! Έχουμε αρχίσει να πιστεύουμε ότι δεν είμαστε ικανοί και ότι η μόνη σωτηρία μας είναι οι παροχές από την Ευρώπη.
Αν δεν πιστέψουμε πρώτα εμείς στους εαυτούς μας, δεν θα πιστέψει κανείς σε εμάς.
Αξίζουμε κάτι πολύ καλύτερο και Μπορούμε!