Μια νέα μελέτη από το Ινστιτούτο Γεωλογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Βέρνης αποκάλυψε για πρώτη φορά με ακρίβεια πότε σχηματίστηκε χημικά η Γη. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το σώμα που αποτέλεσε τη βάση του πλανήτη μας απέκτησε τη χαρακτηριστική του σύσταση μέσα σε τρία εκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννηση του Ηλιακού Συστήματος.
Αυτό είναι εντυπωσιακό, γιατί δείχνει ότι η δημιουργία της Γης έγινε πολύ γρήγορα — σχεδόν «στιγμιαία» σε σχέση με τα δισεκατομμύρια χρόνια που ακολούθησαν. Τα αποτελέσματα ενισχύουν τη θεωρία ότι η ζωή δεν μπορούσε να υπάρξει αρχικά στη Γη, αλλά ότι τα απαραίτητα στοιχεία ήρθαν αργότερα από μια μεγάλη σύγκρουση με έναν άλλο, μικρότερο πλανήτη.
Πώς το ανακάλυψαν
Το νέφος αερίων και σκόνης από το οποίο σχηματίστηκε το Ηλιακό Σύστημα ήταν πλούσιο σε πτητικά στοιχεία, όπως το υδρογόνο, ο άνθρακας και το θείο — ουσίες απαραίτητες για τη ζωή.
Ωστόσο, κοντά στον Ήλιο οι θερμοκρασίες ήταν τόσο υψηλές που αυτά τα στοιχεία δεν μπορούσαν να παγώσουν και να ενσωματωθούν σε βραχώδη σώματα. Έτσι, οι πλανήτες όπως η Γη, ο Άρης, η Αφροδίτη και ο Ερμής σχηματίστηκαν άνυδροι και ξηροί, χωρίς τα απαραίτητα για την ύπαρξη νερού και ατμόσφαιρας.
Για να υπολογίσουν πότε συνέβη αυτό, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια πολύ ακριβή μέθοδο χρονολόγησης, βασισμένη στη ραδιενεργό διάσπαση του μαγγανίου-53 σε χρώμιο-53. Αυτό το «ισοτοπικό ρολόι» τους επέτρεψε να μετρήσουν γεγονότα που συνέβησαν πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, με εξαιρετικά μικρό περιθώριο λάθους.
Συνδυάζοντας στοιχειακά δεδομένα από μετεωρίτες, αναλύσεις βράχων και υπολογιστικά μοντέλα, οι επιστήμονες έδειξαν ότι η χημική ταυτότητα της Γης καθορίστηκε πολύ νωρίς — μέσα στα τρία πρώτα εκατομμύρια χρόνια από τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος.
Η Γη ήταν αρχικά ένας άγονος κόσμος
Αυτό σημαίνει ότι η πρώιμη Γη ήταν ένας ξηρός, βραχώδης και αφιλόξενος πλανήτης. Για να αποκτήσει τα πτητικά στοιχεία — όπως το νερό — έπρεπε να συμβεί κάτι εξωτερικό.
Η πιο πιθανή εξήγηση είναι η σύγκρουση με τη Theia, έναν πλανήτη στο μέγεθος του Άρη, που είχε σχηματιστεί πιο μακριά από τον Ήλιο και ήταν πλούσιος σε νερό και άλλα πτητικά στοιχεία.
Σύμφωνα με τον ερευνητή Pascal Kruttasch, αυτή η σύγκρουση όχι μόνο δημιούργησε τη Σελήνη, αλλά και μετέφερε στη Γη τα συστατικά που αργότερα θα επέτρεπαν την εμφάνιση της ζωής.
Η τύχη της ζωής στη Γη
Ο καθηγητής Klaus Mezger τονίζει ότι η ικανότητα της Γης να φιλοξενεί ζωή δεν ήταν αναπόφευκτη. Αντίθετα, οφείλεται πιθανότατα σε ένα τυχαίο κοσμικό γεγονός — τη σύγκρουση με τη Theia.
Αυτό σημαίνει ότι οι κατοικήσιμοι πλανήτες στο σύμπαν μπορεί να είναι πολύ πιο σπάνιοι απ’ όσο πιστεύαμε, και ότι η ζωή ίσως να είναι το αποτέλεσμα τύχης και όχι μιας σταθερής φυσικής πορείας.
Το επόμενο βήμα
Οι επιστήμονες σκοπεύουν τώρα να μελετήσουν πιο βαθιά τη σύγκρουση Γης–Theia, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα πώς ακριβώς συνέβη και πώς επηρέασε τη χημική σύνθεση της Γης και της Σελήνης.
Η κατανόηση αυτού του κοσμικού «ατυχήματος» μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πώς η ζωή γεννήθηκε σε έναν αρχικά άγονο κόσμο.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances.
Πηγή: Sciencedaily