Πώς ήταν ο Δράκουλας; Βιομοριακό υλικό από γράμμα 550 ετών ξεκλειδώνει τα μυστικά της ζωής του

Μια άγρια βροχερή νύχτα στην Τρανσυλβάνια, 125 χρόνια από την μέρα που ο Στόκερ δημοσίευσε το vampire novel Dracul» δύο «ντετέκτιβ πρωτεϊνών» εξήγαγαν μόρια του Βλαντ του Παλουκωτή.
Wikimedia Commons

«Μια σκοτεινή και θυελλώδη νύχτα του Μαΐου του τρέχοντος έτους, και ακριβώς 125 χρόνια από την ημέρα που ο Μπραμ Στόκερ δημοσίευσε το πιο εμβληματικό vampire novel («Dracula»), δύο άνθρωποι εξέταζαν ένα έγγραφο ηλικίας άνω των 500 ετών, υπογεγραμμένο από τον ίδιο τον Δράκουλα σε ένα δωμάτιο στην Τρανσυλβανία»...

Με αυτή την ταιριαστή για το θέμα εισαγωγή, δημοσίευμα του Guardian εστιάζει στην αποστολή των Γκλεμπ και Σβετλάνα Ζιλμπερστϊν που δεν είναι άλλη από το να εξάγουν γενετικό υλικό (ιδρώτα, σάλιο κ.α.) από τα γράμματα που έγραψε ο ίδιος ο Βλαντ Γ’ Τσέπες, Βλάντ Δράκουλα ή αλλιώς Βλαντ ο Παλουκωτής -αφού κάρφωνε τους εχθρούς σε πασσάλους- το ιστορικό δηλαδή πρόσωπο που αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης για τον βρικόλακα του Στόκερ.

Το ζεύγος, που συχνά πολλοί τους αποκαλούν «ντετέκτιβ πρωτεϊνών», αν και προτιμούν τον όρο «ιστορικοί χημικοί», μπορούν με την επιστημονική μέθοδο που εφαρμόζουν μόνο να εξάγουν σημαντικές πληροφορίες για την φυσική κατάσταση του ιστορικού πολέμαρχου και πρίγκιπα της Βλαχίας αλλά και για τις περιβαλλοντικές συνθήκες στον τόπο που ζούσε.

«Υπήρχε κάτι το μυστικιστικό, μια περίεργη αίσθηση, κατά την εξαγωγή μορίων του Δράκουλα την ημέρα που κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Μπραμ Στόκερ πριν από 125 χρόνια», είπε ο Γκλεμπ Ζιλμπερστάιν.

«Δεν το είχαμε σχεδιάσει να γίνει την συγκεκριμένη ημερομηνία. Όλη τη νύχτα που δουλεύαμε έβρεχε, τα σκυλιά ούρλιαζαν και οι κεραυνοί άστραφταν στον ουρανό. Ήταν πραγματικά μια πολύ μαγική ατμόσφαιρα. Ο Κόμης Δράκουλας ευλόγησε την απελευθέρωσή του από το ρουμανικό αρχείο».

Το τόσο δραματικό σκηνικό, όλο θεατρικότητα, που περιγράφει έρχεται βέβαια σε αντίθεση με την πρωτοποριακή επιστήμη που βρίσκεται στο επίκεντρο του εγχειρήματός του με την Σβετλάνα Ζίλμπερσταϊν.

«Η δουλειά μας είναι να βρούμε τα βιοχημικά ίχνη που έμειναν από την εποχή που δημιουργήθηκε ένα ιστορικό αντικείμενο ή όταν χρησιμοποιήθηκε από κάποιο ιστορικό πρόσωπο. Όταν βρεθούν ’’ιστορικά βιομόρια’’, αρχίζουμε να τα αναλύουμε. Δηλαδή προσπαθούμε να προσδιορίσουμε την μοριακή σύσταση και την ηλικία των μορίων. Επικεντρωνόμαστε σε πρωτεΐνες και μεταβολίτες».

«Αυτά τα μόρια είναι πιο σταθερά από το DNA και παρέχουν περισσότερες πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές συνθήκες αλλά και την υγεία, τον τρόπο ζωής, τη διατροφή του ιστορικού προσώπου».

Οι Ζίλμπερσταϊν γεννήθηκαν στο Καζακστάν και τα τελευταία 26 χρόνια έδρα του είναι το Τελ Αβίβ του Ισραήλ. Μαζί με τον καθηγητή Πιέρ Τζιόρτζιο Ριγκέττι, του Πολυτεχνείου του Μιλάνου, ανέπτυξαν τη βιοχημική ανάλυση που χρησιμοποιείται για την εξαγωγή πρωτεϊνών από αντικείμενα που άγγιξαν ή φόρεσαν ανθρώποι που έχουν πεθάνει εδώ και χρόνια.

Η πρώτη τους δουλειά εστίαζε στο αρχικό χειρόγραφο του αριστουργηματικού μυθιστορήματος του σοβιετικού συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ ”Ο μαιτρ και η Μαργαρίτα”.

Ο Γλεμπ Ζίλμπεσταϊν λέει: «Βρήκαμε ίχνη μορφίνης και πρωτεϊνών παθολογίας των νεφρών στις σελίδες του χειρογράφου, αποδεικνύοντας ότι το έγραψε ενώ βρισκόταν υπό την επήρεια φαρμάκων που λάμβανε για να ανακουφίσει τον οξύ πόνο στα νεφρά».

To Κάστρο Μπραν στην Ρουμανία, στο μυθιστόρημα του Στόκερ είναι το σπίτι του κόμη Δράκουλα
To Κάστρο Μπραν στην Ρουμανία, στο μυθιστόρημα του Στόκερ είναι το σπίτι του κόμη Δράκουλα
Inquam Photos via Reuters

Μετά τον Μπουλγκάκοφ, ανέλαβαν να φέρουν σε πέρας τη ίδια διαδικασία χρησιμοποιώντας μια φανέλα του άλλου μεγάλου ρώσου θεατρικού συγγραφέα, Άντον Τσέχοφ.

«Αναλύσαμε τη φανέλα που φορούσε όταν πέθανε και το τελευταίο του γράμμα. Ο Τσέχοφ έπασχε από φυματίωση και χρησιμοποιούσε διάφορες ουσίες ως παυσίπονα, αλλά πέθανε από εγκεφαλικό. Μετά τον Τσέχοφ, αρχίσαμε να ερευνούμε την επιστολή του Τζορτζ Όργουελ στη Μόσχα και βρήκαμε ίχνη φυματίωσης, από την οποία προσβλήθηκε στην Ισπανία».

Όπως εξηγεί, η ανάλυση που γίνεται παρέχει ένα στιγμιότυπο του τρόπου ζωής του ατόμου και των συνθηκών του περιβάλλοντός του όταν χειρίστηκε οποιοδήποτε αντικείμενο τίθεται υπό επεξεργασία.

Στην περίπτωση του Βλαντ Δράκουλα, αυτό είναι μια επιστολή που έγραψε στους κατοίκους του Σίμπιου, που βρίσκεται στη σημερινή Ρουμανία, στις 4 Αυγούστου 1475, ενημερώνοντάς τους ότι θα έμενε σύντομα στην πόλη τους.

«Με την ανάλυσή μας, αναμένουμε να λάβουμε ένα στιγμιότυπο από ένα μοριακό πορτρέτο του Βλαντ Δρακουλα, όταν έγραψε ή υπέγραφε αυτές τις επιστολές, δηλαδή στοιχεία για την υγεία του, τι έτρωγε και πώς ήταν το περιβάλλον του».

Δημοφιλή