Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) «έριξε το γάντι» σε ξένα πανεπιστήμια της Εσπερίας: Απέρριψε τις περισσότερες αιτήσεις για εγκατάσταση και λειτουργία παραρτημάτων τους στην Ελλάδα.
Εδώ το ΝΠΠΕ, εκεί το ULE, πού είναι το AEI;
Τυπικά, αυτά τα παραρτήματα επρόκειτο να λειτουργήσουν ως (υποτίθεται) μη κερδοσκοπικοί φορείς εκπαίδευσης, με πρωτοβουλία και χρηματοδότηση Ελλήνων κολλεγιαρχών. Από νομική άποψη, κάθε τέτοιο παράρτημα επρόκειτο να ιδρυθεί ως «Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης» (ΝΠΠΕ), αγγλιστί «University Legal Entity» (ULE).
Αυτή η ελληνική νομική πατέντα σημαίνει ότι κάθε τέτοιο παράρτημα θα αυτοπροσδιορίζεται στην επωνυμία του διά των αρκτικόλεξων «ΝΠΠΕ» ή «ULE» αλλά όχι ως «Πανεπιστήμιο», κι όποιος καταλάβει, κατάλαβε. Αλλά για τα περισσότερα επίδοξα ΝΠΠΕ / ULE, η πύλη των εκπαιδευτικών συνόρων της Ελλάδος παραμένει προς το παρόν κλειστή.
Τα ΟΧΙ της ΕΘΑΑΕ
(κατά ριπάς)
Ειδικότερα, η ΕΘΑΕΕ είπε ΟΧΙ «κατά ριπάς» στα εξής 8 δημόσια πανεπιστήμια της Εσπερίας:
- University of Essex (συνεργαζόμενο με το Aegean College)
- University of Derby (συνεργαζόμενο με το Mediterranean College)
- University of East London (συνεργαζόμενο με το Metropolitan College)
- London Metropolitan University (συνεργαζόμενο με το City Unity College)
- University of West London (συνεργαζόμενο με το BCA)
- Queen Margaret University (συνεργαζόμενο με το Metropolitan College)
- University of Greater Manchester (συνεργαζόμενο με το New York College)
- Université Sorbonne Paris Nord (συνεργαζόμενο με το IdEF)
Τα απορριφθέντα πανεπιστήμια είναι όλα δημόσια, τα επτά πρώτα της Βρετανίας και το όγδοο της Γαλλίας. Από ιστορική άποψη, για πρώτη φορά η Ελληνική Πολιτεία αξιολόγησε και απέρριψε en masse τόσα πολλά πανεπιστήμια των παραδοσιακών και ενίοτε παλιμβούλων δυτικών συμμάχων μας.
Εγκρίσεις
(ΠΑΝΩ από τον ελληνικό μέσο όρο)
Από τα 4 πανεπιστήμια που εγκρίθηκαν από την ΕΘΑΕΕ, τα τρία είναι δημόσια βρετανικά (μη κερδοσκοπικά) και το ένα είναι ιδιωτικό κυπριακό (κερδοσκοπικό).
Ειδικότερα, τα τρία εγκριθέντα βρετανικά πανεπιστήμια είναι το University of York και το Open University – UK για ίδρυση παραρτημάτων τους στη Θεσσαλονίκη, και το University of Keele για ίδρυση παραρτήματός του στην Αθήνα.
Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη Webometrics Ranking1 (Ιουλίου 2025), τα τρία εγκριθέντα βρετανικά πανεπιστήμια έχουν παγκόσμια κατάταξη (world rank ή WR) καλύτερη από τον μέσο όρο της αντίστοιχης κατάταξης των κορυφαίων 22 ελληνικών Α.Ε.Ι. (δηλαδή αυτών με παγκόσμια κατάταξη καλύτερη από WR 3.000).
Συγκεκριμένα, αυτός ο μέσος όρος (average world rank ή average WR) των ελληνικών πανεπιστημίων είναι average WR 1.482 (HUFFPOST, 23/8/2025). Η παγκόσμια κατάταξη των εγκριθέντων βρετανικών πανεπιστημίων είναι πολύ καλύτερη (όπως προσδιορίζεται στον πίνακα):
- University of York WR 209
- Open University – UK WR 451
- University of Keele WR 707
Παρομοίως, η παγκόσμια κατάταξη του εγκριθέντος κυπριακού University of Nicosia (WR 1.362) είναι επίσης καλύτερη από τον ελληνικό μέσο όρο.
