Μέσα από τις ιστορίες της μητέρας μου, για το χωριό της, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, ήταν αρκετές, για να μου κινήσουν το ενδιαφέρον ούτως ώστε να το επισκεφτώ. Κυρίως μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων στην Κύπρο, το οποίο έλαβε χώρα στις 23/4/2003.
Παρ' όλο που το άνοιγμα των οδοφραγμάτων έγινε τον Απρίλιο του 2003 εντούτοις πήγα μετά από αρκετούς μήνες, μέχρι να μειωθεί ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων που μετέβαιναν στα κατεχόμενα μέρη, διότι το κύμα των προσφύγων και μη, ήταν αρκετά μεγάλο και θα υπήρχε αρκετή καθυστέρηση στον έλεγχο διαβατηρίων, ταυτότητας και άλλα συναφή. Με ανάμεικτα συναισθήματα και πολλά εσωτερικά ερωτήματα, ξεκίνησα τη διαδρομή για το χωριό.
Οφείλω να ομολογήσω, ότι παρ' όλο που γεννήθηκα μετά τον πόλεμο και την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974, ένιωθα πολύ δεμένη με το χωριό, λόγω των ιστοριών της μητέρας μου. Εκεί λοιπόν μεταξύ Αμμοχώστου και Καρπασίας, θα το έβλεπα για πρώτη φορά. Οδηγούσα, αγναντεύοντας ταυτόχρονα τη θάλασσα. Διαφημιστικές πινακίδες και επιγραφές σε τούρκικη και αγγλική γλώσσα ανά 200 μέτρα στο δρόμο, για πωλήσεις κατοικιών και διαμερισμάτων στη γη των προγόνων μας. Και τα ερωτήματα μέσα μου, να συνεχίζονται, χωρίς απαντήσεις. Εξάλλου, από πότε ένας πόλεμος ήταν και είναι λογικός;
Έκανα ένα σταθμό στην Αρχαία Σαλαμίνα. Μεγάλος χώρος, με ιστορική σημασία. Αφού έβγαλα φωτογραφίες των αγαλμάτων, του αμφιθέατρου, των αρχαίων κολόνων και τις αρχαίες ελληνικές επιγραφές, συνέχισα το ταξίδι. Είναι δε περίεργο, γιατί ένιωθα ότι γνώριζα τα μέρη αν και δεν είχα ξαναπάει. Ίσως υποσυνείδητα, να χαράχτηκαν οι φωτογραφίες των κατεχομένων μερών από τα ιστορικά βιβλία στο μυαλό μου. Φυσικά ο θαυμασμός ήταν εξίσου μεγαλύτερος από κοντά.
Με μια πλέον χαλαρωτική διάθεση, μετά από λίγα λεπτά φθάνω στο χωριό. Το μικρό σχολείο ήταν στη θέση του όπως και στις παλιές φωτογραφίες. Το καφενείο επίσης. Τα σπίτια αν και απεριποίητα παρέμειναν, από αρχιτεκτονικής άποψης το ίδιο, αλλά κατοικούσαν μέσα σε αυτά, Τούρκοι έποικοι, ως αποτέλεσμα της προσπάθειας της Τουρκίας, να αλλοιώσει τη δημογραφική δομή της Κύπρου, μιας και από το 1974 και έπειτα, η Άγκυρα έχει φέρει στο νησί περισσότερους από 160,000 εποίκους. Η εκκλησία του χωριού, κατέληξε να είναι στάβλος. Να σημειωθεί ότι περισσότερες από 550 Ελληνορθόδοξες εκκλησίες, παρεκκλήσια και μοναστήρια σε πόλεις και χωριά των κατεχομένων περιοχών έχουν λεηλατηθεί, και σε αρκετές περιπτώσεις κατεδαφιστεί. Ακόμα μια προσπάθεια της Τουρκίας για την αλλοίωση της πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής.
Στην πλατεία του χωριού, στο σημείο όπου βρισκόταν το σπίτι της μητέρας μου, να είναι πλέον, η προτομή του Ατατούρκ, η οποία τοποθετήθηκε τα τελευταία χρόνια. Ξαφνικά ταράχτηκα και άναψα τσιγάρο. Όχι, δεν ένιωσα θυμό, αλλά μεγάλη λύπη, μιας και αντίκρισα πολύ διαφορετικές εικόνες που ερχόντουσαν σε αντίθεση με τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας της μητέρας μου.
Κάπου εκεί κοντά λίγο έξω από το χωριό υπάρχει ένα μικρό κάστρο, το οποίο αλλοιώθηκε με την πάροδο των χρόνων, και είναι χτισμένο, πάνω στους βράχους, κοντά στη θάλασσα, από ενετοκρατίας εποχή. Σιωπηλά, παρατηρούσα την τοποθεσία λες και ήμουνα σε μια άλλη παράλληλη διάσταση. Και το παράπονο μου, να γίνεται, ολοένα και πιο έντονο.
Φεύγοντας , είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου ότι θα ξαναπάω. Από τότες μέχρι σήμερα πήγα αρκετές φορές και όχι μόνο στο χωριό αλλά και σε όλα τα άλλα μέρη της κατεχόμενης Κύπρου. Πολλά τα χωριά, τα βυζαντινά εξωκλήσια, τα ιστορικά κάστρα, τα φρούρια, οι υπέροχες τοποθεσίες και τα ηλιοβασιλέματα σαν πίνακες ζωγραφικής. Το παράπονο μου από τότες αρχίζει να γίνεται ελπίδα.
Δε γνωρίζω πόσο θα κρατήσει αυτή η ιστορία με το κυπριακό. Ίσως και να μην λυθεί ποτέ, μιας και αποτελεί «τελευταία ευκαιρία» η συνάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, με αρκετά σημεία αντίθεσης όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις του κυπριακού ζητήματος. Ίσως όμως και να λυθεί, παρά τις όποιες διαφωνίες.
Παρ' όλα αυτά εύχομαι ολόψυχα να βρεθεί μια βιώσιμη λύση η οποία να είναι συμβατή με τα κριτήρια μας. Η ζημιά ήδη έγινε, τα χρόνια πέρασαν, και τα λάθη του παρελθόντος πληρώθηκαν πολύ ακριβά. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο χρόνος, δε γυρίζει πίσω. Συνεπώς αυτό που μας απομένει, είναι να κοιτάξουμε μπροστά και να παραμεριστούν οι όποιες διαφορές υπάρχουν μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Θέλουμε, δεν θέλουμε, στο ίδιο νησί ζούμε. Όμως για να λέμε και του στραβού το δίκαιο, η αλήθεια, είναι πως ο καθένας εδώ έχει τη δική του ιδανική λύση στο μυαλό του.