Αίσθηση προκαλούν οι καταγγελίες της Ιωάννας-Μαρίας Γκέρτσου και της Πόπης Κατσιπουλάκη για το γεγονός πως σε ολόκληρη την Κρήτη όπου υπάρχουν 1.300 τυφλοί δεν υπάρχει ούτε καν ένας εκπαιδευτής!
Με αφορμή την χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού (15/10), Η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου ψυχολόγος στην παιδοψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου παίδων «Αγία Σοφία» και συνιδρύτρια της πρώτης σχολής σκύλων οδηγών στη χώρα μας «Λάρα», μίλησε στην εφημερίδα «Πατρίς» για το λευκό μπαστούνι το οποίο είναι όπως επισημαίνει, εργαλείο αυτονομίας και αξιοπρέπειας.
Η κα. Γκέρτσου έζησε αρκετά χρόνια στο Ηράκλειο εργαζόμενη ως ερευνήτρια στο ΙΤΕ.
Στην Κρήτη η εκπαίδευση είναι ανύπαρκτη
«Το λευκό μπαστούνι των τυφλών είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό εργαλείο μετακίνησης· είναι σύμβολο αυτονομίας, ασφάλειας και αξιοπρέπειας. Στα χέρια μας, γίνεται προέκταση της αντίληψής μας — ένα αισθητηριακό όργανο που “διαβάζει” τον χώρο, μεταφράζοντας δονήσεις, ήχους και επιφάνειες σε πληροφορία. Με την κατάλληλη εκπαίδευση προσανατολισμού και κινητικότητας, κάθε τυφλό άτομο μπορεί να μάθει να χρησιμοποιεί το μπαστούνι ανάλογα με τις δυνατότητες, τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής του.
Στην Κρήτη, το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, όπου ζουν πάνω από 1300 τυφλά άτομα, η εκπαίδευση στη χρήση του λευκού μπαστουνιού ήταν ανεπαρκής μα πλέον είναι ανύπαρκτη: μέχρι το 2015 υπήρχε μία μόνο εκπαιδεύτρια κινητικότητας και προσανατολισμού για ολόκληρο το νησί. Από τότε, η θέση αυτή παραμένει κενή. Αυτό σημαίνει ότι επί σχεδόν μια δεκαετία, οι τυφλοί της Κρήτης στερούνται τη δυνατότητα να μάθουν να κινούνται με ασφάλεια και ανεξαρτησία.
Αναγκάζονται να εξαρτώνται από βλέποντες συνοδούς, ακόμα και για απλές, καθημερινές δραστηριότητες — να πάνε στη δουλειά, στο γιατρό, στο φαρμακείο, στο σούπερ μάρκετ.». είπε η κα. Γκέρτσου στην «Π» και πρόσθεσε: «Η κατάσταση επιδεινώνεται, συνεχίζει, από την ανεπαρκή υποδομή του νησιού: • κακοσυντηρημένα ή ανύπαρκτα πεζοδρόμια, • ελάχιστα ηχητικά φανάρια, • ανύπαρκτες ράμπες, • επικίνδυνη οδηγική συμπεριφορά και παρκαρισμένα οχήματα πάνω στις διαβάσεις, • πλήρης έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού που να λαμβάνει υπόψη την προσβασιμότητα. Όλα αυτά συνθέτουν ένα περιβάλλον εχθρικό προς την αυτονομία των ανθρώπων με οπτική αναπηρία. Και όμως, η λύση είναι γνωστή, δοκιμασμένη και προσιτή: προσβάσιμες υποδομές και σταθερή εκπαίδευση κινητικότητας.
Το λευκό μπαστούνι δεν είναι προνόμιο, είναι δικαίωμα συμμετοχής στον δημόσιο χώρο. Όταν η κεντρική και η τοπική διοίκηση αδιαφορούν, δεν μας στερούν μόνο το δικαίωμα στην εκπαίδευση και τη συμπερίληψη, μας στερούν την ίδια την αίσθηση του “ανήκειν” σε μια χώρα που υποτίθεται νοιάζεται για εμάς.
