Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σήμερα 10/9 από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο θα εκφωνήσει την ετήσια ομιλία της με θέμα την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για μια ομιλία που καθορίζει τους στόχους της Ένωσης, ωστόσο αφορά και τη θέση και το κύρος της ΕΕ στον κόσμο. Μόνο που η φετινή παρουσίαση γίνεται την ώρα που η ΕΕ φαίνεται αδύναμη, διχασμένη και μεγάλο μέρος των ευθυνών χρεώνεται στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Εννέα μήνες νωρίτερα η φον ντερ Λάιεν είχε εκφωνήσει την εναρκτήρια ομιλία της δεύτερης θητείας της και είχε θέσει ως προτεραιότητα την ανταγωνιστικότητα εις βάρος άλλων προτεραιοτήτων που η ίδια είχε θέσει όπως για παράδειγμα την πράσινη ανάπτυξη. Εκτοτε μεσολάβησαν πολλά και οι ισορροπίες και οι πολιτικές συμμαχίες διαταράχθηκαν.
Η πρόεδρος της Κομισιόν δέχεται πυρά για μια σειρά πολιτικών επιλογών, όπως την εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, για την οποία κατηγορείται ότι έκανε ανεπίτρεπτες παραχωρήσεις και επέτρεψε στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει μονομερώς τους όρους του. Επίσης, δέχεται δριμεία κριτική και για τη συμφωνία με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής – Mercosur- η οποία έχει γίνει εφιάλτης για τους Ευρωπαίους αγρότες.
Επιπλέον, οι πολιτικοί της αντίπαλοι, αλλά και οι σύμμαχοί της, την κατηγορούν για την αποδυνάμωση της πράσινης ατζέντας, τη συνεργασία της με τα κόμματα που βρίσκονται στο φάσμα της άκρας δεξιάς, αλλά και για μεροληπτική θέση υπέρ του Ισραήλ.
Υπενθυμίζεται ότι μόλις τον Ιούλιο η πρόεδρος της Κομισιόν ξεπέρασε την πρόταση μομφής στο Κοινοβούλιο όμως δέχθηκε προειδοποιήσεις ακόμη και από τους κεντρώους συμμάχους ότι δεν έχει λευκή επιταγή και όλα μπορούν να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή.
Από την έγκριση του σχεδίου SAFE (αμυντική στρατηγική 150 δισ. ευρώ) με fast-track διαδικασίες, παρακάμπτοντας το Ευρωκοινοβούλιο, μέχρι το “Pfizergate” και την έλλειψη διαφάνειας στις συνομιλίες της φον ντερ Λάιεν με τον CEO της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, η Κομισιόν βρέθηκε στο επίκεντρο θεσμικής δυσφορίας.
Μπορεί σήμερα η πρόεδρος της Επιτροπής να μιλήσει για τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα, την ασφάλεια και τον οικονομικό ανταγωνισμό. Μπορεί, να μιλήσει για το κόστος ζωής που ταλαιπωρεί τους Ευρωπαίους πολίτες και την ανάγκη να ανταπεξέλθει η ΕΕ στα νέα δεδομένα, όμως η φον ντερ Λάιεν έχει και πλήρη γνώση της εχθρότητας που αντιμετωπίζει, αλλά δεν είναι βέβαιο εάν έχει την ταπεινότητα να το αναγνωρίσει και να το εκφράσει.
Η πρόεδρος της Κομισιόν ξέρει ότι βρίσκεται στο επίκεντρο αμφισβήτησης, όμως το ζητούμενο δεν είναι μόνο να αντέξει τις πολιτικές πιέσεις. Είναι να αποδείξει ότι μπορεί να δώσει ουσία και συνοχή στο ευρωπαϊκό εγχείρημα σε μια εποχή που η Ένωση απειλείται τόσο από εξωτερικούς κινδύνους όσο και από εσωτερικές ρωγμές. Αν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν καταφέρει να εμπνεύσει και να ενώσει, τότε ακόμη και τα πιο φιλόδοξα σχέδια θα μείνουν κενά λόγια, παραδομένα στη δίνη των γεωπολιτικών ανακατατάξεων και των εσωτερικών διαιρέσεων που ταλανίζουν την Ευρώπη.
