Η πόλωση και η αντιδικία χαρακτηρίζουν τη συζήτηση που απασχολεί την κοινή γνώμη· η συζήτηση είναι πολυπαραμετρική. Ένα βασικό θέμα αφορά στην ακρίβεια και στην καθημερινή διαβίωσή μας. Οι αυξημένες τιμές στα βασικά αγαθά και υπηρεσίες, από τα είδη διατροφής έως το κόστος της ενέργειας, ανησυχούν μόνιμα πλέον τα νοικοκυριά. Αυτή η μείωση της αγοραστικής δύναμης, οι δυσανάλογες δαπάνες στέγασης και μετακίνησης και η παράλογα επίμονη φορολόγηση πνίγουν ασφυκτικά τον κόσμο. Το άλλο κυρίαρχο, αμιγώς πολιτειακό, ζήτημα αφορά στην πολιτική εμπιστοσύνη και στη θεσμική διαφάνεια. Κρίσιμο ποσοστό πολιτών θεωρεί ότι το πολιτικό σύστημα χρήζει ριζικής αλλαγής και ότι οι πολιτικοί δεν είναι επαρκείς, όχι απλώς ανειλικρινείς και ανέντιμοι.
Το Πολιτικό Βαρόμετρο, λογισμικό εκτίμησης της πολιτικής κοινής γνώμης του ΑΠΘ, δείχνει ότι η έλλειψη εμπιστοσύνη προς θεσμούς, κυβέρνηση και κόμματα παραμένει σταθερά μείζον ζήτημα. Σε μια χώρα της οποίας η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι είναι ευνομούμενη χώρα, δεν είναι εύλογο να εκτυλίσσονται τόσες πολλές υπνωτιστικές και χωρίς συμπεράσματα δημόσιες συζητήσεις, σε κάθε λογής fora, περί τον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις, την πλημμελή διαχείριση του δημόσιου ή ευρωπαϊκού κορβανά, δηλαδή των κονδυλίων του προϋπολογισμού, και την ανύπαρκτη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης.
Ανάμεσα στα σοβαρότατα θέματα που μας απασχολούν σε βαθμό κατάθλιψης, πράγματι, ξεχωρίζουμε τα προβληματικά σχολεία μας σε όλες τις βαθμίδες, όχι μόνο λόγω της βίας, αλλά και λόγω της παντοειδούς αμορφωσιάς που τα χαρακτηρίζει· οι λίγες εξαιρέσεις σε δασκάλους και μαθητές δεν αρκούν για να ισχυριστεί κανείς κάτι ανάποδο. Βάλε σιμά και την αμελητέα πολιτική για την κοινωνική πρόνοια και το ασήκωτο κόστος της υγείας. Βέβαια, η πρόσφατη αξιολόγηση των νοσοκομείων έδειξε ικανοποίηση σε βασικούς άξονες, παρόλο που υπάρχει δρόμος, ώσπου να βελτιωθεί το σύστημα της υγείας, καθώς οι αποκαλύψεις για λάθος στη χορήγηση φαρμάκων αμφισβητούν την ασφάλεια και την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και οι καταγγελίες για πρόσθετες αμοιβές σε τσέπες γιατρών του ΕΣΥ κλονίζουν την εμπιστοσύνη του κόσμου στον επαγγελματισμό των λειτουργών στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας. Ας μην αναφερθούμε στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, στην ψηφιακή ψευδαισθητική ζωή και στις παντοειδείς ανισότητες, ούτε στο πόσο επηρεάζουν οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης την προσωπική ζωή, την ψυχολογία, κυρίως της νεολαίας, τη διαυγή ενημέρωση και τη διαμόρφωση των σχέσεων μας.
Αν κατατμήσουμε την επικαιρότητα σε σκάνδαλα εξοργιστικά για κάθε λογικό πολίτη, επίμονα υπογραμμίζουμε την υπόθεση για τα Τέμπη και την επιβράδυνση της εκδίκασής της, η οποία τεκμηριώνει το κουκούλωμα των πολιτικών ευθυνών. Η υπόθεση του Πάνου Ρούτσι ουδέποτε έπρεπε να πάρει αυτές τις διαστάσεις ούτε να τον αναδείξουν σε λαϊκό ήρωα, όσοι καλώς ή κακώς τον εργαλειοποίησαν, σε μια κοινωνία, η οποία μάλλον δικαίως χλευάζει τη δικαιοσύνη και τη δήθεν διαφάνεια της κρατικής λειτουργίας.
Η κοινή γνώμη, οι πολίτες, βρίσκονται σε γονυκλινή στάση αντοχής· εντούτοις, η κρατική προπαγάνδα ραπίζει αδυσώπητα τον κοινό νου. Η Ευρωπαία εισαγγελέας δεν ήρθε ως δράκουλας των Καρπαθίων, όπως οι εξυπνάκηδες έσπευσαν να θολώσουν τον, κατά τα φαινόμενα, ακέραιο, αδιάλλακτο και αποφασιστικό χαρακτήρα ενός προσώπου που στελεχώνει την ευρωπαϊκή δικαιοσύνη. Το σκάνδαλο με τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), εμπλουτίστηκε με την έφοδο στο Τελωνείο Πειραιά που ανέδειξε ως πρωταγωνιστές του Καρουζέλ των 700 εκ. ευρώ μέλη της ρωσικής μαφίας, Κινέζους ιδιώτες και Έλληνες εκτελωνιστές.
Τα αλλεπάλληλα χτυπήματά μας υπερβαίνουν την επικράτεια. Η κυβέρνηση υποκλίνεται φοβικά στον διπλωματικά επιτήδειο Ερντογάν, τα σπάει ανεύθυνα με την Κύπρο και αφρόνως με το Ισραήλ. Λέτε να προσβλέπει στις μελετημένες και όχι σπασμωδικές επιλογές Τσίπρα, για να θολώσει τη σημασία των γεγονότων, των τόσο πολλών που συμβαίνουν και συγχέουν τις ιδέες και τις αξίες μας; Λέτε το δίκτυο στήριξης της κυβέρνησης να μην αποδειχτεί τόσο άτρωτο ως δίχτυ ασφαλείας; Νομίζω, με θλίψη, ότι η κατρακύλα είναι αμετάκλητη ακόμη κι αν βγει εντέλει κάποιο κουνέλι από το καπέλο ενός πολιτειακού θαυματοποιού.
*
Ο Κώστας Θεολόγου είναι Διευθυντής του Τομέα Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών Επιστημών και Δικαίου της Σχολής ΕΜΦΕ ΕΜΠ. [email protected]