Απορρίψεις
(ΚΑΤΩ από τον ελληνικό μέσο όρο)
Απεναντίας, η ΕΘΑΕΕ απέρριψε πέντε βρετανικά πανεπιστήμια που έκαστο είχε παγκόσμια κατάταξη χειρότερη από τον ελληνικό μέσο όρο (average WR 1.482). Συγκεκριμένα, η παγκόσμια κατάταξη των πέντε χειρότερων από τα απορριφθέντα βρετανικά πανεπιστήμια είναι η εξής:
- University of East London WR 1.486
- London Metropolitan University WR1.576
- University of West London WR 2.174
- Queen Margaret University WR 2.890
- University of Greater Manchester WR 2.915
Επί πλέον η ΕΘΑΕΕ απέρριψε την ενταύθα περιβόητη «Σορβόννη», το Université Sorbonne Paris Nord, του οποίου η παγκόσμια κατάταξη Webometrics Ranking ήταν τον Ιανουάριο 2025 WR 10.419. Αυτό μάλιστα το γαλλικό πανεπιστήμιο ενεφανίζετο μέχρι φέτος (Ιαν. 2024) ότι έχει αμελητέες επιδόσεις στον ερευνητικό τομέα, αφού δεν συμπεριλαμβάνετο στην εξαμηνιαία παγκόσμια κατάταξη Webometrics Ranking κατ’ αριθμό ετεροαναφορών (citations) των A.E.I.
Βρετανικά ερευνητικά πανεπιστήμια
(τα σοβαρά χαρτιά)
Επί πλέον, τα τρία εγκριθέντα βρετανικά Α.Ε.Ι. είναι πανεπιστήμια για περισσότερο από μισό αιώνα, έχοντας αρχίσει να λειτουργούν ως πανεπιστήμια στη δεκαετία του 1960, ήτοι τα University of York (1963), Open University – UK (1969), και University of Keele (1962).
Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι οι αξιόλογες επιδόσεις τους στην ακαδημαϊκή έρευνα, όπως καταδεικνύεται από τον αριθμό των ακαδημαϊκών ετεροαναφορών τους (citations), που τον Ιούλιο 2024 κυμαίνοντο μεταξύ 593.646 και 3.169.092, ήτοι:
- University of York 3.169.092 ετεροαναφορές
- Open University – UK 1.210.289 ετεροαναφορές
- University of Keele 593.646 ετεροαναφορές
Αυτές οι ερευνητικές επιδόσεις των (3) εγκριθέντων βρετανικών πανεπιστημίων είναι επαξίως συγκρίσιμες με τις αντίστοιχες επιδόσεις (αριθμό ετεροαναφορών) των κορυφαίων (8) ελληνικών πανεπιστημίων, όπως τα: ΕΚΠΑ (4.580.740), ΑΠΘ (2.052.717), ΕΜΠ (1.271.490), και τα πανεπιστήμια Πατρών (1.391.436), Κρήτης (1.238.944), Θεσσαλίας (1.070.274), Ιωαννίνων (992.165) και Θράκης (584.023).
Πρώην ΤΕΙ, νυν Πανεπιστήμια
(Μεταμορφώσεις made in UK)
Απεναντίας, τέσσερα από τα απορριφθέντα βρετανικά Α.Ε.Ι. είναι πρώην «ΤΕΙ» (Polytechnics), που αναβαθμίσθηκαν σε «πανεπιστήμια» το 1992—κατ’ εφαρμογή τής σαρωτικής Further and Higher Education Act 1992 επί κυβερνήσεως Margaret Thatcher—ήτοι τα: University of Derby, University of East London, London Metropolitan University και University of West London (που προήλθε από συγχώνευση δύο πανεπιστημίων που ήσαν Polytechnics μέχρι το 1992).
Δύο άλλα μάλιστα από τα απορριφθέντα, το Queen Margaret University και το University of Greater Manchester (πρώηνBolton), λειτουργούσαν μέχρι το 1992 ως Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης («Higher Education Institutions») και αναβαθμίσθηκαν σε πανεπιστήμια σχετικά πρόσφατα, το 2004 και το 2007 αντίστοιχα.
Κατά συνέπεια, κοινό χαρακτηριστικό αυτών των (6) απορριφθέντων βρετανικών πανεπιστημίων είναι οι χαμηλές επιδόσεις τους στην ακαδημαϊκή έρευνα, όπως καταδεικνύεται από τον συγκριτικά χαμηλό αριθμό ακαδημαϊκών ετεροαναφορών τους, που τον Ιούλιο 2024 κυμαίνοντο μεταξύ 10.381 και 147.203, ήτοι:
- University of Derby 147.203 ετεροαναφορές
- University of East London 130.663 ετεροαναφορές
- London Metropolitan University 61.571 ετεροαναφορές
- University of West London 47.020 ετεροαναφορές
- Queen Margaret University 13.818 ετεροαναφορές
- University of Greater Manchester 10.381 ετεροαναφορές
Συγκριτικά τότε, οι ετεροαναφορές τού Deree (ACG) και του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, ανήρχοντο αντίστοιχα σε 15.772 και 378.152 αντίστοιχα. Δηλαδή από ακαδημαϊκή ερευνητική άποψη, τα δύο τελευταία από τα παραπάνω 6 απορριφθέντα βρετανικά πανεπιστήμια—Queen Margaret University και University of Greater Manchester—κατατάσσονται από την Webometrics Ranking ως κατώτερα από το (ιδιωτικό) κολλέγιο Deree, ενώ και τα 6 κατατάσσονται ως πολύ κατώτερα από το (δημόσιο) πρώην ΤΕΙ Πειραιά, νυν Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Αναγκαίες συνθήκες αδειοδότησης
(μάθημα-πάθημα για κολλεγιάρχες)
Συγκεφαλαιωτικά, τρεις αναγκαίες2 συνθήκες για αδειοδότηση εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα, ήτοι συνθήκες-φίλτρα, τις οποίες η ΕΘΑΕΕ ναι μεν δεν τις έχει προσδιορίσει ρητά, αλλά διαφαίνεται ευλόγως ότι τις λαμβάνει υπ’ όψη της στην πράξη, είναι οι εξής:
- World rank. Τα μητρικά πανεπιστήμια έχουν γενική παγκόσμια κατάταξη καλύτερη από τον μέσο όρο παγκόσμιας κατάταξης των κορυφαίων 22 ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων.
