Η ηγεσία στον 21ο αιώνα δεν μπορεί να περιορίζεται στη λογική ανάλυση και στους ψυχρούς αριθμούς. Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η αβεβαιότητα έχει γίνει ο κανόνας. Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από τον όρο VUCA (Volatility, Uncertainty, Complexity, and Ambiguity): αστάθεια, αβεβαιότητα, πολυπλοκότητα και ασάφεια. Από την κλιματική κρίση και τις πανδημίες μέχρι τις τεχνολογικές ανατροπές και τις γεωπολιτικές εντάσεις, όλα δείχνουν πως οι παλιοί ηγετικοί κανόνες δεν επαρκούν.
Για δεκαετίες πιστεύαμε ότι η επιτυχία εξαρτάται από το IQ, τη γνωστική νοημοσύνη. Στην πορεία ανακαλύψαμε τη σημασία της EQ, της συναισθηματικής νοημοσύνης: της αυτογνωσίας, της ενσυναίσθησης, της αυθεντικής επικοινωνίας. Όμως σήμερα, χρειάζεται κάτι ακόμη πιο σύνθετο. Χρειάζεται η Ολιστική Νοημοσύνη (HQ).
Αυτό ακριβώς επιχειρούμε να δείξουμε, μαζί με τον συν-συγγραφέα μου, τον Θοδωρή Α. Αντωνίου, στο βιβλίο μας Holistic Intelligence: The New Balance of Mind, Heart, Body & Spirit. Το έργο αυτό δεν αποτελεί απλώς μια θεωρητική συμβολή· είναι μια πρόταση για έναν νέο τρόπο ηγεσίας, που συνδέει μυαλό, καρδιά, σώμα και πνεύμα σε ισορροπία.
Η HQ δεν είναι πρόσθεση IQ και EQ· είναι η ικανότητα να ενσωματώνεις τη στρατηγική με την ανθρωπιά, την απόδοση με την ηθική, την επιτυχία με την ευθύνη. Είναι η ηγεσία που κατανοεί ότι οι οργανισμοί δεν υπάρχουν σε κενό, αλλά μέσα σε κοινωνίες που απαιτούν διαφάνεια, σε περιβάλλοντα που χρειάζονται προστασία, σε αγορές που ανταμείβουν την αυθεντικότητα.
Η διεθνής εμπειρία το επιβεβαιώνει. Η Google απέδειξε ότι η ψυχολογική ασφάλεια είναι το κλειδί της καινοτομίας. Η Microsoft άλλαξε κουλτούρα επενδύοντας στην ενσυναίσθηση. Η Unilever έκανε την αυθεντική επικοινωνία θεμέλιο της ηγεσίας της. Και στην Ελλάδα, οικογενειακές επιχειρήσεις, ξενοδοχειακοί όμιλοι και αγροτικοί συνεταιρισμοί που υιοθέτησαν πρακτικές EQ και HQ είδαν άμεσα οφέλη: από τη μείωση συγκρούσεων έως την αύξηση της ικανοποίησης πελατών και τη διείσδυση σε νέες αγορές.
Η ηγεσία του μέλλοντος δεν θα κριθεί από το πόσο «έξυπνοι» είμαστε στους αριθμούς, αλλά από το πόσο μπορούμε να δημιουργούμε εμπιστοσύνη, συνεργασία και ανθεκτικότητα. Το Holistic Intelligence θέλει να αναδείξει αυτήν ακριβώς τη μετατόπιση: από τη μονοδιάστατη επιτυχία στη σφαιρική ισορροπία.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει αδιάκοπα, η πραγματική δύναμη της ηγεσίας δεν βρίσκεται μόνο στο μυαλό. Βρίσκεται στην ικανότητά μας να ενώνουμε μυαλό, καρδιά, σώμα και πνεύμα· να βλέπουμε τον άνθρωπο και όχι μόνο τον αριθμό· να δημιουργούμε οργανισμούς που αντέχουν, γιατί είναι ταυτόχρονα αποτελεσματικοί και ανθρώπινοι.