Τη δυνατότητα να πολλαπλασιάζονται σε θερμοκρασίες υψηλότερες από αυτές που χαρακτηρίζουν έναν συνηθισμένο πυρετό έχουν οι ιοί της γρίπης, σύμφωνα με νέα έρευνα από τα πανεπιστήμια του Κέμπριτζ και της Γλασκώβης- κάτι που τους καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνους για τον άνθρωπο.
Σε σχετική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Science, οι ερευνητές εντόπισαν ένα γονίδιο το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο όσον αφορά στην ευαισθησία που παρουσιάζει ένας ιός στις θερμοκρασίες. Σε πανδημίες το 1957 και το 1968, το γονίδιο αυτό πέρασε στους ανθρώπινους ιούς της γρίπης, με αποτέλεσμα τη μεγάλη εξάπλωση.
Οι ανθρώπινοι ιοί γρίπης προκαλούν εκατομμύρια μολύνσεις κάθε χρόνο. Οι πιο κοινοί τύποι, που προκαλούν την εποχική γρίπη, είναι γνωστοί ως ιοί influenza A (γρίπη Α). Ευδοκιμούν ιδιαίτερα στο ανώτερο αναπνευστικό, όπου η θερμοκρασία είναι γύρω στους 33 βαθμούς Κελσίου, αντί για βαθιά στους πνεύμονες, στο κατώτερο αναπνευστικό, όπου είναι στους 37.
Αν μείνει ανεξέλεγκτος, ένας ιός μπορεί να εξαπλωθεί ταχύτατα στο σώμα, προκαλώντας εν δυνάμει σοβαρή νόσηση. Ο πυρετός είναι ένας από τους μηχανισμούς αυτοάμυνας του σώματος, καθώς στέλνει τη θερμοκρασία στα ύψη (μέχρι και τους 41 βαθμούς Κελσίου), κάνοντας το περιβάλλον αφιλόξενο για αυτούς – αν και, όπως σημειώνεται σε σχετική ανάρτηση του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, είναι ασαφές το πώς ο πυρετός σταματά τους ιούς και πώς κάποιοι τα καταφέρνουν να επιζούν.
Αντίθετα με τους ιούς της γρίπης στους ανθρώπους, οι ιοί της γρίπης των πτηνών ευδοκιμούν στο κατώτερο αναπνευστικό. Στους κανονικούς τους ξενιστές (μεταξύ των οποίων πάπιες και γλάροι) ο ιός συχνά μολύνει τα έντερα, όπου οι θερμοκρασίες μπορεί να φτάνουν τους 40-42 βαθμούς Κελσίου.
Σε προηγούμενες έρευνες επιστήμονες ήταν σε θέση να δείξουν πως οι ιοί της γρίπης των πτηνών εμφανίζονται ανθεκτικότεροι σε θερμοκρασίες που παρατηρούνται κατά τον πυρετό στους ανθρώπους. Στη συγκεκριμένη έρευνα, που έγινε πάνω σε ποντίκια που είχαν μολυνθεί με ιούς γρίπης, εξετάστηκε το πώς ο πυρετός μας προστατεύει και γιατί ίσως να μην είναι επαρκής για την άμυνα απέναντι στη γρίπη των πτηνών.
Διεθνής ομάδα της οποίας ηγήθηκαν επιστήμονες των πανεπιστημίων του Κέμπριτζ και της Γλασκώβης προσομοίωσε στα ποντίκια αυτό που συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός πυρετού ως αντίδραση σε μολύνσεις γρίπης. Για τους σκοπούς της έρευνας, χρησιμοποίησαν έναν ειδικά τροποποιημένο σε εργαστήριο ιό της γρίπης ανθρώπινης, προέλευσης, τον PR8.
Αν και τα ποντίκια κατά κανόνα δεν παρουσιάζουν πυρετό στους ιούς της γρίπης Α, οι ερευνητές ήταν σε θέση να προσομοιώσουν την επίδρασή του στον ιό αυξάνοντας τη θερμοκρασία στο περιβάλλον όπου βρίσκονταν τα ποντίκια (ανεβάζοντας έτσι και τη θερμοκρασία του σώματός τους). Όπως διαπιστώθηκε, η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος σε επίπεδα πυρετού είναι αποτελεσματική ως προς την παρεμπόδιση της αναπαραγωγής ιών ανθρώπινης προέλευσης, μα όχι αυτών της γρίπης των πτηνών. Ο πυρετός επίσης προστατεύει ενάντια στη σοβαρή μόλυνση από ανθρώπινης προέλευσης ιούς της γρίπης, με αύξηση μόλις δύο βαθμών Κελσίου να επαρκεί για να μετατρέψει μια εν δυνάμει θανατηφόρα μόλυνση σε ήπια νόσηση.
Η έρευνα έδειξε επίσης πως το γονίδιο ΡΒ1, που είναι σημαντικό στην αναπαραγωγή του γονιδιώματος του ιού εντός μολυσμένων κυττάρων, παίζει σημαντικό ρόλο ως προς τη ρύθμιση της ευαισθησίας απέναντι στη θερμοκρασία. Οι ιοί που φέρουν γονίδιο ΡΒ1 όπως αυτό στους ιούς της γρίπης των πτηνών μπορούσαν να αντέξουν τις υψηλές θερμοκρασίες του πυρετού και προκαλούσαν σοβαρή νόσηση στα ποντίκια. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς οι ιοί της γρίπης των ανθρώπων και της γρίπης των πτηνών μπορούν να ανταλλάσσουν γονίδια όταν μολύνουν ταυτόχρονα κάποιον- για παράδειγμα όταν ιοί και των δύο τύπων μολύνουν έναν χοίρο.
Όπως τόνισε ο καθηγητής Σαμ Γουΐλσον του Cambridge Institute of Therapeutic Immunology and Infectious Disease, «ευτυχώς οι άνθρωποι δεν τείνουν να μολύνονται από ιούς της γρίπης των πτηνών πολύ συχνά, μα βλέπουμε ακόμα δεκάδες κρούσματα σε ανθρώπους κάθε χρόνο. Τα επίπεδα θνησιμότητας στους ανθρώπους ήταν παραδοσιακά ανησυχητικά υψηλά…η κατανόηση του τι κάνει τους ιούς της γρίπης των πτηνών να προκαλούν σοβαρή νόσηση στους ανθρώπους είναι κρίσιμης σημασίας».
Τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας είναι ιδιαίτερα σημαντικά όσον αφορά στην αντιμετώπιση λοιμώξεων, αν και οι επιστήμονες τονίζουν ότι απαιτούνται περισσότερες έρευνες πριν αρχίσουν να εξετάζονται οποιεσδήποτε αλλαγές.
