Το θέμα της απαγγελίας κατηγοριών σε βάρος του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υφίσταται από πριν μπει στο Οβάλ Γραφείο, καθώς ο αμφιλεγόμενος μεγιστάνας έχει δώσει πολλές αφορμές και «βέλη στη φαρέτρα» των επικριτών του.
Τον Σεπτέμβριο, ένας καθηγητής Νομικής υποστήριξε πως οι μηνύσεις εναντίον του Trump University είχαν ήδη θέσει τις βάσεις για απαγγελία κατηγοριών, ενώ ένας καθηγητής Ιστορίας που έχει προβεί σε ακριβείς προβλέψεις για όλες τις προεδρικές εκλογές από το 1984 και μετά έχει πει ότι η απαγγελία κατηγοριών σε βάρος του θα λάβει χώρα σύντομα.
Ωστόσο, όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα του Time, οι εκκλήσεις έχουν ενταθεί μετά από μια σειρά αποκαλύψεων: Την προηγούμενη εβδομάδα ο Τραμπ απέλυσε τον διευθυντή του FBI, Τζέιμς Κόμεϊ, απόφαση που συνδέθηκε με την έρευνα για πιθανή συνεργασία μεταξύ συνεργατών του Τραμπ και της Ρωσίας. Επίσης, τη Δευτέρα η Washington Post ανέφερε πως ο Τραμπ είχε αποκαλύψει απόρρητες πληροφορίες με Ρώσους αξιωματούχους κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο. Επίσης, την Τρίτη, οι New York Times ανέφεραν, επικαλούμενοι αναφορά του Κόμεϊ, πως ο Τραμπ του είχε ζητήσει να δώσει τέλος σε έρευνα σχετικά με τον πρώην σύμβουλο του Λευκού Οίκου, Μάικλ Φλιν, τον Φεβρουάριο (κάτι που διέψευσε ο Λευκός Οίκος).
Η όλη διαδικασία του «impeachment» (της απαγγελίας κατηγοριών σε βάρος του προέδρου, που μπορεί να οδηγήσει σε καθαίρεσή του) είναι ιδιαίτερα δύσκολη- και στο δημοσίευμα του Time παρουσιάζονται οι λόγοι για αυτό.
Η ανάγκη για σοβαρότητα
Η αντισυμβατική πορεία του Τραμπ προς την εξουσία έχει θέσει ηθικά ζητήματα, ωστόσο τα περί απαγγελίας κατηγοριών έχουν χρησιμοποιηθεί ξανά στο παρελθόν, στο πλαίσιο ακραίων ρητορικών, πχ κατά των προέδρων Μπους και Ομπάμα (οι απειλές κατά των οποίων αποδείχτηκε πως δεν μπορούσαν να σταθούν). Αυτοί που θεωρούν ότι υπάρχουν σημαντικοί λόγοι για να γίνει αυτό σε βάρος του Τραμπ θα πρέπει να ξεπεράσουν τον «θόρυβο» από αυτούς που απλά το κάνουν ως αντιπολίτευση στον πρόεδρο.
Οι επικριτές θα πρέπει να βρουν ένα επιχείρημα
Το Σύνταγμα των ΗΠΑ αναφέρει πως απαγγελίες μπορούν να απαγγελθούν σε βάρος ενός προέδρου εάν τίθεται θέμα «προδοσίας, δωροδοκίας, ή άλλων βαρέων εγκλημάτων και κακής διαγωγής/ πταισμάτων (misdemeanors)»- και αυτό προϋποθέτει αποδείξεις. Η προδοσία και η δωροδοκία ορίζονται ξεκάθαρα από το Σύνταγμα και τον ομοσπονδιακό νόμο, ωστόσο τα υπόλοιπα δεν είναι τόσο συγκεκριμένα. Κάποιοι υποστηρίζουν πως πρόκειται για περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας, άλλοι λένε πως οι επιχειρηματικές του συμφωνίες παραβιάζουν το Σύνταγμα και άλλοι δείχνουν τις φερόμενες σχέσεις με τη Ρωσία- ενώ υπάρχει και το θέμα του Trump University. Ωστόσο, οι αντίπαλοί του θα πρέπει να επικεντρωθούν σε ένα από αυτά και να προβούν σε επίσημες κατηγορίες.
Χρειάζονται περισσότερα στοιχεία
Επί της παρούσης, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία- τα επιχειρήματα περί απαγγελίας κατηγοριών βασίζονται σε ισχυρισμούς. Αν και είναι πολλά τα ερωτήματα σχετικά με πιθανή συνεργασία μεταξύ της καμπάνιας Τραμπ και ρωσικών συμφερόντων, δεν έχουν υπάρξει «συμπαγή» συμπεράσματα.
