Άγνωστες λεπτομέρειες σχετικά με τις Συνόδους Κορυφής όπου «παιζόταν» το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη αποκαλύπτονται σε δημοσίευμα της «Καθημερινής της Κυριακής», βασιζόμενο σε αναφορά του Eurocomment και του Peter Ludlow.
Αν και ο Αλέξης Τσίπρας, η Άνγκελα Μέρκελ, ο Φρανσουά Ολάντ και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, καθόρισαν τις εξελίξεις, δεν αποτελούσαν τους μόνους «παίκτες».
Μεταξύ των δύο συνόδων έλαβε χώρα έντονο διπλωματικό παιχνίδι, με τη Γαλλία να συγκεντρώνει «οπλοστάσιο» επιχειρημάτων υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ, ενώ η Γερμανία έστηνε το «Plan B» υπέρ του (προσωρινού) Grexit. H θέση της Κομισιόν ήταν υπέρ της παραμονής της Ελλάδα στην Ευρωζώνη, με τους μηχανισμούς του Eurogroup και της ΕΚΤ να τηρούν στάση αναμονής.
Σχετικά με το ΔΝΤ, είναι γνωστό ότι η Ελλάδα δεν το επιθυμούσε, ενώ η Γερμανία δεν συζητούσε χωρίς αυτό στο πρόγραμμα.
Στη Σύνοδο Κορυφής της 7ης Ιουλίου, ο κ. Τουσκ ξεκαθάρισε στον Αλέξη Τσίπρα ότι θέμα ήταν η λήψη πολιτικής απόφαση για την κατάρτιση ενός τρίτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα. Το χρονικό περιθώριο που δόθηκε ήταν πέντε ημέρες και για πρώτη φορά κατέστη σαφές ότι, σε περίπτωση μη συμφωνίας, η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, το τραπεζικό της σύστημα θα καταρρεύσει και θα ακολουθήσει πιθανώς η έξοδος από την Ευρωζώνη.
Η συζήτηση ξεκίνησε με τον κ. Τουσκ να επισημαίνει ότι όλοι έχουν ευθύνη για το διαφαινόμενο αδιέξοδο και να τονίζει ότι απομένουν μερικές ημέρες μόνο για να αντιμετωπιστεί η απειλή. Ο κ. Τσίπρας στη συνέχεια υπογράμμισε ότι επιθυμεί επίτευξη συμφωνίας και ότι το «όχι» στο δημοψήφισμα δεν αποτελούσε «όχι» στο ευρώ. Ωστόσο, όπως σημειώνεται, ο κ. Τσίπρας δεν ανέφερε καν το ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι ήταν άσκοπο να το θέσει ως προϋπόθεση για την επίτευξη συμφωνίας. Ο Μάριο Ντράγκι, πρόεδρος της ΕΚΤ, παρενέβη στη συζήτηση εξηγώντας ότι η ελληνική οικονομία επιδεινώνεται ραγδαία μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος και ότι για την ΕΚΤ η Ελλάδα θα παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης μέχρις ότου αποφασίσουν διαφορετικά οι πολιτικοί ηγέτες. Ηγέτες της Ευρωζώνης ακολούθως εξέφρασαν την άποψη ότι το δημοψήφισμα καθιστά δυσκολότερη την έγκριση τρίτου προγράμματος από τα κοινοβούλια- ιδιαίτερα των χωρών που είχαν εφαρμόσει μνημόνιο. Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, πρόεδρος της Κομισιόν, κατηγόρησε τον Αλέξη Τσίπρα ότι «ενήργησες μονομερώς. Δεν ακούς. Δεν είμαστε τρομοκράτες». Δηκτικός ήταν ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, λέγοντας ότι «έχουμε διαθέσει πάρα πολύ χρόνο για την Ελλάδα, πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας ένα πλήρες πρόγραμμα». Η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και άλλοι ηγέτες ήταν περισσότερο μετρημένοι, αλλά το μήνυμά τους ήταν αδιαπραγμάτευτο: «Είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε μια πρόταση, αλλά θα πρέπει να είναι αξιόπιστη».
Στη δεύτερη Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης στις 12 Ιουλίου, σύμφωνα με την «Καθημερινή», δεν συζητήθηκε ποτέ το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, διότι άπαντες οι ηγέτες ήταν πεπεισμένοι ότι η Ελλάδα είχε τη βούληση και την ικανότητα να παραμείνει στο ευρώ. Ιδιαίτερη «μάχη» ωστόσο δόθηκαν όσον αφορά στους νόμους που είχαν ήδη ψηφιστεί από την κυβέρνηση, και οι εταίροι θεωρούσαν ότι είναι αντίθετοι με το πνεύμα και τους στόχους του προγράμματος. Η λύση βρέθηκε το πρωί, με τους Μέρκελ και Ολάντ να δέχονται να εξαιρεθούν τα μέτρα που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Επίσης, ιδιαίτερη ήταν η τριβή σχετικά με το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων που είχε προταθεί από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που εξελίχθηκε σε πολύωρη «μάχη». Αντίστοιχης έντασης ήταν και η σύγκρουση μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και της Άνγκελα Μέρκελ για το ΔΝΤ.
Καθοριστικός στην επιλογή του «Σχεδίου Α» αντί του «Σχεδίου Β» ήταν ο ρόλος του Μπρουνό Σεζάρ- αξιωματούχου του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών και δεξιού χεριού του Γάλλου ΥΠΟΙΚ, Μισέλ Σαπέν.
Δτην περίπτωση του «Σχεδίου Α» θα έπρεπε να γίνει πολύ συγκεκριμένη τεχνική προεργασία, που τους προηγούμενους πέντε μήνες δεν υπήρχε. Οπότε το θέμα μεταξύ των δύο Συνόδων Κορυφής ήταν το πώς θα μπορέσει η ελληνική κυβέρνηση να φέρει εις πέρας το δύσκολο έργο της τεχνικής προεργασίας με αξιόπιστο τρόπο, ώστε να μην ενεργοποιηθεί το «Σχέδιο Β». Η Κομισιόν είχε ήδη καταθέσει τις προτάσεις της, η κυβέρνηση, όμως, είχε κάποιες διαφωνίες, οπότε παρενέβη η γαλλική κυβέρνηση, με τον πρόεδρο Ολάντ να αποφασίζει να συνδράμει την Ελλάδα με τον Μπεζάρ, κάτι που ενόχλησε το Βερολίνο. Εδώ σημειώνεται ότι ο κ. Μπεζάρ ανέλαβε το έργο διαμόρφωσης του προγράμματος, σε συνεργασία με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, Γ. Χουλιαράκη, για τον οποίο πρόσωπα με γνώση των συζητήσεων ανέφεραν στη συνέχεια ότι «είναι ο μοναδικός άνθρωπος στην Ελλάδα που καταλαβαίνει τι συμβαίνει») και την Κομισιόν.