«Στην Ελλάδα έχουμε πρόβλημα έλειψης ορατότητας», ανέφερε η Κατερίνα Γρέγου εχθες, Πέμπτη, σε μια κατάμεστη αίθουσα του αμφιθεάτρου του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης μιλώντας για τις «λιγότερο ορατές, αλλά με μακροχρόνιο αντίκτυπο» εργασίες ενός Μουσείου κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που δόθηκε με αφορμή τα εγκαίνια της Βιβλιοθήκης και του Καλλιτεχνικού Αρχείου του ΕΜΣΤ, καθώς και του νέου Πωλητηρίου που σχεδίασε ο Βέλγος καλλιτέχνης Φιλίπ Μετέν.
Και ήταν η συγκεκριμένη συνέντευξη τύπου η πιο σημαντική, όπως η ίδια είπε μετά εκείνη που δόθηκε τον Απρίλιο του 2022 – όπου επίσης δεν έπεφτε καρφίτσα – με την ευκαιρία της ανάληψης των καθηκόντων της ως καλλιτεχνικής διευθύντριας ενός Μουσείου με «δύσκολο» παρελθόν και «αποστολή να το οδηγήσει στη νέα του εποχή».
Εχει ανατείλει αυτή η νέα εποχή για το ΕΜΣΤ που σήμερα δέχεται πλέον σε μηνιαία βάση – ακόμα και τον Αύγουστο – 10.000 επισκέπτες, όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε;
Η κυρία Γρέγου με θητεία 15 χρόνων στο εξωτερικό πριν αναλάβει το τιμόνι, φαίνεται να αφήνει τις δράσεις να δώσουν την απάντηση ξεκαθαρίζοντας από το βήμα του ομιλητή: «Τα Μουσεία πρέπει να είναι χώροι μάθησης, διαλόγου και κοινωνικής συμμετοχής». Κάτι όχι ιδιαίτερα εύκολο αν σκεφτεί κανείς ότι η χώρα μας δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή για το σύγχρονο εικαστικό της αποτύπωμα. «Ρωτάω για σύγχρονους Ελληνες καλλιτέχνες στο εξωτερικό και ξέρουν ελάχιστους», ανέφερε χαρακτηριστικά η Κατερίνα Γρέγου. Η ίδια, ωστόσο, με την αρωγή της Πολιτείας, με ένα συνολικό «πακέτο» ύψους 1,7 εκατομμυρίων ευρώ και μιας ισχυρής ομάδας που ευχαρίστησε σε προσωπικό επίπεδο έναν – έναν μίλησε για «Εξωστρέφεια, Ανάπτυξη, Εγκαίνια» παρουσία του ΔΣ του ΕΜΣΤ και φυσικά της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, η οποία ανέφερε:
Λίνα Μενδώνη: Το ΕΜΣΤ ενίσχυσε ουσιαστικά την εξωστρέφεια της ελληνικής σύγχρονης δημιουργίας,
«Τα έργα και οι δράσεις που υλοποίησε το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελούν ζωντανή απόδειξη πώς οι πόροι της πολιτείας μπορούν να αξιοποιηθούν με όραμα, σχέδιο και διαφάνεια. Το Μουσείο, από το Διεθνές Πρόγραμμα Επίσκεψης Επιμελητών, τα προγράμματα φιλοξενίας και καθοδήγησης, αλλά και τη δημιουργία του ψηφιακού αρχείου Ελλήνων καλλιτεχνών, ενίσχυσε ουσιαστικά την εξωστρέφεια της ελληνικής σύγχρονης δημιουργίας, δίνοντας νέες διεθνείς προοπτικές στους καλλιτέχνες μας.
Ταυτόχρονα, με δράσεις κοινωνικής προσφοράς, όπως οι “Μουσειοσκευές” και το πρόγραμμα εικαστικής ψυχοθεραπείας, απέδειξε έμπρακτα ότι η τέχνη μπορεί να γίνει εργαλείο συμπερίληψης, συνοχής και βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών. Η ψηφιοποίηση 13.000 τεκμηρίων, το άνοιγμα της βιβλιοθήκης στο κοινό και το νέο πωλητήριο εντάσσονται στον στρατηγικό ψηφιακό και λειτουργικό μετασχηματισμό του ΕΜΣΤ, ο οποίος το καθιστά ακόμη πιο προσιτό, εξωστρεφές και βιώσιμο».
Η υπουργός ξεκίνησε μάλιστα την ομιλία της με ιδιαίτερα τιμητικές αναφορές:
«Θέλω να ευχαριστήσω θερμά την καλλιτεχνική διευθύντρια Κατερίνα Γρέγου για την προσήλωσή της, τον πρόεδρο και το ΔΣ καθώς και όλο το προσωπικό του Μουσείου που εργάστηκε, με αφοσίωση και επαγγελματισμό. Το έργο τους τιμά τον ελληνικό πολιτισμό, ενισχύει τη θέση της Αθήνας ως διεθνούς πολιτιστικής μητρόπολης και ανοίγει νέους δρόμους για το μέλλον της σύγχρονης τέχνης, στη χώρα μας».
Ενα συνολικό «πακέτο» ύψους 1,7 εκατομμυρίων ευρώ
Όπως ανακοινώθηκε, με ένα συνολικό «πακέτο» 4 έργων στη βάση 6 βασικών προγραμμάτων, συνολικού ύψους 1,7 εκατομμυρίων ευρώ, που χρηματοδοτήθηκαν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), το ΕΜΣΤ έχει υλοποιήσει την τελευταία 2ετία δράσεις «εξωστρέφειας, στήριξης Ελλήνων καλλιτεχνών και μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας». Από το δεύτερο εξάμηνο του 2023 έως και σήμερα έχει απορροφηθεί το 70 τοις εκατό. Έως το τέλος του χρόνου θα απορροφηθεί το 100 τοις εκατό του προγράμματος.