Ο Λευκός Οίκος πρέπει να αποφασίσει ότι υπάρχει βάση για «impeachment»
Οι διαδικασίες αρχίζουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου οι βουλευτές πρέπει να παρουσιάσουν ένα σχετικό ψήφισμα ή ένα ψήφισμα που δίνει πράσινο φως για μια έρευνα σχετικά με το αν υπάρχουν λόγοι για κάτι τέτοιο. Αν μια αρμόδια επιτροπή αποφασίσει πως υπάρχουν βάσεις, ένα ψήφισμα με επίσημες κατηγορίες παρουσιάζεται σε όλη τη Βουλή για ψηφοφορία. Για να απαγγελθούν κατηγορίες σε βάρος ενός προέδρου, πρέπει αυτό το ψήφισμα να περάσει με απλή πλειοψηφία. Όταν το κόμμα του προέδρου ελέγχει το Κογκρέσο – όπως ισχύει αυτή τη στιγμή, με την υπεροχή των Ρεπουμπλικανών- αυτό είναι δύσκολο.
Μόνο δύο πρόεδροι στην ιστορία των ΗΠΑ έχουν δεχτεί impeachment: Ο Μπιλ Κλίντον το 1998, λόγω κατηγοριών για ψευδορκία ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου, και ο Άντριου Τζόνσον το 1868 λόγω κατηγοριών για παραβίαση της Tenure of Office Act στην απόλυση του υπουργού Πολέμου. Τόσο ο Κλίντον όσο και ο Τζόνσον ήταν Δημοκρατικοί που είχαν απέναντί τους ένα ελεγχόμενο από τους Ρεπουμπλικανούς Κογκρέσο, ωστόσο και οι δύο αθωώθηκαν στη Γερουσία επειδή οι αντίπαλοί τους δεν μπόρεσαν να συγκεντρώσουν επαρκείς ψήφους (ο Νίξον παραιτήθηκε πριν το impeachment).
Η Γερουσία πρέπει να βρει ένοχο τον πρόεδρο
Για να καθαιρεθεί, ο πρόεδρος πρέπει να καταδικαστεί με τα 2/3 των ψήφων στη Γερουσία. Όταν το κόμμα του προέδρου την ελέγχει, αυτό είναι μάλλον απίθανο να συμβεί, εκτός και αν υπάρχουν ενδείξεις για σοβαρά αδικήματα. Βάσει της σύνθεσης της Γερουσίας, 19 Ρεπουμπλικανοί θα έπρεπε να σταθούν στο πλευρό 46 Δημοκρατικών και δύο ανεξάρτητων για να καθαιρεθεί ο Τραμπ. Ακόμα και ο Κλίντον και ο Τζόνσον, που είχαν απέναντί τους «εχθρικές» Γερουσίες, δεν είχαν τόσες ψήφους εναντίον τους.
Πρέπει να υπάρχει στήριξη της κοινής γνώμης
Για να προχωρήσει ένα impeachment, πρέπει να είναι υπέρ του η κοινή γνώμη για να το επιδιώξει το Κογκρέσο. Η δημοτικότητα του Τραμπ είναι ιδιαίτερα χαμηλά, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις (ιστορικά χαμηλά, για έναν νέο πρόεδρο), αλλά δεν είναι σαφές πώς νιώθουν οι Αμερικανοί για την απαγγελία κατηγοριών. Δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε στις 16 Μαΐου από το Public Policy Polling (πιο αριστερών αποχρώσεων) διαπίστωσε ότι είναι πιο πολλοί οι ψηφοφόροι (48%) υποστηρίζουν το impeachment από αυτούς που αντιτίθενται σε αυτήν (41%). Τον Μάρτιο, τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 44% υπέρ και 45% κατά. Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ: Κατά τις διαδικασίες για τον Κλίντον, τα ποσοστά των Ρεπουμπλικανών έπεσαν, ενώ των Δημοκρατικών και του Κλίντον ανέβηκαν. Ερωτηθέντες για το αν ήθελαν «περισσότερη επιρροή στο έθνος» από τον Κλίντον ή τους Ρεπουμπλικανούς, οι Αμερικανοί ήταν χωρισμένοι στα δύο τον Σεπτέμβριο του 1998, σύμφωνα με δημοσκόπηση των CNN/ USA Today/ Gallup. Ωστόσο, τον Δεκέμβριο (όταν είχε γίνει το impeachment), είχε δημιουργηθεί χάσμα: Το 60% ήθελαν περισσότερη επιρροή του Κλίντον, και μόλις το 31% ήθελε επιρροή των Ρεπουμπλικανών. Επίσης, η δημοτικότητα του Μπιλ Κλίντον όσον αφορά στην καταλληλότητα για πρόεδρος σημείωσε ιστορικό ρεκόρ.