Του Γιώργου Σταμάτη, Βουλευτή Επικρατείας της ΝΔ.
Σε έναν κόσμο που οι κοινωνικές δομές μεταβάλλονται διαρκώς, η ανάγκη για ένα οργανωμένο σύστημα μετανοσοκομειακής φροντίδας, αναδεικνύεται όλο και περισσότερο στη δημόσια συζήτηση. Η νέα δημογραφική συνθήκη, η εμπειρία μας από την πανδημία, καθώς και η αλλαγή του παραδοσιακού μοντέλου διαβίωσης στην οικογένεια, έχουν οδηγήσει σε μια μεγαλύτερη ζήτηση υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και φροντίδας για ηλικιωμένους, άτομα με βαριές αναπηρίες και χρόνιους ασθενείς. Η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η Ευρώπη, βιώνει έναν έντονο δημογραφικό μετασχηματισμό.
Ο πληθυσμός γερνάει, ενώ ταυτόχρονα η παραδοσιακή μορφή της οικογένειας αλλάζει. Σήμερα, τα παιδιά των ηλικιωμένων εργάζονται πολλές ώρες την ημέρα, κάτω από συνθήκες που δυσκολεύονται να προσφέρουν την αναγκαία, καθημερινή φροντίδα που χρειάζονται οι γονείς τους. Οι άτυποι φροντιστές, είτε είναι τα παιδιά, είτε οι σύζυγοι των ατόμων που χρειάζονται φροντίδα, είτε άλλοι συγγενείς και εκείνοι πολλές φορές μεγάλης ηλικίας, χρειάζονται υποστήριξη. Σε αυτό το πλαίσιο, το αίτημα για οργανωμένη κατ’ οίκον φροντίδα, για στήριξη μετά από νοσηλεία, για αξιοπρέπεια στη φροντίδα των ασθενών, αναδεικνύεται στο επίκεντρο του δημόσιου ενδιαφέροντος. Όλοι παρακολουθήσαμε συγκλονισμένοι την πρόσφατη τραγωδία, του 86χρονου άνδρα που πυροβόλησε την βαριά άρρωστη σύζυγο του, δίνοντας αμέσως τέλος και στη δική του ζωή.
Σε κάποιες χώρες της ΕΕ, όπως Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, λειτουργούν προγράμματα κατ’ οίκον φροντίδας (Home Care) και μετανοσοκομειακής φροντίδας (Post-Hospital Care), υπό την εποπτεία και το συντονισμό των κρατικών νοσοκομείων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Ιταλία, όπου παρέχεται κατ’ οίκον φυσικοθεραπεία με πλήρη κάλυψη ή μικρή συμμετοχή, κατ’ οίκον νοσηλεία με χαμηλό κόστος σε όσους πληρούν τα ανάλογα εισοδηματικά και ιατρικά κριτήρια, ενώ λειτουργούν προγράμματα εκπαίδευσης και ψυχολογικής υποστήριξης των φροντιστών.
Στη χώρα μας, η Κυβέρνηση της ΝΔ, ξεκινώντας από ένα πεδίο που ήταν αρύθμιστο, θέτει τα θεμέλια για τη δημιουργία συστήματος φροντίδας για τους ασθενείς που το χρειάζονται. Πιο συγκεκριμένα, θεσπίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα πλαίσιο παροχής ανακουφιστικής φροντίδας, με στόχο την ανακούφιση του ασθενή από τα σωματικά και ψυχικά νοσήματα της ανίατης νόσου, την εξασφάλιση μιας ανεκτής ποιότητας ζωής, την ψυχολογική στήριξη του ασθενή και της οικογένειας του.
Αναφορικά με την κατ’ οίκον νοσηλεία, σχεδιάζεται και υλοποιείται από το Υπουργείο Υγείας Πιλοτικό Πρόγραμμα Νοσοκομειακής Φροντίδας στο Σπίτι (ΝΟΣΠΙ), για ενήλικες, παιδιά και εφήβους με σοβαρά, χρόνια νοσήματα, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Στόχος είναι η παροχή ασφαλούς, μακροχρόνιας, ολοκληρωμένης, εξατομικευμένης φροντίδας στους ασθενείς, με ποιότητα και αξιοπρέπεια.
Επιπλέον, έχει εκπονηθεί η Εθνική Στρατηγική για τη Μακροχρόνια Φροντίδα, η οποία θα εξειδικευτεί με το αντίστοιχο Σχέδιο Δράσης εφαρμογής της. Σε αυτό το πλαίσιο, προβλέπεται η δημιουργία μητρώου επαγγελματιών φροντιστών και παρόχων υπηρεσιών μακροχρόνιας φροντίδας, καθώς και εκπαίδευση και ψυχολογική υποστήριξη στους άτυπους φροντιστές. Κατά την υλοποίηση του εθνικού σχεδίου δράσης για τη μακροχρόνια φροντίδα, αλλά και στο πλαίσιο των σχεδιαζόμενων επιμέρους πολιτικών για την υγεία, πρέπει να δώσουμε έμφαση στην ανάπτυξη ενός Εθνικού Προγράμματος Κατ’ Οίκον Φροντίδας, εστιάζοντας στην κάλυψη κατ’ Οίκον θεραπειών και νοσηλείας για τους ευάλωτους συμπολίτες μας με εισοδηματικά και ιατρικά κριτήρια και την ψυχολογική υποστήριξη των οικογενειακών φροντιστών. Σε αυτήν την προσπάθεια, η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να διαδραματίσει ενεργό ρόλο, αναπτύσσοντας τοπικά δίκτυα εθελοντών. Ο καθένας από εμάς, η κάθε οικογένεια, κάποια στιγμή θα έρθει αντιμέτωπη με την ανάγκη μετανοσοκομειακής φροντίδας για κάποιο μέλος της.
Η εξασφάλιση ποιοτικής και οικονομικά προσιτής μετανοσοκομειακής φροντίδας για όσους τη χρειάζονται είναι το μέτρο της ενσυναίσθησης και της αλληλεγγύης μιας κοινωνίας. Η κατ’ οίκον φροντίδα αποτελεί σημαντική επένδυση στη δημόσια υγεία, την κοινωνική συνοχή, την πρόληψη.
