Πολύ θόρυβο έχει προκαλέσει η δημοσιοποίηση της Έκθεσης Στρατηγικής Εθνικής ασφαλείας της Προεδρίας του Ντόναλτ Τραμπ. Ιδίως σε ό,τι αφορά στον τρόπο που προσεγγίζει την Ευρώπη και αναθεωρεί τις σχέσεις των ΗΠΑ μαζί της.
Οι αναφορές της έκθεσης στην πολιτική αποσύνθεση της Γηραιάς Ηπείρου, την εθνοτική και πολιτισμική αλλοίωση από την ανεξέλεγκτη μαζική μετανάστευση είναι πλέον πασίγνωστες. Έχουν προκαλέσει δε και πανηγυρισμούς –μεταξύ άλλων– στα ελληνικά Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, ιδίως για το κάτωθι απόσπασμα:
«Τα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη περιλαμβάνουν δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων υπερεθνικών οργάνων που υπονομεύουν την πολιτική ελευθερία και κυριαρχία, μεταναστευτικές πολιτικές που μεταμορφώνουν την ήπειρο και προκαλούν συγκρούσεις, λογοκρισία της ελευθερίας του λόγου και καταστολή της πολιτικής αντιπολίτευσης, καταρρέουσες γεννήσεις και απώλεια των εθνικών ταυτοτήτων και της αυτοπεποίθησης.»
Το πρώτο που αξίζει να θίξουμε στην έκθεση: η εντυπωσιακότερη διάσταση αυτής της υποτιθέμενης στροφής της Αμερικανικής πολιτικής είναι ότι τα παραπάνω ισχυριζόμενα είναι ακριβώς τα ίδια που απευθύνει ο Πούτιν, η Ζαχάροβα, ο Λαβρώφ και ο Μεντβέντεφ, από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία. Δηλαδή, επί της παρούσης, το «αφήγημα» των Αμερικανών και των Ρώσων για την Ευρώπη ταυτίζεται απολύτως. Χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο Ίλον Μασκ θα αναρτήσει στο τουΐτερ ότι «ήρθε καιρός η ΕΕ να διαλυθεί και η κυριαρχία να επιστρέψει στις μεμονωμένες χώρες ώστε να υπηρετούν καλύτερα τους πολίτες τους», για να λάβει από κάτω την επικρότηση του Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, που θα του απαντήσει «ακριβώς!».
Κι όμως. Το αφήγημα αυτό είναι ψευδές, ύπουλο, και αποσκοπεί στην ουσία να δικαιολογήσει μια πολιτική άλωσης της ίδιας της Ενωμένης Ευρώπης.
Το πρώτο που πρέπει να ειπωθεί, είναι ότι η «Έκθεση» συζητάει τις ευρωπαϊκές υποθέσεις λες και εκείνη έχει καθηλωθεί στην εποχή της Μέρκελ, τις «πολιτικές του καλωσορίσματος» και την εμμονή με την πράσινη ενέργεια που το κενό ρεαλισμού της το κάλυπτε με τις εισαγωγές φυσικού αερίου. Τότε βέβαια, για την Ρωσία του Πούτιν η Ευρώπη δεν ήταν παρηκμασμένη. Είναι τώρα που η Ευρώπη έχει ξυπνήσει βίαια και εξαναγκάζεται να αλλάξει ρότα στην πολιτική της, ενώπιον της ρωσικής επιθετικότητας και της υπαρξιακής κρίσης που της έχει προκαλέσει το απότομο ρήγμα που άνοιξε στην συμμαχία ΗΠΑ-ΕΕ.
Έχει ολοκληρωθεί αυτή η στροφή; Όχι. Υπάρχει νέο ιδεολογικό προφίλ της Ευρώπης; Ούτε. Αλλά δεν είναι αλήθεια αυτό που ισχυρίζεται η Έκθεση: ποιος είναι σήμερα στην Ευρώπη με τα «ανοιχτά σύνορα»; Μήπως είναι η… Μελόνι ή Μακρόν που από το 2020 έχει καταγγείλει τις παράλληλες κοινωνίες του ευρωπαϊκού Ισλάμ; Μήπως είναι ο Μερτς τον οποίον σε ό,τι αφορά στο μεταναστευτικό η μερκελική πτέρυγα της συμμαχίας Χριστιανοκοινωνιστών-Χριστιανοδημοκρατών καταγγέλλει ότι διολισθαίνει στις θέσεις του AfD; Μήπως η Δανή Μέτε Φρέντρικσεν με την αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική στην Ευρώπη ή ο εξίσου σκληρός πρωθυπουργός της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον; Είναι άραγε «πολυπολιτισμικός» ο Θάνος Πλεύρης στο ελληνικό Υπουργείο Μετανάστευσης; Ή οι σχεδόν ομοιογενείς εθνικά κοινωνίες της Ανατολικής Ευρώπης, στις οποίες –και λόγω ρωσικής απειλής– η έννοια του συνόρου είναι πολύ αυστηρή, και γι’ αυτό είναι από σπάνιο έως αδύνατο το να συναντήσει κανείς μεταναστευτικό γκέτο ‘από την Ρουμανία μέχρι την Βαλτική’.
