Ένα επικίνδυνο κίνημα νεοναζί αναδύεται σε διεθνές επίπεδο, αξιοποιώντας τη γυμναστική και τις πολεμικές τέχνες ως «δόλωμα» για να προσελκύσει νέους άνδρες και να τους στρατολογήσει σε ακροδεξιές ιδεολογίες. Ξεκινώντας από τις ΗΠΑ, οργανώσεις τύπου Active Club επεκτείνονται ραγδαία σε τουλάχιστον 27 χώρες — από τον Καναδά και τη Φινλανδία, μέχρι το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία — μετατρέποντας τοπικά γυμναστήρια και δημόσιους χώρους σε πυρήνες εξάπλωσης της ρητορικής της «λευκής ανωτερότητας», προετοιμάζοντας μέλη τους για ενδεχόμενους «φυλετικούς πολέμους».

Γεννημένα στις Ηνωμένες Πολιτείες από διαβόητους ακτιβιστές της ακροδεξιάς, όπως ο Rob Rundo, τα Active Clubs λειτουργούν ως δίκτυα στρατολόγησης, κυρίως μέσα από πολεμικές τέχνες μικτής μορφής (MMA) και ρητορική μίσους στο διαδίκτυο. Αν και πρόκειται για ομάδες τοπικές και αυτόνομες, συνδέονται μεταξύ τους μέσω ιδεολογίας και διαδικτυακής επικοινωνίας — κυρίως μέσω του Telegram — διαμορφώνοντας μία νέα, διακρατική απειλή.

Advertisement
Advertisement

Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Guardian περιγράφει τον μηχανισμό λειτουργίας αυτών των ομάδων, τις διεθνείς διασυνδέσεις τους, καθώς και τις μεθόδους με τις οποίες στρατολογούν νεαρά άτομα σε βίαιες, ακροδεξιές κοσμοθεωρίες.

Περισσότεροι από δώδεκα άνδρες με μαύρες μάσκες και γυαλιά ηλίου — ώστε να μην μπορούν να αναγνωριστούν — εμφανίστηκαν σε βίντεο στο Telegram μπροστά από το δημαρχείο του Λόντον, στον Καναδά, τον Ιούνιο του 2024.
«Μαζικές απελάσεις τώρα», φώναξαν σε αρμονία, κρατώντας πανό με το ίδιο σύνθημα. «Όχι αίμα για το Ισραήλ».

Αν και τέτοιες σκηνές είναι συχνές στις ΗΠΑ, η εμφάνισή τους στον Καναδά υπογραμμίζει το ανησυχητικό βάθος ενός παγκόσμιου δικτύου: των νεοναζιστικών Active Clubs — νέου τύπου παραστρατιωτικών πυρήνων με καταβολές από νεοφασιστικές σχολές μάχης, οι οποίες πλέον δρουν εκτός αμερικανικών συνόρων.

Η πόλη Λόντον του Οντάριο, μία από τις μεγαλύτερες και πιο βιομηχανικά πληγείσες πόλεις του Καναδά, έχει ιστορικούς δεσμούς με την Κου Κλουξ Κλαν από τη δεκαετία του 1920 και βαρύνεται από ρατσιστικό έγκλημα κατά Πακιστανοκαναδικής οικογένειας το 2021. Η πρόσφατη παρουσία ενός Active Club — που έχει ήδη εντοπιστεί σε κοντινές πόλεις όπως το Τορόντο — αποτελεί ένα νέο, ανησυχητικό φαινόμενο.

«Καλωσορίσατε στο Hamilton, την πόλη μας», ανέφερε άλλη ανάρτηση του ίδιου καναδικού Active Club στο Telegram, πλάι στο λογότυπό του και μια πινακίδα της πόλης του Οντάριο. «Folk–Family–Future!»

Ο Καναδάς δεν είναι η μόνη χώρα που βλέπει την εξάπλωση αυτών των ομάδων. Πρόκειται για δίκτυα που βασίζονται σε πολεμικές τέχνες και ασκήσεις μάχης, με παρουσία σε γυμναστήρια και πάρκα, όπου διαδίδονται νεοναζιστικές και φασιστικές ιδεολογίες. Στις ΗΠΑ, οι ομάδες αυτές έχουν επεκταθεί γρήγορα σε πολλές πολιτείες, αντλώντας έμπνευση από την αρρενωπή αισθητική του Τρίτου Ράιχ και από τη βία των ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών χούλιγκαν.

