Το παλιό και το νέο μοιάζουν να συνομιλούν στα κεντρικά της Εθνικής Τράπεζας. Στις αίθουσες με τα βαριά ξύλινα γραφεία και τα πορτραίτα των πρώτων διοικητών, συναντάς πλέον οθόνες αφής, ψηφιακά dashboards και διαδραστικές εφαρμογές που αποτυπώνουν σε πραγματικό χρόνο τη λειτουργία ενός σύγχρονου τραπεζικού οργανισμού.
Ο Παναγιώτης Δασμάνογλου, Γενικός Διευθυντής Κανονιστικής Συμμόρφωσης & Εταιρικής Διακυβέρνησης του Ομίλου της Εθνικής, κινείται με άνεση ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο σύμπαντα — της ιστορίας και της τεχνολογίας. Με τη νηφαλιότητα ενός τραπεζίτη και την ευαισθησία ενός ανθρώπου που αναγνωρίζει την πολιτιστική κληρονομιά του θεσμού που υπηρετεί, εξηγεί πώς η Εθνική Τράπεζα επιδιώκει να μετασχηματιστεί ψηφιακά χωρίς να αποκοπεί από τις αξίες που τη συγκρότησαν.
«Η τέχνη της καινοτομίας», όπως την αποκαλεί, δεν αφορά μόνο τα νέα συστήματα, την τεχνητή νοημοσύνη ή τις εφαρμογές κινητών, αφορά κυρίως τη νοοτροπία με την οποία ένας ιστορικός οργανισμός αντιλαμβάνεται τη θέση του μέσα σε μια κοινωνία που αλλάζει. Περπατώντας στους διαδρόμους όπου κάποτε διαμορφώθηκαν οι πρώτες πολιτικές οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας μετά από πολέμους και κρίσεις, το βλέμμα μας στέκεται σε έργα τέχνης του Λύτρα, του Θεοτοκόπουλου, του Φασιανού — μαρτυρίες μιας αισθητικής που συνόδευε πάντα τη λειτουργία της Εθνικής.
Η κουβέντα με τον ΓΓ του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής, στρέφεται στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στη βιώσιμη τραπεζική, και στο πώς μια τράπεζα με βαθιές ρίζες στην ελληνική ιστορία επιχειρεί να παραμείνει πρωτοπόρος σε μια εποχή αβεβαιότητας, γεωπολιτικών εντάσεων και τεχνολογικής επιτάχυνσης.
– Πόσο δύσκολο είναι για έναν μεγάλο οργανισμό να παρακολουθεί τον ρυθμό της τεχνολογικής εξέλιξης;
Π.Δ.: Η παρακολούθηση του ρυθμού της τεχνολογικής εξέλιξης είναι μια διαρκής πρόκληση για κάθε μεγάλο οργανισμό. Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαίες και συχνά απαιτούν σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές, εκπαίδευση προσωπικού και αναβάθμιση συστημάτων. Επιπλέον, η ανάγκη για ασφάλεια και συμμόρφωση με το ρυθμιστικό πλαίσιο καθιστά την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών πιο σύνθετη διαδικασία.
Παρά τις δυσκολίες, στην Εθνική Τράπεζα έχουμε το πλεονέκτημα της εξειδίκευσης του προσωπικού και της εμπειρίας, που μας επιτρέπει να επενδύουμε στρατηγικά στην καινοτομία, με τρόπο που σέβεται το ρυθμιστικό πλαίσιο και προστατεύει τους πελάτες. Επενδύουμε σε ψηφιακές υποδομές, ενισχύουμε την κυβερνοασφάλεια, υιοθετούμε διεθνή πρότυπα και εκπαιδεύουμε το προσωπικό μας ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες απαιτήσεις.
Σε επίπεδο Διοικητικού Συμβουλίου έχουμε συστήσει την Επιτροπή Καινοτομίας και Βιωσιμότητας, η οποία παρακολουθεί εξελίξεις και τάσεις σε τομείς όπως η τεχνολογία, η καινοτομία και η βιωσιμότητα με σκοπό να ενημερώνει το Διοικητικό Συμβούλιο για τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνεται ο τραπεζικός κλάδος και το χρηματοοικονομικό περιβάλλον και για τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη διαμόρφωση της μακροπρόθεσμης στρατηγικής της Τράπεζας.
Παράλληλα, μέσω της συστηματικής εποπτείας από την Επιτροπή Κανονιστικής Συμμόρφωσης, Ηθικής και Κουλτούρας του Διοικητικού Συμβουλίου, διασφαλίζουμε ότι θεσπίζονται οι κατάλληλες αρχές στις Πολιτικές που υιοθετεί η Τράπεζα σε θέματα συμμόρφωσης με το κανονιστικό πλαίσιο, δεοντολογίας και υπεύθυνης χρήσης νέων τεχνολογιών, όπως για παράδειγμα εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης. Παράλληλα, αξίζει να σημειώσουμε ότι η Τράπεζα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ύπαρξη κατάλληλων οργανωτικών δομών, οι οποίες μπορούν να υποστηρίξουν αποτελεσματικά την τεχνολογική εξέλιξη, ενδεικτικά αναφέρω τη σύσταση ειδικής μονάδας εντός της Γενικής Διεύθυνσης Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Εταιρικής Διακυβέρνησης, με αρμοδιότητες κανονιστικής συμμόρφωσης σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης, τεχνολογίας/ψηφιοποίησης, και ESG. Όλα αυτά αποτελούν βασικά εργαλεία της Τράπεζας για την προώθηση της καινοτομίας, την τεχνολογική εξέλιξη αλλά και τη διατήρηση ενός ενισχυμένου περιβάλλοντος ελέγχου.
– Υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα καινοτομιών στην Εθνική που θεωρείτε σημαντικά ή παραδειγματικά για τον κλάδο;
Π.Δ.: Η Εθνική Τράπεζα έχει υλοποιήσει σημαντικές πρωτοβουλίες που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητά της. Μεταξύ άλλων, η Εθνική Τράπεζα υλοποιεί έναν από τους πιο φιλόδοξους ψηφιακούς μετασχηματισμούς στην Ελλάδα, επενδύοντας συστηματικά στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων της καθώς και στη χρήση προηγμένων λύσεων τεχνητής νοημοσύνης, όπως για παράδειγμα με την αντικατάσταση του Core Banking System και τη χρήση εργαλείων AI.
Επίσης σημαντικό, ένα από τα πιο εμβληματικά προγράμματα της Εθνικής Τράπεζας, που λειτουργεί από το 2010, είναι το NBG Business Seeds. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα στήριξης της καινοτόμου επιχειρηματικότητας, που περιλαμβάνει mentoring, χρηματοδότηση, δικτύωση και συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο νεοφυών επιχειρήσεων. Μέσα από τον ετήσιο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας έχουν αναδειχθεί και υποστηριχθεί μεταξύ άλλων εταιρείες οι οποίες έχουν πλέον σημαντική παρουσία στην αγορά.
Παράλληλα, η Εθνική Τράπεζα έχει στρατηγική προσέγγιση τόσο σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, όσο και βιωσιμότητας και ESG, αναπτύσσοντας προϊόντα με κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, ενώ συνεργάζεται με fintechs για την ενίσχυση της καινοτομίας στον χρηματοοικονομικό τομέα.
Επίσης, στον τομέα της Εταιρικής Τραπεζικής σημαντική καινοτομία είναι το προϊόν Energy Baseload Swap, που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να «κλειδώνουν» την τιμή πώλησης ενέργειας, κάτι που αποτελεί πρωτοπορία στην ελληνική αγορά, ενώ γενικότερα η Τράπεζα έχει διακριθεί για τις υπηρεσίες της σε μεγάλες επιχειρήσεις και επενδυτική τραπεζική.
Άλλες σημαντικές πρωτοβουλίες που συνδυάζουν τη βελτιωμένη εμπειρία πελάτη, την ασφάλεια και την αποδοτικότητα είναι για παράδειγμα η υλοποίηση ψηφιακής ταυτοποίησης και διαδικασίας on-boarding με ενισχυμένους ελέγχους KYC/AML, αναβαθμισμένες εφαρμογές mobile banking με προσωποποιημένες προτάσεις και εργαλεία οικονομικής διαχείρισης, αξιοποίηση τεχνολογιών μηχανικής μάθησης για ανίχνευση απάτης σε πραγματικό χρόνο, λειτουργία «ψηφιακών καταστημάτων» που ενσωματώνουν phygital εμπειρία, ανάπτυξη ανοικτών διεπαφών (open banking) για ασφαλή διασύνδεση με τρίτους παρόχους, αυτοματοποίηση ροών για ΜμΕ (όπως ψηφιακή υποβολή στοιχείων και επιτάχυνση της πιστοληπτικής αξιολόγησης).
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών των ενεργειών αποτελεί η τεχνολογία που εναρμονίζεται με τις απαιτήσεις κανονιστικής συμμόρφωσης και δημιουργεί απτό όφελος για πελάτες και μετόχους. Αυτές οι πρωτοβουλίες δείχνουν τη δέσμευση της Εθνικής Τράπεζας να λειτουργεί ως φορέας καινοτομίας και να συμβάλλει ενεργά στον μετασχηματισμό του τραπεζικού τομέα στην Ελλάδα.
– Σε μια περίοδο με υψηλό κόστος ζωής και πίεση στα εισοδήματα, ποιον ρόλο μπορεί να παίξει μια μεγάλη τράπεζα για να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις;
Π.Δ.: Σε περιόδους οικονομικής πίεσης, μια μεγάλη τράπεζα μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Μέσω της παροχής ευέλικτων χρηματοδοτικών προϊόντων, της αναδιάρθρωσης δανείων και της προσφοράς συμβουλευτικών υπηρεσιών, μπορεί να βοηθήσει τους πελάτες να διαχειριστούν καλύτερα τις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Η τράπεζα μπορεί να στηρίξει την επιχειρηματικότητα με ειδικά προγράμματα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, να προωθήσει την καινοτομία και να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή μέσω δράσεων εταιρικής ευθύνης. Επιπλέον, οι ψηφιακές υπηρεσίες μειώνουν το κόστος και διευκολύνουν την πρόσβαση σε χρηματοοικονομικά εργαλεία, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας της κοινωνίας.
Το φως της ημέρας είχε σχεδόν χαθεί όταν φτάσαμε ξανά στην είσοδο της οδού Αιόλου. Έφυγα από την πλευρά του Μεγάρου Καρατζά που φτιάχτηκε με τέτοιον τρόπο ώστε να αναδειχθούν τα ευρήματα από τις ανασκαφές που έγιναν την δεκαετία του ’80 και του ’90. Αποχαιρέτησα τον φύλακα που έτυχε να έχει βάρδια εκείνη την ώρα στην κεντρική είσοδο της τράπεζας, ο οποίος έμοιαζε να “φυλάει” άθελα του, τη μνήμη της Εθνικής, εκεί όπου η τέχνη, η ιστορία και η οικονομία γίνονται ένα ενιαίο αφήγημα.
Η Εθνική Τράπεζα παραμένει όχι μόνο θεσμός αλλά και καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας: Σταθερή, ανανεούμενη και —όπως δείχνουν τα λόγια του Παναγιώτη Δασμάνογλου— με βαθιά συνείδηση του ρόλου της στη νέα εποχή.