Δεν χρειάζεται πολύ μυαλό για να καταλάβει κανείς ότι με το αφήγημά της περί Ευρώπης, η τραμπική εθνική στρατηγική ασφαλείας διαπράττει μια πολλαπλή λαθροχειρία. Πρέπει απλά να αποφύγει να χρησιμοποιεί αυτά τα μάλλον υποκατάστατα ιδεολογίας και πιο πολύ «μιμίδια» ιδεών, σαν το πράσινο και το κόκκινο χαπάκι του Μάτριξ.
Προφανώς αυτό που περιγράφει η έκθεση ήταν το ιδεολογικό προφίλ της «συναίνεσης του Βερολίνου». Κάποτε, και ήταν η Αμερική που θεωρούσε την υιοθέτησή του σαν πρωταρχικό στοιχείο σύμπραξης ΕΕ-ΗΠΑ στην εκδοχή παγκοσμιοποίησης που οι τελευταίες προωθούσαν. Και εξίσου προφανώς, σήμερα, έπειτα από όσα έχουν συμβεί το προφίλ αυτό δεν υφίσταται, ούτε η παγκοσμιοποίηση ως ιδεολογική κατασκευή έτσι όπως κυριάρχησε για μια-δύο δεκαετίες.
Επίσης: είναι αστείο να παραδίδουν μαθήματα περί μετανάστευσης και δημογραφικού οι ΗΠΑ, που στηρίζουν κατά κύριο λόγο την γεννητικότητά τους στους Ισπανόφωνους. Δίχως φυσικά αυτό να σημαίνει για την Ευρώπη ότι πρέπει να συνεχίσει να δέχεται την διόγκωση του ευρωπαϊκού Ισλάμ υποδεχόμενη τους Μουσουλμάνους μετανάστες «για να λύσουν το δημογραφικό» (sic!).
Εδώ, το ζήτημα είναι άλλο. Ότι αυτό το δημιουργημένο από μισές αλήθειες και μπόλικα ψεύδη αμάλγαμα –που τόσο ενθουσίασε τους Έλληνες υψιπετείς αναλυτές, τρομάρα τους– είναι συνέχεια των όσων προσβλητικών ξεστόμισε στην συνδιάσκεψη του Μονάχου Τζ. Ντ. Βανς.
Και ότι επί της ουσίας αποτελεί ιδεολογικό προκάλυμμα μιας γεωπολιτικής επίθεσης. Το στήσιμο της Ενωμένης Ευρώπης σαν «εσωτερικού εχθρού» μέσα στη Δύση.
Κλειδί για την ερμηνεία των πραγματικών αμερικανικών προθέσεων, είναι οι αναφορές ότι τάχα θα πρέπει να προωθηθούν οι εθνοκρατικές σχέσεις σε βάρος των «παραβιαστικών» διεθνών οργανισμών. Σε αυτά τα αποσπάσματα φωτογραφίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση γιατί η ενότητά της ενοχλεί. Και αυτό που πραγματικά εννοείται είναι ότι οι τραμπικές ΗΠΑ θα επιδιώξουν μια διασπαστική πολιτική όπως λέει και η έκθεση «υποδαυλίζοντας την αντίσταση στην παρούσα κατεύθυνση που παίρνει η Ευρώπη μέσα στα ίδια τα ευρωπαϊκά έθνη». Πράγμα που σημαίνει ότι θα επιδιωχθεί η κατάρτιση «συμμαχίας των προθύμων» στο εσωτερικό της ΕΕ. Χώρες, δηλαδή, που θα λένε στον Τραμπ μόνο «ναι», γιατί έτσι εκλαμβάνει την «συνεργασία» (sic!).
