Τι και αν η εξάντληση σας δεν οφειλόταν μόνο στο άγχος της οικογένειας, στις εργασιακές υποχρεώσεις και στις κοινωνικές δεσμεύσεις; Αν και αυτά τα πράγματα μπορούν σίγουρα να προκαλέσουν κόπωση, αποδεικνύεται ότι η έλλειψη σιδήρου -η οποία εμφανίζεται στο ένα-τρίτο των γυναικών που έχουν περίοδο – μπορεί να είναι η αιτία.
Το HuffPost Life προσφέρει πρακτικές, αξιόπιστες συμβουλές για να αντιμετωπίζετε τις προκλήσεις της ζωής και να παίρνετε ενημερωμένες αποφάσεις.
«Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι ο σίδηρος είναι απλώς μια ακόμα βιταμίνη. Ότι απλώς δεν πήρατε τον σίδηρό σας ή δεν καταναλώσατε αρκετό μέσω της διατροφής. Αλλά δεν είναι καθόλου έτσι. Ο σίδηρος είναι ένα πολύ σημαντικό μέταλλο που εμπλέκεται σε κάθε κύτταρο του σώματος στη χρήση ενέργειας», δήλωσε ο Δρ. Στίβεν Φάιν, αιματολόγος και ιδιοκτήτης των HemeOnCall, Κέντρων Υγείας για γυναίκες που αντιμετωπίζουν έλλειψη σιδήρου, ανωμαλίες στον αριθμό των αιμοσφαιρίων και άλλα αιματολογικά ζητήματα.
«Οι μύες σας δεν μπορούν να συσπαστούν χωρίς σίδηρο. Ο εγκέφαλός σας δεν μπορεί να σκεφτεί χωρίς σίδηρο», εξήγησε.
Το πρόβλημα είναι πιο συχνό στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση. «Πιστεύουμε ότι περίπου 30 εκατομμύρια γυναίκες στις ΗΠΑ έχουν έλλειψη σιδήρου», είπε ο Φάιν.
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης μιας κατάστασης που ονομάζεται σιδηροπενική αναιμία. «Μπορείτε να το φανταστείτε σαν ένα φάσμα όπου η έλλειψη σιδήρου χωρίς αναιμία, είναι η πιο ήπια μορφή, και στη συνέχεια, αν φτάσετε στο σημείο να έχετε σιδηροπενική αναιμία, τότε τα συμπτώματα είναι ακόμη πιο έντονα. Περισσότερη κόπωση, περισσότερη εξάντληση», ανέφερε ο Φάιν.
Περίπου το 15% των Αμερικανίδων έχουν σιδηροπενική αναιμία, και ένα ακόμη 15 με 20% έχουν έλλειψη σιδήρου χωρίς αναιμία, σύμφωνα με τον Φάιν.
«Αναιμία σημαίνει ότι τα επίπεδα σιδήρου είναι τόσο χαμηλά ώστε ο μυελός των οστών ουσιαστικά δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Χρειάζεται σίδηρο για να παράγει ερυθρά αιμοσφαίρια, και απλώς δεν μπορεί να φτιάξει αρκετά επειδή δεν έχει τα κατάλληλα “υλικά”», εξήγησε ο αιματολόγος Δρ. Τζόζεφ Σάτσελ, αναπληρωτής καθηγητής στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστήμης του Όρεγκον.
Ούτε η έλλειψη σιδήρου ούτε η σιδηροπενική αναιμία πρέπει να αγνοούνται, καθώς και οι δύο μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας. Και οι δύο καταστάσεις μπορούν να διαγνωστούν μέσω αιματολογικών εξετάσεων που θα σας συστήσει ο γιατρός σας.
Η διάγνωση, ωστόσο, μπορεί να απαιτήσει και προσωπική διεκδίκηση. «Δεν υπάρχει στις ΗΠΑ μια καθιερωμένη σύσταση για τακτικό έλεγχο έλλειψης σιδήρου», είπε ο Σάτσελ. Ως αποτέλεσμα, το πρόβλημα συχνά μένει χωρίς αντιμετώπιση.