Η προσβασιμότητα, είναι υποχρέωση μιας κοινωνίας που θέλει να λέγεται δίκαιη», υπογραμμίζει η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου.
Πόπη Κατσιπουλάκη: «Χωρίς εκπαίδευση, το μπαστούνι δεν αρκεί – Είναι επικίνδυνο»
«Καλημέρα πρώτα στη πιο όμορφη πόλη της Κρήτης… και ευτυχώς που την έχω δει», είπε με συγκίνηση η Πόπη Κατσιπουλάκη, γραμματέας της Περιφερειακής Ένωσης Τυφλών Κρήτης, μιλώντας στον Θάνο Κορομπύλια και την εκπομπή «Πάμε Αέρα» του ραδιοφωνικού σταθμού fonien.gr που εδρεύει στον Αγ. Νικόλαο , με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού.
Η Πόπη Κατσιπουλάκη δεν μίλησε για λύπηση. Μίλησε για δύναμη, αξιοπρέπεια και ανάγκη ισότητας. Για την ανάγκη μιας κοινωνίας που δεν θα κοιτάζει, αλλά θα βλέπει. Που θα αντιλαμβάνεται πως, πίσω από κάθε διαφορετικότητα, κρύβεται ένας άνθρωπος με ικανότητες, πείσμα και θέληση για ζωή.
Η ίδια τόνισε πως οι άνθρωποι με οπτική αναπηρία δεν ζητούν οίκτο, αλλά ευκαιρίες:
Advertisement
«Εμείς δεν είμαστε άρρωστοι. Είμαστε δυνατοί. Απλώς οι αντοχές μας είναι διαφορετικές. Έχουμε μάθει να προσπαθούμε κάθε μέρα, να αποδεικνύουμε ότι μπορούμε να περπατήσουμε, να σταθούμε, να ζήσουμε με αξιοπρέπεια».
Μίλησε με πάθος για τη σημασία του λευκού μπαστουνιού, που δεν είναι ένα απλό εργαλείο, αλλά «το μάτι και ο οδηγός» κάθε τυφλού ανθρώπου. Και εδώ βρίσκεται το μεγάλο πρόβλημα:
στην Κρήτη δεν υπάρχουν πια εκπαιδευτές μπαστουνιού.
«Είχαμε μία εκπαιδεύτρια για όλη την Κρήτη – από τα Χανιά ως τη Σητεία. Εκπαίδευε παιδιά, νέους και ηλικιωμένους. Τώρα δεν υπάρχει κανείς. Και χωρίς εκπαίδευση, το μπαστούνι δεν αρκεί. Είναι επικίνδυνο. Ο τυφλός πρέπει να μάθει τον χώρο του, να έχει προσανατολισμό. Πώς να βγει έξω, αν δεν ξέρει πού να πάει;»
Advertisement
Η κραυγή για βοήθεια που μένει αναπάντητη
Η Περιφερειακή Ένωση Τυφλών Κρήτης έχει επανειλημμένα απευθυνθεί σε Υπουργεία, Βουλευτές, ακόμα και στον Πρωθυπουργό, ζητώντας τη δημιουργία μόνιμων θέσεων εκπαιδευτών κινητικότητας και προσανατολισμού.
«Μας είπαν ότι θα διορίσουν δύο εκπαιδευτές για την Κρήτη, έναν στη Δυτική και έναν στην Ανατολική. Δεν τους είδαμε ποτέ. Χωρίς πιστοποίηση, κανείς δεν μπορεί να εκπαιδεύσει. Και ο φορέας που θα δίνει αυτές τις πιστοποιήσεις ακόμα δεν έχει ιδρυθεί.»
Η ίδια υπενθύμισε πως η πιστοποίηση στη γραφή Braille υπάρχει και είναι υποχρεωτική για όσους εκπαιδευτικούς θέλουν να εργαστούν σε παράλληλη στήριξη, αλλά στο λευκό μπαστούνι δεν υπάρχει τίποτα αντίστοιχο.