Όσο για την περίφημη «προτεραιότητα στα εθνικά κράτη» –που πούλησε στους εγχώριους αναλυτές; Μπορούμε να δούμε πόσο ειλικρινής είναι αυτή, όταν στο πλαίσιο των «διμερών σχέσεων» ο Τραμπ απαίτησε από τον Καναδά να απεμπολήσει την κυριαρχία του και να ενωθεί με τις ΗΠΑ, από την Δανία να του παραδώσει την Γροιλανδία, και από την Λατινική Αμερική –στο όνομα της «ευθυγράμμισης» του δυτικού ημισφαιρίου– να υποκαταστήσει τον μαφιόζικο μαδουρισμό με δικτατορίες τύπου Ελ Σαλβαδόρ (μόνη διαφορά, ότι πρόκειται αμερικανικά και όχι ρωσοκινέζικα προτεκτοράτα).
Ένα τελευταίο σχόλιο που έχει να κάνει και με την εγχώρια πρόσληψη του Τραμπισμού. Ας πούμε προς το παρόν, ότι ο χαρακτήρας ενός τέτοιου εγχειρήματος δεν έχει να κάνει μόνον με το λέγειν, αλλά κυρίως με το πράττειν και την σχέση του με τα ισχυριζόμενα. Η εντύπωση που διακινείται τεχνηέντως, ότι επί Μπάιντεν η πολιτική των ΗΠΑ ήταν μια κόλαση της woke κουλτούρας, για να μεταβληθεί σε παράδεισο υπό τον ιμπεριαλιστικό απολυταρχισμό του Τραμπ είναι παραμύθια της χαλιμάς. Οπωσδήποτε, η woke κουλτούρα υπήρξε η μεγάλη ύβρις των Δημοκρατικών (κατά βάθος, εξαιτίας αυτής έφτασε ο Τραμπ να διεκδικεί προεδρία). Ωστόσο τα πράγματα ήταν είναι πολύ πιο πολύπλοκα.
Αξίζει κανείς να διαβάσει την αντίστοιχη «Έκθεση Εθνικής Ασφαλείας» της Προεδρίας Μπάιντεν και τα σχόλια του εμπνευστή της, Τζέικ Σάλιβαν, που την συνόδευσαν. Πρώτον, η αναφορά στην εθνική ισχύ, την ανάγκη επαναβιομηχάνησης, και της διασφάλισης των τεχνολογικών πρωτείων, παραμένει, αν δεν αναλύεται και πιο εκτεταμένα. Εκείνο που διαφέρει: αντί για την αμερικανική μονομέρεια του Τραμπ, προκρίνονταν η ιδέα διαμόρφωσης ενός γεωπολιτικού μετώπου νησιωτικών δυνάμεων ΗΠΑ-ΕΕ-Ινδίας-Νότιας Κορέας-Ιαπωνίας που θα περικύκλωνε τα Ευρασιατικά ηπειρωτικά. Ακόμα και οι δασμοί συζητούνταν σε αυτό το πλαίσιο, είχαν όμως συλλογική αναφορά. Όπως και η επαναβιομηχάνιση εναντίον της Κίνας.
Έδινε την αίσθηση εκείνη την ανάλυση, ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούσαν μόνες τους να αντιμετωπίσουν την Κίνα και τους συμμάχους της, και ότι έπρεπε να καταστρώσουν μια νέα πολυμέρεια, που μάλιστα θα εκτεινόταν πέρα από τη Δύση. Φυσικά υπήρχε αδυναμία υλοποίησης, διότι ακριβώς λόγω του woke ούτε το ίδιο το Δημοκρατικό Κόμμα δεν υπηρετούσε την στρατηγική αυτή.
Εν πάσει περιπτώσει· σημασία εδώ έχει να τονιστεί ότι το αυτή ακριβώς η μονομέρεια που επιδιώκει ο Τραμπ δεν θα του βγει. Οι ΗΠΑ δεν έχουν πια την ισχύ ώστε να αναδιαμορφώσουν μόνες τους τον πλανήτη στην κατεύθυνση που υπόσχεται η παρούσα Αμερικανική Προεδρία. Να τον κατεδαφίσουν, σε σύμπραξη με τις δυνάμεις που επιδιώκουν αυτήν την εξέλιξη, μπορεί.
Όσο για την Ευρώπη, ίσως για πρώτη φορά μετά το «σχέδιο Μάρσαλ» καλείται να συνειδητοποιήσει την γεωπολιτική της «μοναξιά» Αξίζει να θυμηθούμε ότι κάποτε αυτό ήταν αίτημα χειραφέτησης.