Η διαδικασία της απονεύρωσης περιλαμβάνει το τρύπημα του εσωτερικού στρώματος του δοντιού ώστε να αφαιρεθεί ο ιστός που έχει φλεγμονή ή μόλυνση, συχνά λόγω ραγισμένων δοντιών, βαθιών κοιλοτήτων ή προβλημάτων από προηγούμενες οδοντιατρικές εργασίες. Κατά μέσο όρο, πραγματοποιούνται περίπου 15 εκατομμύρια απονευρώσεις ετησίως.
Γι’ αυτό και οι οδοντίατροι μας εφιστούν την προσοχή ώστε να φροντίζουμε καλύτερα την υγεία των δοντιών μας, αλλά γνωρίζοντας παράλληλα ότι όσο και να το κάνουμε, υπάρχουν και κάποιοι εξωγενείς παράγοντες που μπορούν να μας οδηγήσουν στην λύση της απονεύρωσης.
Ακολουθούν έξι λόγοι εξαιτίας των οποίων συνήθως, κλείνουμε άμεσα ραντεβού με τον οδοντίατρο μας.
Ξηροστομία
[Το σάλιο είναι κρίσιμο για την προστασία των δοντιών μας», λέει η δρ. Κάθριν Τέιλορ, οδοντίατρος στο Clifton. Το σάλιο ξεπλένει τα υπολείμματα τροφών και καταπολεμά τα βακτήρια. Όταν παράγουμε λιγότερο σάλιο, τα βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα μπορούν να αναπτυχθούν, οδηγώντας σε μόλυνση που απαιτεί απονεύρωση.
Ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως πολλά αντικαταθλιπτικά, οπιοειδή, β-αναστολείς και αντιβιοτικά, μπορούν να προκαλέσουν ξηροστομία, όπως και μερικά φάρμακα χωρίς συνταγή, π.χ. αντιισταμινικά και αποσυμφορητικά. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν αφυδάτωση, χημειοθεραπεία, κάπνισμα και ακόμη και η χρήση μάσκας, η οποία ενθαρρύνει την αναπνοή από το στόμα.
Ειδικά στοματικά διαλύματα, καραμέλες και σπρέι για ξηροστομία μπορούν να προσφέρουν άμεση ανακούφιση. Η μάσηση τσίχλας χωρίς ζάχαρη, η χρήση υγραντήρα και η αυξημένη κατανάλωση νερού βοηθούν επίσης.
Τρόφιμα και ποτά με ζάχαρη ή οξύτητα
Γνωρίζουμε ήδη ότι τα γλυκά, τα αρτοσκευάσματα και τα αναψυκτικά μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα. Αλλά ακόμη και τρόφιμα και ποτά με φυσικά σάκχαρα, όπως φρούτα και χυμοί, μπορούν να βλάψουν τα δόντια.
Για παράδειγμα, «οι σταφίδες και τα αποξηραμένα μούρα σε μίγματα ξηρών καρπών περιέχουν φυσικά σάκχαρα που κολλάνε στις σχισμές των δοντιών, αυξάνοντας τον κίνδυνο τερηδόνας», λέει η δρ. Λόρι Αλέκσικ, οδοντίατρος στο Missoula, Μοντάνα. Οξέα από ανθρακούχα ποτά, μπύρα, κρασί, καφέ και εσπεριδοειδή μπορούν επίσης να προκαλέσουν ζημιά.
Προσθήκη γάλακτος ή κρέμας στον καφέ ή το τσάι μπορεί να προστατεύσει τα δόντια από την οξύτητα, ενώ παράλληλα, αποφεύγουμε την κατανάλωση οτιδήποτε γλυκού ή όξινου μετά το βούρτσισμα και το νήμα.
Κάπνισμα και ηλεκτρονικά τσιγάρα
Το κάπνισμα τσιγάρων, πούρων ή μαριχουάνας προάγει την πλάκα, το σχηματισμό τρυγίας, χρωματίζει τα δόντια και αυξάνει τον κίνδυνο ουλίτιδας. Tα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχει προπυλενογλυκόλη, που διασπάται σε οξέα και καταστρέφει το σμάλτο. Αν καπνίζουμε ή χρησιμοποιούμε vaping, καλό είναι να εξετάσουμε τρόπους μείωσης ή διακοπής, όπως αυτοκόλλητα νικοτίνης, τσίχλες, ομάδες υποστήριξης ή θεραπεία ομιλίας.
Τραυματισμοί δοντιών
Οτιδήποτε προκαλεί ρωγμές, σπασίματα ή άλλες ζημιές στα δόντια μπορεί να επιτρέψει στα βακτήρια να μολύνουν τον πολφό, αυξάνοντας την πιθανότητα απονεύρωσης.
Παράλληλα, κοσμήματα στόματος, τσιμπήματα ή τρίξιμο δοντιών μπορούν επίσης να προκαλέσουν ζημιές. Το μάσημα σκληρών τροφών ή ακόμα και των νυχιών μπορεί να φθείρει τα δόντια.
Η χρήση νάρθηκα κατά τον ύπνο ή σε επαφικά αθλήματα προστατεύει τα δόντια. Επίσης, η εφαρμογή sealants (λεπτά πλαστικά καλύμματα) στις μόνιμες γομφίους παιδιών 6–14 ετών μπορεί να προλάβει κοιλότητες.
Συνθήκες εργασίας
Η εργασία κοντά σε τοξικά αέρια, χημικά ή μεταλλική σκόνη μπορεί να βλάψει το σμάλτο και να αυξήσει την τερηδόνα. Ακόμη και ζαχαροπλάστες ή εργάτες σε εργοστάσια ζάχαρης και φρούτων εκτίθενται σε υψηλή συγκέντρωση ζάχαρης στον αέρα, γεγονός που επηρεάζει την υγεία των δοντιών.
Προηγούμενα οδοντιατρικά προβλήματα ή εργασίες
Μια παλιά γέμιση ή σφράγισμα μπορεί να φθαρεί με τον χρόνο, επιτρέποντας στα βακτήρια να εισέλθουν και να προκαλέσουν νέες κοιλότητες, οδηγώντας σε απονευρώσεις. Το ίδιο ισχύει για άτομα με σιδεράκια ή φρονιμίτες που έχουν στραβώσει και συγκρατούν υπολείμματα τροφών. Η κακή οδοντιατρική φροντίδα στα πρώτα χρόνια της ζωής μας μπορεί να δημιουργήσει μελλοντικά προβλήματα.
Στην πραγματικότητα, δεν μπορούμε σίγουρα να αλλάξουμε το παρελθόν, μπορούμε ωστόσο να λάβουμε προληπτικά μέτρα. Επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο άμεσα αν έχουμε πόνο ή πρήξιμο, και προγραμματίζουμε τακτικούς ελέγχους για να διασφαλίσουμε ότι τα παλιά σφραγίσματα αντέχουν και δεν δημιουργούνται νέες κοιλότητες. Αν είμαστε επιρρεπείς σε προβλήματα όπως ουλίτιδα ή τερηδόνα, συνιστώνται πιο συχνές επισκέψεις, περίπου κάθε τρεις μήνες αν το επιτρέπει ο προϋπολογισμός ή η ασφάλιση μας.
Με πληροφορίες από The New York Times
