Γράφει η Ιωάννα Λιούτα*
Σε μια χώρα όπου ο πληθωρισμός καταβροχθίζει τα εισοδήματα και οι βασικές ανάγκες γίνονται πολυτέλεια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζει να παίζει το ίδιο παιχνίδι: φοροελαφρύνσεις για τους λίγους και ψίχουλα για τους πολλούς. Ενώ διακηρύσσει ότι προτεραιότητά της είναι η μεσαία τάξη, τα τελευταία χρόνια έχει δείξει μια αδικαιολόγητη “συμπάθεια” προς τους πλούσιους, μειώνοντας με ευκολία φόρους σε κέρδη, μερίσματα και υψηλά εισοδήματα. Από το 2019, ο εταιρικός φόρος μειώθηκε από 28% σε 24%, ενώ ο φόρος στα μερίσματα κόπηκε στο μισό, από 15% σε 5%.
Αυτές οι “δωρεές” στους εταιρικούς γίγαντες και τους μεγαλομετόχους συνεχίζονται, με νέες μειώσεις να ανακοινώνονται ακόμα και για το 2025, χάρη στα αυξημένα έσοδα από ποιους; Από τους ίδιους τους φορολογούμενους που στενάζουν.
Αντίθετα, οι μισθωτοί χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων, μαζί με τους συνταξιούχους, έχουν δει ελάχιστα οφέλη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πεισματική άρνηση της κυβέρνησης να προσαρμόσει τη φορολογική κλίμακα στον πληθωρισμό. Από το 2020 ως το 2025, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα έχει σκαρφαλώσει σε επίπεδα υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο φτάνοντας το 3,6% τον Ιούνιο 2025, ενώ η ΕΕ είναι στο 2.0%.
Αποτέλεσμα; Εργαζόμενοι που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό πλέον πληρώνουν φόρο εισοδήματος, ενώ πριν έμεναν κάτω από το αφορολόγητο όριο. Αυτή η “ληστεία μέσω αδράνειας” μεταφέρει το βάρος στους αδύναμους, χωρίς καμία Κυβερνητική παρέμβαση για διόρθωση, παρά τις προειδοποιήσεις από οικονομικούς αναλυτές.
Και όταν έρχονται οι “παροχές”, τι βλέπουμε; Μικρομειώσεις φόρων που ακούγονται εντυπωσιακές στα δελτία ειδήσεων, αλλά στην πράξη είναι αστείες. Φανταστείτε μια αλλαγή στους φορολογικούς συντελεστές που δίνει 400 ευρώ ετήσια ελάφρυνση δηλαδή 33 ευρώ το μήνα. Αυτό υποτίθεται ότι θα λύσει το πρόβλημα;
Με τις αυξήσεις στα σούπερ μάρκετ, το ρεύμα και τα ενοίκια να έχουν συσσωρευτεί τα τελευταία χρόνια, αυτά τα ψίχουλα είναι σαν να ρίχνεις μια σταγόνα σε ωκεανό. Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα παραμένει από τους υψηλότερους στην Ευρώπη, φτάνοντας το 3.1% τον Ιούλιο 2025, ενώ η ΕΕ αγκομαχά στο 2.0%. Ποιος ωφελείται πραγματικά; Οι λίγοι που κερδίζουν από την αισχροκέρδεια, όχι ο μέσος πολίτης.
Θα μπορούσαν αυτοί οι πόροι να χρησιμοποιηθούν αλλιώς; Φυσικά ναι, αλλά η Κυβέρνηση επιμένει στο νεοφιλελεύθερο αφήγημα: “Το κράτος πρέπει να είναι παρατηρητής, οι δημόσιες δαπάνες είναι κακές”. Αυτό έχει οδηγήσει σε ένα ξεχαρβαλωμένο σύστημα υγείας, όπου η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στην ιδιωτική δαπάνη,33% οι ιδιωτικές πληρωμές, διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 15%. Οι πολίτες αναγκάζονται να καταφεύγουν σε ιδιώτες γιατρούς, πληρώνοντας από την τσέπη τους, ενώ το δημόσιο σύστημα καταρρέει.
Παρόμοια, στη στέγαση: Οι Έλληνες δαπανούν το 40.2% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για κατοικία, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, όπου ο μέσος όρος είναι 19,7% Αντί για πολιτικές που αυξάνουν τη ζήτηση (και τις τιμές), χρειαζόμαστε αύξηση της προσφοράς, όπως ανέγερση κοινωνικών κατοικιών (όχι από ιδιώτες). Και στους ελέγχους αγοράς; Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει υψηλό πληθωρισμό, χωρίς ουσιαστικούς μηχανισμούς κατά της ασυδοσίας.
Καθώς πλησιάζει η ΔΕΘ, αντί να περιμένουμε νέα “δώρα” στους πλούσιους, ας απαιτήσουμε πραγματικές αλλαγές: Ενίσχυση της δημόσιας υγείας, ουσιαστική στεγαστική πολιτική, ισχυροί ελεγκτικοί μηχανισμοί κατά της αισχροκέρδειας. Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος δεν θα έρθει μόνο από φοροαπαλλαγές για λίγους .Θα έρθει από πολιτικές που αφαιρούν βάρη από τα χαμηλά και μεσαία στρώματα. Αλλά για να γίνει αυτό, η Κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να υπηρετεί τα συμφέροντα των ελίτ και να στραφεί επιτέλους στον λαό. Διαφορετικά, η “μεσαία τάξη” που τόσο αγαπά να επικαλείται θα εξαφανιστεί οριστικά.
*Πολιτική και Οικονομική Αναλύτρια
