Δύο Κινέζοι ερευνητές, η Yunqing Jian,33 ετών και ο Zunyong Liu, 34 ετών, κατηγορούνται από τις αμερικανικές αρχές για λαθραία εισαγωγή στελεχών του μύκητα Fusarium graminearum στις ΗΠΑ, χωρίς τις απαιτούμενες άδειες.

Στο επίκεντρο μιας πρόσφατης υπόθεσης στις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκεται ο μύκητας Fusarium graminearum (Γιββερέλλα η σωβινέτειος), υπαίτιος της νόσου Fusarium head blight («φουζαρίωση» ή «κεφαλοκαψίματα»), η οποία προσβάλλει σιτηρά όπως σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι και ρύζι.

Advertisement
Advertisement

Ο μύκητας όχι μόνο μειώνει δραστικά τις αποδόσεις, αλλά και παράγει τοξίνες – όπως η vomitoxin (deoxynivalenol) – που καθιστούν τα σιτηρά μη βρώσιμα. Εκτιμάται πως η ζημιά που προκαλεί στις ΗΠΑ υπερβαίνει το 1 δισ. δολάρια ετησίως, ενώ οι τοξίνες του συνδέονται με σοβαρά προβλήματα υγείας: από γαστρεντερικές διαταραχές έως ηπατικές βλάβες και προβλήματα γονιμότητας.

Η αγροτρομοκρατία αναφέρεται στη σκόπιμη χρήση βιολογικών παραγόντων – όπως παθογόνα φυτών, παράσιτα ή τοξίνες – με στόχο την υπονόμευση της αγροτικής παραγωγής μιας χώρας.

Μέσα με χαμηλό κόστος αλλά υψηλό αντίκτυπο, μπορεί να προκαλέσει εκτεταμένη οικονομική ζημιά, επισιτιστική ανασφάλεια και κοινωνικό πανικό.

Λόγω της δυσκολίας εντοπισμού των δραστών και του χρόνου επώασης τέτοιων επιθέσεων, η αγροτρομοκρατία θεωρείται ιδιαίτερα ελκυστικό εργαλείο για εχθρικούς δρώντες.

Ο αγροτικός τομέας αποτελεί έναν από τους πλέον ευάλωτους πυλώνες των εθνικών υποδομών. Οι φάρμες, οι μονάδες επεξεργασίας και οι εφοδιαστικές αλυσίδες είναι διάσπαρτες, με περιορισμένη προστασία. Μια βιολογική επίθεση σε καλλιέργειες ή ζωικό κεφάλαιο μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη για εβδομάδες, επιτρέποντας τη διασπορά της απειλής χωρίς άμεση αντίδραση.

Σύμφωνα με τις κατηγορίες, ο Liu μετέφερε δείγματα του μύκητα κρυμμένα σε σακουλάκια μέσα στο σακίδιό του κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο του Ντιτρόιτ, ενώ η Jian εργαζόταν σε εργαστήριο του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.

Advertisement

Οι αρχές υποστηρίζουν ότι οι δύο ερευνητές διεξήγαγαν μη εξουσιοδοτημένη έρευνα, με την Jian να έχει λάβει κρατική χρηματοδότηση από την Κίνα. Οι κατηγορίες περιλαμβάνουν συνωμοσία, λαθρεμπόριο, ψευδείς δηλώσεις και απάτη με βίζα.

 

. U.S. District Court for the Eastern District of Michigan

Αν και το Fusarium graminearum είναι ήδη παρόν στις ΗΠΑ, η εισαγωγή νέων στελεχών εγείρει σημαντικές ανησυχίες. Τα εισαγόμενα στελέχη ενδέχεται να είναι πιο ανθεκτικά, πιο επιθετικά ή καλύτερα προσαρμοσμένα στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες, καθιστώντας τις επιδημίες πιο δύσκολα διαχειρίσιμες.

Advertisement

Το περιστατικό αναδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της βιοασφάλειας και της εποπτείας σε επιστημονικές συνεργασίες που ενδέχεται να αξιοποιηθούν κακόβουλα.

 

 

Advertisement

Το συμβάν λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο αυξημένης έντασης στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, με φόντο εμπορικούς πολέμους, περιορισμούς σε φοιτητικές θεωρήσεις και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις.

Η Ουάσινγκτον βλέπει την υπόθεση ως πιθανή κρατικά υποκινούμενη προσπάθεια υπονόμευσης, ενώ το Πεκίνο απορρίπτει τις κατηγορίες ως αβάσιμες και πολιτικά υποκινούμενες.

 

Advertisement

Παρότι δεν υπάρχουν αποδείξεις πως επρόκειτο για οργανωμένη απόπειρα αγροτρομοκρατίας, η υπόθεση λειτουργεί ως καμπανάκι κινδύνου. Υπογραμμίζει τη βιολογική ευαλωτότητα του αγροτικού τομέα, ιδιαίτερα σε περιόδους γεωπολιτικής έντασης, και την ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων για την προστασία της διατροφικής ασφάλειας και της εθνικής σταθερότητας.

Advertisement