Η πολιτική είναι η τέχνη να εμποδίζεις τους ανθρώπους να ανακατεύονται σε όσα τους αφορούν
Πωλ Βαλερύ
Ακόμη και στις διακοπές η κοινωνική αναταραχή δεν τελειώνει, σίγουρα όχι το 2025 με τους πολέμους, τις αλλοπρόσαλλες ηγεσίες, την εξοντωτική ακρίβεια, τα σκάνδαλα και τα σοκαριστικά εγκλήματα. Έτσι ο Έλληνας λίγο αφότου κάνει τη βουτιά του και πριν φάει καλαμαράκια, θα βρει λίγο χρόνο να οργιστεί με τα όσα συμβαίνουν σε αυτή τη χώρα. Όχι αδίκως, φυσικά. Ωστόσο, όταν η ειδησεογραφία και ο τρόπος που παρουσιάζεται απευθύνεται κυρίως στο θυμικό μας, μπορούμε να γίνουμε πολύ εύκολα αντικείμενα χειραγώγησης.
Δεν είναι τυχαίος ο τρόπος που παρουσιάζονται συγκεκριμένες υποθέσεις, που προκαλούν σοκ. Το σοκ είναι τόσο μεγάλο, που ένας απλός πολίτης χρειάζεται αμέσως να έχει μια απάντηση, μια εξήγηση για ό,τι συνέβη. Δεν μπορεί να αντέξει το γεγονός ότι το παράλογο κυβερνά τόσο συχνά τους ανθρώπους και τον κόσμο. Κι έτσι νομίζει ότι έχοντας διαβάσει μια είδηση πάνω στην ξαπλώστρα μπορεί να βγάλει μια βέβαιη ετυμηγορία σαν να έχει γίνει ταυτόχρονα αστυνομικός ερευνητής, ανακριτής και δικαστής μέσα σε πέντε λεπτά ή σαν να είναι για χρόνια πολεμικός ανταποκριτής, διπλωμάτης και πλανητάρχης.
Είναι απόλυτα φυσικό να έχουμε συναισθήματα έκπληξης, λύπης και οργής, όταν διαβάζουμε κάτι πολύ άσχημο. Χρειάζεται, ωστόσο, να καταλαβαίνουμε ότι όσα σκεφτόμαστε είναι δικές μας υποθέσεις. Η φαντασία μας λειτουργεί με τρόπο που εξυπηρετεί τις θρησκευτικές, πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις μας και καλύπτει τα κενά, τα όσα δεν γνωρίζουμε για ένα γεγονός. Αυτά που σκεφτόμαστε, λοιπόν, δεν είναι η αλήθεια του σύμπαντος, αλλά σκέψεις που έχουν περάσει από τα προσωπικά μας φίλτρα. Μπορούμε φυσικά να έχουμε μια άποψη για ένα θέμα της εξωτερικής επικαιρότητας, αλλά αυτή η άποψη δεν γίνεται να αντιμετωπίζεται ως απόλυτη βεβαιότητα.
Όταν είμαστε απόλυτοι, διχαζόμαστε πολύ εύκολα και αυτός είναι ο πολιτικός αντίκτυπος που έχει το παραπάνω φαινόμενο στην κοινωνία.
Οι πολιτικοί ξέρουν πολύ καλά να λένε λόγια, με τα οποία δυναμιτίζουν κοινωνικές εντάσεις. Ξέρουν να πυροδοτούν πατριωτικά ή θρησκευτικά ένστικτα ή την επιθυμία κάποιων ανθρώπων να λειτουργούν ανθρωπιστικά. Μπορεί να μην υπάρχει τίποτα κακό πίσω από τη θρησκευτικότητα κάποιων ή πίσω από την αγάπη τους για την πατρίδα ή πίσω από την πεποίθησή τους ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και ότι πρέπει να βοηθάμε όσους έχουν ανάγκη. Όταν όμως αυτές οι πεποιθήσεις λειτουργούν ανταγωνιστικά, διχαστικά και με μίσος, μόνο η κομματική σκηνή μπορεί να επωφεληθεί και όχι η κοινωνία. Αντίθετα τότε, η θρησκεία, η πατρίδα, ο ανθρωπισμός βάλλονται από τον ίδιο τον εαυτό τους.
Κι έτσι, τερατώδεις δημόσιες υποθέσεις, όπως αυτή των Τεμπών και του ΟΠΕΚΕΠΕ, τινάζονται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο σαν σκόνη που κατακάθισε για λίγο σε πανάκριβο σακάκι. Ο προβληματισμός των πολιτών καταλήγει να ατονεί και ο θυμός στρέφεται στην κάθε σοκαριστική είδηση με την οποία τα ΜΜΕ θα θελήσουν να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου, στην κάθε διχόνοια, στις ίδιες αντιπαραθέσεις που έχουν αποδειχθεί εδώ και χρόνια τόσο άγονες και τοξικές.
Είναι φοβερό αν ως τώρα δεν έχουμε καταλάβει ότι δεν είναι δυνατόν να ορίζουν τον αξιακό μας κώδικα πολιτικοί φορείς, που έχουν δείξει αρκετές φορές ότι δεν έχουν αξίες.
Και όπως λέει και μια σοφή ελληνική παροιμία:
«Όταν τα σκυλιά τρώγονται, ο λύκος τρώει τα πρόβατα».