Advertisement

Έρευνα του Global Project Against Hate and Extremism (GPAHE) δείχνει ότι από το 2023 τα Active Clubs εμφανίζονται στη Σουηδία, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Φινλανδία και — για πρώτη φορά — σε χώρες της Λατινικής Αμερικής όπως η Χιλή και η Κολομβία.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, υπάρχουν σήμερα ενεργά κεφάλαια του κινήματος σε 27 χώρες, στρατολογώντας νεαρούς άνδρες σε ακραίες, φυλετικές και ρατσιστικές ιδεολογίες που προωθούν τη βία και την ιδέα ενός «λευκού πολέμου».

«Το μοντέλο Active Club σχεδιάστηκε από τον Rob Rundo», λέει η Heidi Beirich, συνιδρύτρια της GPAHE. Ο Rundo, διαβόητος νεοναζί από τη Νέα Υόρκη, παραδέχτηκε το 2024 την ενοχή του για συμμετοχή σε ταραχές σε ακροδεξιές πολιτικές συγκεντρώσεις στην Καλιφόρνια το 2017.

Advertisement

Εκείνη την περίοδο, ο Rundo ηγούνταν της Rise Above Movement, μιας βίαιης νεοναζιστικής ομάδας, μέλη της οποίας συμμετείχαν στις ταραχές στο Unite the Right στο Σάρλοτσβιλ. Στη συνέχεια, επικέντρωσε τις προσπάθειές του στην εξάπλωση των Active Clubs, ως πιο ευέλικτα και «χαμηλού προφίλ» κέντρα στρατολόγησης.

«Δεν βλέπουμε οργανωτικούς δεσμούς του Rundo με τα νέα κεφάλαια, αλλά όλοι εμπνέονται από την ιδεολογία του», σχολιάζει η Beirich.

Το μοντέλο Rundo δίνει έμφαση σε τοπικές, αυτόνομες ομάδες, χωρίς κεντρική διοίκηση, αλλά με κοινό αφήγημα και διαδικτυακή επικοινωνία. Σε πολλές χώρες της Δύσης, όπου έχουν αναπτυχθεί εθνικιστικές και ρατσιστικές τάσεις, τα Active Clubs εμφανίζονται ως μέτωπα ενός κοινού, διεθνούς «φυλετικού αγώνα».

Advertisement

Ένας συγκεκριμένος λογαριασμός στο Telegram λειτουργεί ως κόμβος για την παγκόσμια προβολή και υποστήριξη των τοπικών ομάδων, επαινώντας όσους δημιουργούν επιτυχημένα παραδείγματα.

Ανάμεσα στους συχνά επαινούμενους είναι ο Αυστραλός νεοναζί Thomas Sewell, που προωθεί παρόμοιες ομάδες στη χώρα του. «Η οργάνωσή του πρέπει να γίνει πρότυπο για κάθε “πολιτισμένο” ευρωπαϊκό έθνος», αναφέρει χαρακτηριστικά ένας υποστηρικτής στο Telegram.

Ο Sewell, σύμφωνα με τη Beirich, μοιράζεται την ιδεολογία και τις μεθόδους του Rundo. Έχει παραδεχτεί στο παρελθόν ότι προσπάθησε να στρατολογήσει τον δράστη της σφαγής στο Κράισττσερτς, ενώ διοργανώνει τουρνουά MMA για την προσέλκυση νέων.

Advertisement

Το Ultimate Fighting Championship και συναφή αθλήματα έχουν εξελιχθεί, σε κάποιες περιπτώσεις, σε εστίες για την ακροδεξιά. Ο Sewell και ο Rundo τα προτείνουν ως μέθοδο εκπαίδευσης «στρατιωτών δρόμου» — σύγχρονων «καφέ πουκαμίσων».

Advertisement

Άλλες οργανώσεις με πιο πολιτικό και δημόσιο προφίλ ακολουθούν την ίδια τακτική. Η Patriot Front, μια πρωτοφασιστική αμερικανική ομάδα γνωστή για δημόσιες παρελάσεις και χρήση καταστροφών ως ευκαιρίες προπαγάνδας, έχει άμεσες διασυνδέσεις με τα Active Clubs.

Ο ηγέτης της, Thomas Rousseau, δημοσίευσε φωτογραφία μελών του καθώς κάνουν προπόνηση grappling και striking σε γυμναστήριο στο Τέξας.

Σύμφωνα με την Beirich, τα μέλη της Patriot Front συχνά συμμετέχουν σε προπονήσεις των Active Clubs και μοιράζονται υλικό τους στο Telegram.

Advertisement

«Γίνε μέλος της Patriot Front αν βρίσκεσαι στην Αμερική», αναφέρει χαρακτηριστικά σχετική ανάρτηση, που συγκέντρωσε χιλιάδες προβολές.

Πηγή: Guardian