Με αφορμή την επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και τη μοναδική βοήθεια που στάλθηκε τότε από την Ελλάδα, τα 15 μεταγωγικά αεροσκάφη που έφεραν 344 καταδρομείς να πολεμήσουν για την Κύπρο, τη νύχτα της 21ης-22ης Ιουλίου, μου έρχεται στον νου το θάψιμο των τεσσάρων αεροσκαφών που δεν επέστρεψαν εκείνη την νύχτα στην Κρήτη. Πρόκειται για την επιχείρηση ”Νίκη”.
Υπενθυμίζω ότι το ένα αεροσκάφος καταρρίφθηκε από τα αντιαεροπορικά της Εθνικής Φρουράς λόγω έλλειψης συνεννόησης των χουντικών αξιωματικών σε Ελλάδα και Κύπρο, σε άλλο προκλήθηκε μεγάλη οπή από βλήμα ενώ άλλα δύο είχαν σοβαρές βλάβες. Μαζί τους θάφτηκαν και τα απανθρακωμένα πτώματα πολλών από τα θύματα που συνολικά έφτασαν τους 33 (29 καταδρομείς και τέσσερα μέλη της Πολεμικής Αεροπορίας). Οι επιζήσαντες πολέμησαν την επόμενη μέρα υπερασπιζόμενοι με αυτοθυσία και μάλιστα απολύτως αποτελεσματικά το αεροδρόμιο Λευκωσίας. Κι όμως η Χούντα ήθελε πάση θυσία να θαφτεί κάθε στοιχείο που θα μπορούσε να … ενοχοποιήσει την Ελλάδα για επίσημη συμμετοχή της στην υπεράσπιση της Κύπρου και σε στρατιωτική σύγκρουση με την Τουρκία! Δεν ήταν αρκετό που εξαιτίας του πραξικοπήματος την ευθύνη για την άμυνα της Κύπρου την είχε εξολοκλήρου πλέον η ελληνική στρατιωτική ηγεσία, που η τουρκική αεροπορία από τις πρώτες ώρες της εισβολής βομβάρδιζε το στρατόπεδο της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου, ούτε που οι πρώτοι νεκροί αξιωματικοί ήταν Ελλαδίτες διοικητές ταγμάτων της κυπριακής εθνοφρουράς.
Οι νεκροί καταδρομείς και αεροπόροι έπρεπε να περιμένουν τις εκσκαφές που ξεκίνησαν το 2015 για να ανασυρθούν οι σοροί τους και να ταφούν στους τόπους καταγωγής τους. Οι Ελλαδίτες που πολέμησαν, και πολέμησαν με αυταπάρνηση, στην Κύπρο έπρεπε να περιμένουν το 1998 για να αναγνωριστεί η συμμετοχή τους σε πολεμικό γεγονός! Γιατί εκείνο το φοβικό σύνδρομο μη τυχόν και φανεί πως η Ελλάδα εμπλέκεται σε πόλεμο στην Κύπρο διατηρήθηκε έκτοτε σχεδόν αναλλοίωτο.
Εκείνο, όμως, το μπάζωμα των ευθυνών πληγώνει ακόμα. Πληγώνει που η μητέρα πατρίδα όχι μόνο δεν ανέλαβε τις ευθύνες της, πολιτικές, ηθικές, νομικές βάσει συνθηκών αλλά κυρίως εθνικές, αλλά δεν ήθελε ούτε να φαίνεται ότι μπορεί κάποιοι σε μία αποστολή αυτοκτονίας να τις ανέλαβαν, έστω και για την τιμή των όπλων.
Εκείνο το μπάζωμα μένει να θυμίζει ακόμη το χρέος απέναντι σε εκείνους που πολέμησαν πραγματικά, απέναντι στην Κύπρο, απέναντι στην Ιστορία.
Στη φωτογραφία, αντίγραφο ενός από τα αεροσκάφη που αντί να έχουν προ πολλού αποσυρθεί λόγω παλαιότητας αποτέλεσαν τη μοναδική βοήθεια της Ελλάδας στην Κύπρο στα γεγονότα του 1974. Έχει στηθεί στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας κοντά στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Οι σταυροί είναι των παλικαριών που έπεσαν φυλάττοντες Θερμοπύλες.
