Ίσως γνωρίζουμε ότι ροχαλίζουμε σαν … αρκούδα, αλλά δεν αισθανόμαστε ιδιαίτερη ανάγκη να το ψάξουμε. Ή ίσως μας έχουν πει να φοράμε ένα μηχάνημα συνεχούς θετικής πίεσης των αεραγωγών ή CPAP για την άπνοια στον ύπνο, αλλά είναι τόσο δυσκίνητο (με αποτέλεσμα να καταλήγουμε να μην το φοράμε).
Μια νέα μελέτη δείχνει ότι είναι σημαντικό να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας την αποφρακτική άπνοια ύπνου τώρα – θα μπορούσε να επηρεάσει τον κίνδυνο άνοιας και νόσου Αλτσχάιμερ αργότερα στη ζωή μας. Η μέτρια έως σοβαρή αποφρακτική άπνοια ύπνου συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο για νέες μικροαιμορραγίες στον εγκέφαλο, σύμφωνα με τη μελέτη.
«Οι εγκεφαλικές μικροαιμορραγίες είναι ένα κοινό εύρημα στον γηράσκοντα εγκέφαλο», δηλώνει ο δρ Τζόναθαν Γκραφ Ράντφορντ, καθηγητής νευρολογίας στο Mayo Clinic College of Medicine στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. Ο ίδιος δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Οι μικροαιμορραγίες αυξάνονται με την ηλικία και οι άνθρωποι που τις έχουν έχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο μελλοντικών εγκεφαλικών επεισοδίων και ταχύτερης γνωστικής έκπτωσης, δηλώνει ο δηλώνει ο Γκραφ Ράντφορντ. «Ο,τιδήποτε αυξάνει τις μικροαιμορραγίες έχει σχέση με τη γήρανση του εγκεφάλου», προσθέτει.
Περισσότερες αποδείξεις που χρειαζόμαστε για να θεραπεύσουμε την άπνοια ύπνου
Υπάρχουν μερικοί τρόποι αντιμετώπισης της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου, όπως η στήριξη σε στοματικές συσκευές που κρατούν το λαιμό ανοιχτό κατά τη διάρκεια του ύπνου, η τακτική χρήση CPAP ή παρόμοιου μηχανήματος και οι χειρουργικές επεμβάσεις.
Η διαφορά αποφρακτικής και κεντρικής υπνικής άπνοιας
Η αποφρακτική υπνική άπνοια (OSA) είναι η πιο κοινή μορφή υπνικής άπνοιας. Εμφανίζεται όταν οι μύες στο πίσω μέρος του λαιμού χαλαρώνουν, προκαλώντας απόφραξη του αεραγωγού. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή διακοπή της αναπνοής, γνωστή ως συμβάν άπνοιας. Η αποφρακτική υπνική άπνοια χαρακτηρίζεται από δυνατό ροχαλητό, ήχους πνιγμού ή ασφυξίας κατά τη διάρκεια του ύπνου και μια αίσθηση μη αναζωογονητικού ύπνου παρά τη διάρκεια της ανάπαυσης. Τα άτομα με OSA εμφανίζουν συχνά υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, κόπωση, εκνευρισμό, κατάθλιψη και δυσκολία στην συγκέντρωση.
Η κεντρική υπνική άπνοια (CSA), από την άλλη πλευρά, εμφανίζεται όταν ο εγκέφαλος αποτυγχάνει να στείλει τα κατάλληλα σήματα στους μύες που ελέγχουν την αναπνοή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή διακοπή της αναπνοής. Η κεντρική υπνική άπνοια χαρακτηρίζεται από περιόδους ρηχής ή μηδενικής αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου και μια αίσθηση μη αναζωογονητικού ύπνου παρά τη διάρκεια της ανάπαυσης. Τα άτομα με CSA εμφανίζουν επίσης συχνά υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, κόπωση και δυσκολία στην συγκέντρωση.
Η μελέτη έχει ισχυρή μεθοδολογία και θα πρέπει να τονίσει τη σημασία του ελέγχου για την άπνοια ύπνου στους κλινικούς γιατρούς και της θεραπείας στους ασθενείς, δηλώνει ο δρ Ρούντι Τάνζι, καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και διευθυντής της ερευνητικής μονάδας Γενετικής και Γήρανσης στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη. Ο ίδιος δεν συμμετείχε στην έρευνα.
«Μην το αγνοείτε. Κάντε κάτι γι’ αυτό», είπε. «Δεν είναι μόνο ο άμεσος κίνδυνος για το μέλλον για αιμορραγίες, αλλά και αργότερα για τη νόσο Αλτσχάιμερ επίσης».
Η μη αντιμετώπιση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας ενέχει διπλό χτύπημα, δηλώνει ο ίδιος. Το να μην απολαμβάνουμε αρκετό ύπνο καλής ποιότητας – που μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει όταν η αναπνοή μας είναι μειωμένη κατά τη διάρκεια της νύχτας – έχει συσχετιστεί με τη γήρανση του εγκεφάλου, αλλά οι μικροαιμορραγίες που μπορεί να προκύψουν μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για άνοια στην πορεία.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Network Open είναι παρατηρησιακή, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί μόνο να διαπιστώσει ότι η αποφρακτική άπνοια ύπνου και οι μικροαιμορραγίες σχετίζονται, όχι ότι το ένα προκαλεί οριστικά το άλλο. Περαιτέρω μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν αν η θεραπεία της υπνικής άπνοιας μπορεί να αποτρέψει τις μικροαιμορραγίες.
Τα σημάδια
Το δυνατό, συχνό ροχαλητό είναι ένας καλός δείκτης, λέει ακόμα ο δρ Τάνζι. Εάν ο σύντροφός μας παρατηρεί παύσεις στην αναπνοή μας ενώ κοιμόμαστε ή και πνιγμούς, αυτό είναι ένα άλλο σημάδι που θα πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο άπνοιας ύπνου.
Τα προβλήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί επίσης να είναι μια καλή ένδειξη. Η υπνηλία, τα προβλήματα συγκέντρωσης, η ευερεθιστότητα και η αυξημένη πείνα είναι σημάδια ότι μπορεί να μην έχουμε ποιοτικό ύπνο και ότι ίσως ήρθε η ώρα να εκτιμηθεί η ύπαρξη υπνικής άπνοιας.
Οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί επίσης να αποτελούν ένδειξη υπνικής άπνοιας, καθώς έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 30% των ατόμων με αποφρακτική υπνική άπνοια έχουν αναφέρει νυχτερινές εφιδρώσεις.
Το ξύπνημα τουλάχιστον δύο φορές μέσα στη νύχτα, το τρίξιμο των δοντιών και οι πρωινοί πονοκέφαλοι μπορεί επίσης να υποδηλώνουν πρόβλημα.
Η τελευταία μελέτη «παροτρύνει (τους ανθρώπους) να το λαμβάνουν πιο σοβαρά υπόψη τους, διότι η βλάβη που μπορεί να προέλθει από την αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί σίγουρα να είναι πιο σοβαρή από ό,τι νομίζουμε», καταλήγει ο δρ Τάνζι.