- Citations. Τα μητρικά πανεπιστήμια έχουν αριθμό ακαδημαϊκών ετεροαναφορών σε επίπεδο αντίστοιχο με εκείνο των κορυφαίων 8 ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων, ήτοι τάξεως μεγέθους εκατομμυρίων ή έστω πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ετεροαναφορών.
- Historical university status. Τα μητρικά πανεπιστήμια είχαν πλήρη πανεπιστημιακή υπόσταση (full university status) πριν το 1992, ήτοι δεν είναι πρώην «ΤΕΙ» (Polytechnics), που ξαφνικά «μεταμορφώθηκαν» μαζικά και ανεξέλεγκτα σε πανεπιστήμια, με νομοθετική ρύθμιση—όχι με ακαδημαϊκή αξιολόγηση κατά περίπτωση—τo 1992.
Τα κολλέγια που φιλοδοξούν να αναβαθμισθούν σε πανεπιστήμια, ενδείκνυνται να λάβουν σοβαρά υπ’ όψη τους αυτά τα τρία κριτήρια-φίλτρα, ώστε να αναδιατάξουν ενδεχομένως τις διεθνείς ακαδημαϊκές τους συνεργασίες, πριν συμμετάσχουν σε δεύτερο γύρο αιτήσεων Ν.Π.Π.Ε. / ULE του χρόνου.3
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 Οι παγκόσμιες ακαδημαϊκές κατατάξεις Webometrics Web Ranking of Universities (ή «Webometrics Ranking») καταρτίζονται ανά εξάμηνο από τo Cybermetrics Lab—με επικεφαλή τον καθηγητή Isidro F. Aguillo—το οποίο υπάγεται στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιστημονικών Ερευνών (Higher Council for Scientific Research – CSIC), που είναι το (δημόσιο) εθνικό κέντρο επιστημονικών ερευνών τής Ισπανίας (αντίστοιχο με το παρ’ ημίν Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών). Στην από 5/8/2022 επίσημη ανακοίνωση του ΕΚΠΑ, υπογεγραμμένη από τον πρ. Πρύτανη Θάνο Δημόπουλο, επισημαίνεται ότι η ακαδημαϊκή αξιολόγηση Webometrics «θεωρείται από τους πλέον έγκυρους πίνακες κατάταξης παγκοσμίως διότι στηρίζεται σε στοιχεία άμεσα επαληθεύσιμα στο διαδίκτυο, και όχι σε δείκτες που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό σε συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια και “έρευνες γνώμης”, που διακατέχονται σε κάποιες περιπτώσεις από μεροληψία ή υποκειμενισμό.» [Οι έντονοι χαρακτήρες είναι του Πρυτάνεως].
2 Οι τρεις βασικές συνθήκες προς έγκριση εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτήματος ξένου πανεπιστημίου—world rank, citations, και historical university status—είναι αναγκαίες αλλά μη επαρκείς, αφού στις αποφάσεις τής ΕΘΑΕΕ υπάρχει μία (μόνον) εξαίρεση: Το University of Essex, που πληροί και τις τρεις αυτές συνθήκες, αλλά εν τούτοις απερρίφθη από την ΕΘΑΕΕ, ενδεχομένως κατ’ εφαρμογή αυστηρών κριτηρίωνδιασφάλιστης ποιότητας και βιωσιμότηταςτου αντίστοιχου Ν.Π.Π.Ε. / ULE, ήτοι εφαρμογή των ακαδημαϊκών διαδικασιών του μητρικού ιδρύματος, ακαδημαϊκή επάρκεια (στελέχωση σε ακαδημαϊκό και διοικητικό/τεχνικό προσωπικό), πληρότητα των υποδομών και του υλικοτεχνικού εξοπλισμού, καταλληλότητα της οργανωτικής διάρθρωσης, και επάρκεια των υποστηρικτικών υπηρεσιών, όπως τουλάχιστον δημοσιεύθηκε στον Τύπο.
3 Το άρθρο είναι διαθέσιμο σε αρχείο pdf (freely readable/downloadable) ΕΔΩ:
