Το ποσοστό υποκειμενικής φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μειώθηκε το 2024 στο 17,4% από 19,1% το 2023, σύμφωνα με τη Eurostat, αντανακλώντας μια τάση βελτίωσης στα περισσότερα κράτη-μέλη. Ωστόσο, στην Ελλάδα, η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών εξακολουθεί να δηλώνει ότι αισθάνεται φτωχή, με ποσοστό 66,8%, το υψηλότερο στην ΕΕ.
Πιο ειδικά, μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Ελλάδα είχε το υψηλότερο ποσοστό ατόμων και μάλιστα με τεράστια διαφορά, που θεωρήθηκαν ότι βρίσκονται σε υποκειμενική φτώχεια. Η Ελλάδα λοιπόν με (66,8%), ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία (37,4%) και τη Σλοβακία (28,7%). Στην άλλη άκρη της κλίμακας, τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στις Κάτω Χώρες και τη Γερμανία (αμφότερες 7,3%) και στο Λουξεμβούργο (8,5%).
Πρόκειται για υπερδιπλάσιο ποσοστό από το 37,4% της Βουλγαρίας και σχεδόν τετραπλάσιο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (17,4%).
Η «υποκειμενική φτώχεια» αποτελεί έναν νέο δείκτη που εισήγαγε η Eurostat, ώστε να αποτυπώσει την προσωπική αίσθηση οικονομικής πίεσης των νοικοκυριών, πέρα από τα παραδοσιακά στατιστικά στοιχεία εισοδήματος και στοχεύει στο να αποτυπώσει την αντίληψη των πολιτών για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το νοικοκυριό τους στο να «τα βγάζει πέρα». Η αξιολόγηση αυτή λαμβάνει υπόψη τη γενικότερη υλική ευημερία των νοικοκυριών, περιλαμβάνοντας παράγοντες όπως το εισόδημα, τις δαπάνες, τα χρέη και την περιουσία.
Η εικόνα αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το «αντικειμενικό» ποσοστό κινδύνου φτώχειας (19,6%), καταγράφοντας τεράστια απόκλιση 47,2 ποσοστιαίων μονάδων, τη μεγαλύτερη σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό σημαίνει πως οι Έλληνες αισθάνονται πολύ πιο φτωχοί απ’ όσο δείχνουν οι αριθμοί.
(Πατήστε εδώ για να δείτε τον διαδραστικό χάρτη της Eurostat)
Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2024 το ποσοστό υποκειμενικής φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 17,0% για τους άνδρες και 17,8% για τις γυναίκες.
Για την Ελλάδα, και τα δύο φύλα βρίσκονται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα,— περίπου 65% για τους άνδρες και 68% για τις γυναίκες με τις γυναίκες να εμφανίζουν ελαφρώς εντονότερη αίσθηση οικονομικής ανασφάλειας.
Η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό υποκειμενικής φτώχειας όχι μόνο στην ΕΕ, αλλά και σε όλες τις χώρες που περιλαμβάνονται στη σύγκριση, ξεπερνώντας ακόμη και την Τουρκία. Ανάμεσά τους, οι αλβανικές και βαλκανικές χώρες (Αλβανία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία) εμφανίζουν υψηλά ποσοστά, γύρω στο 55–60%, όμως παραμένουν χαμηλότερα από την Ελλάδα. Συνολικά, η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ όλων των 35 χωρών που εξετάζει η Eurostat.
Τα ποσοστά παραμένουν εξαιρετικά υψηλά σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και κορυφώνονται στους ηλικιωμένους, που βιώνουν εντονότερα την οικονομική ανασφάλεια.
Επίσης, στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, το ποσοστό των ανθρώπων που αισθάνονται φτωχοί είναι λίγο υψηλότερο από εκείνων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας. Στην Ελλάδα, όμως, η διαφορά αγγίζει τις 47 ποσοστιαίες μονάδες μακράν η μεγαλύτερη στην Ευρώπη.
Αυτό το χάσμα, συνολικά όπως προκύπτει από την έρευνα της Eurostat, δείχνει ότι η φτώχεια δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και ψυχολογική και κοινωνική. Σχετίζεται με την ανασφάλεια, το κόστος ζωής, τις χαμηλές προσδοκίες και δημιουργεί μια αίσθηση αδικίας και τέλματος που μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες στο σύνολο της κοινωνίας.