Εργα σε τρεις βασικούς τομείς
Το Μουσείο προχώρησε στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που εστιάζουν σε τρεις βασικούς τομείς: την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, την ενίσχυση της συμπερίληψης και της ανταλλαγής γνώσης και τη διεύρυνση της εξωστρέφειας του Μουσείου.
Ανακοινώθηκε πως: Με το Διεθνές Πρόγραμμα Επίσκεψης Επιμελητών (27 κορυφαίοι επιμελητές ταξίδεψαν στην Αθήνα και γνώρισαν πάνω από 350 Έλληνες καλλιτέχνες), το Πρόγραμμα Φιλοξενίας (Residency) για Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες (8 Έλληνες καλλιτέχνες έχουν ήδη πραγματοποιήσει residency σε σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς και αντίστοιχα 17 διεθνείς καλλιτέχνες φιλοξενήθηκαν στην Αθήνα), και το Πρόγραμμα Mentorship (18 Έλληνες καλλιτέχνες συνεργάστηκαν με 9 διεθνώς καταξιωμένους καλλιτέχνες και επιμελητές) το Μουσείο ενίσχυσε την εξωστρέφειά του, διεύρυνε τους ορίζοντες συνεργασίας, δημιούργησε νέες ευκαιρίες για τη διεθνή προβολή, τη δικτύωση και την παρουσίαση του έργου των Ελλήνων καλλιτεχνών και συνέβαλε στην ευρύτερη υποστήριξη τους εκτός των τειχών του.
Ακόμα: Παράλληλα, μέσα από δράσεις όπως οι Μουσειοσκευές ΕΜΣΤPLAY και το Πρόγραμμα Εικαστικής Ψυχοθεραπείας για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, το ΕΜΣΤ κατάφερε να φέρει τη σύγχρονη τέχνη πιο κοντά σε ένα ευρύτερο κοινό.
Τέλος αναφέρθηκε ότι: Σε αυτό συνέβαλε και η αναβάθμιση της ψηφιακής παρουσίας του Μουσείου. Με περισσότερα από 18.000 τεκμήρια – από χειρόγραφα και έργα έως φωτογραφίες και ηχητικά αρχεία – το Καλλιτεχνικό Αρχείο του ΕΜΣΤ είναι πλέον διαθέσιμο μέσω μιας νέας ψηφιακής πλατφόρμας, ενώ η εγκατάσταση νέων συστημάτων ERP (Εnterprise Resource Planning) και CRM (Customer Relationship Management) αναβαθμίζει την εσωτερική λειτουργία του Μουσείου και ενισχύει τη σχέση του με το κοινό.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της μετάβασης σε μια νέα εποχή, το ΕΜΣΤ συστήνει το νέο Shop at ΕΜΣΤ. Το νέο πωλητήριο στην είσοδο του Μουσείου είναι έτοιμο να υποδεχτεί το κοινό σε ένα περίπτερο-έργο τέχνης που σχεδίασε ειδικά για το ΕΜΣΤ ο Βέλγος καλλιτέχνης Φίλιπ Μετέν. Βιβλία, κατάλογοι, κοσμήματα, κεραμικά, fine art εκτυπώσεις και editions, εμπνευσμένα από τη Συλλογή και τις εκθέσεις βρίσκονται στο νέο Shop at ΕΜΣΤ.
Τέλος, από την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου η Βιβλιοθήκη και το Καλλιτεχνικό Αρχείο του ΕΜΣΤ έχουν ανοίξει τις πόρτες τους για πρώτη φορά στο κοινό με σταθερό ωράριο λειτουργίας, κάθε Τρίτη έως Παρασκευή (9:00–16:30). Πρόκειται για έναν εξειδικευμένο χώρο, με 20 θέσεις ανάγνωσης αφιερωμένο στη σύγχρονη ελληνική και διεθνή τέχνη, με συλλογή που περιλαμβάνει πάνω από 10.500 τίτλους βιβλίων, περιοδικά και οπτικοακουστικό υλικό και εμπλουτίζεται συνεχώς.
Δείτε εικόνες από τις δράσεις του ΕΜΣΤ:
Το βραβείο Culture & Animals Foundation στην Κατερίνα Γρέγου για το Why Look at Animals?
Με το σκεπτικό ότι «η έκθεση, που περιλαμβάνει έργα εξήντα καλλιτεχνών και εκτείνεται σε επτά ορόφους, μας φέρνει αντιμέτωπους με σκληρές αλήθειες γύρω από αυτό που η Κατερίνα Γρέγου περιγράφει ως ‘επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε και να υπερασπιστούμε την ύπαρξη των μη ανθρώπινων ζώων μέσα σ’ έναν ανθρωποκεντρικό κόσμο που τα εκμεταλλεύεται, τα καταπιέζει και τα κακοποιεί’», το Culture & Animals Foundation (CAF – Ίδρυμα για τον Πολιτισμό και τα Ζώα) που
ιδρύθηκε από τον φιλόσοφο Τομ Ρίγκαν (1938-2017) και τη σύζυγό του Νάνσι
(1938-2021) στις ΗΠΑ απένειμε το Βραβείο Nancy Regan για τις Τέχνες (Nancy Regan Arts Prize) για το 2025 στην Κατερίνα Γρέγου, καλλιτεχνική διευθύντρια του ελληνικού Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) και επιμελήτρια της έκθεσης με τίτλο Why Look at Animals?
Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή, που θα φιλοξενείται εκεί μέχρι τον Φεβρουάριο του 2026.
Περισσότερα για τις δράσεις του Μουσείου: www.emst.gr