Ακολουθούν όσα πρέπει να γνωρίζετε για την έλλειψη σιδήρου και τη σιδηροπενική αναιμία, καθώς και τα σημάδια που θα πρέπει να αναφέρετε στον γιατρό σας:
Η κόπωση και η “θολούρα” στο μυαλό είναι συχνά αναφερόμενα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου και της σιδηροπενικής αναιμίας.
Οι γυναίκες συχνά επωμίζονται το μεγαλύτερο ψυχικό βάρος όταν πρόκειται για τη φροντίδα των παιδιών, του συντρόφου, των γονέων και για την ολοκλήρωση των απαραίτητων εργασιών στο σπίτι. Αυτό συνδέεται συχνά με περισσότερη κόπωση και χαμηλότερη διάθεση. Και ενώ αυτό είναι σίγουρα αληθινό, η έλλειψη σιδήρου μπορεί επίσης να παίζει ρόλο εδώ.
Το πιο συχνό σύμπτωμα της έλλειψης σιδήρου και της σιδηροπενικής αναιμίας είναι η κόπωση, «αλλά η δυσκολία στη συγκέντρωση ή η κακή συγκέντρωση, αυτό το είδος νοητικής θολούρας είναι καλά καταγεγραμμένο», εξήγησε ο Σάτσελ.
Σημάδια έλλειψης σιδήρου περιλαμβάνουν επίσης εξασθενημένη μνήμη και δυσκολίες που σχετίζονται με τη διάθεση, πρόσθεσε ο Φάιν. Έρευνες δείχνουν ότι τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου μπορούν να επιδεινώσουν την κατάθλιψη και το άγχος. Οι άνθρωποι μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να πάρουν ανάσα μετά από άσκηση ή ανεβαίνοντας σκάλες, σύμφωνα με τον Φάιν. Μπορεί ακόμη να προκαλέσει ζάλη ή αίσθημα λιποθυμίας.
«Μερικές φορές, οι άνθρωποι έχουν παράξενες λιγούρες, όπως να μασούν πάγο ή να έχουν έντονη επιθυμία για πάγο», είπε ο Φάιν, ο οποίος σημείωσε ότι το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών αναφέρεται επίσης. Η αραίωση των μαλλιών είναι ένα ακόμη σημάδι, σύμφωνα με τον Σάτσελ.
Η έλλειψη σιδήρου και η σιδηροπενική αναιμία είναι συχνές σε άτομα που έχουν έμμηνο ρύση λόγω της απώλειας αίματος.
«Κάθε φορά που έχετε περίοδο … χάνετε αίμα. Το αίμα είναι πραγματικά η κύρια αποθήκη σιδήρου σας», είπε ο Σάτσελ, σημειώνοντας ότι αρκεί μια μικρή απώλεια αίματος για να προκαλέσει το πρόβλημα.
Ο οργανισμός απορροφά τον σίδηρο πολύ αργά, και αυτό είναι σκόπιμο «επειδή αν πάρετε υπερβολικό σίδηρο, αυτό μπορεί επίσης να αποτελέσει κίνδυνο για την υγεία», εξήγησε ο Σάτσελ.
«Πιθανώς περίπου οι μισές γυναίκες που έχουν χαμηλά επίπεδα σιδήρου έχουν βαριές περιόδους, τις οποίες συχνά δεν συνειδητοποιούν καν», είπε ο Φάιν.
Υπάρχουν επίσης και άλλες αιτίες έλλειψης σιδήρου, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η νόσος του Crohn, σημείωσε ο Φάιν. Το πρόβλημα μπορεί επίσης να είναι σημάδι καρκίνου του παχέος εντέρου, γαστρικού έλκους ή ακόμα και κοιλιοκάκης, σύμφωνα με τον Σάτσελ. Αυτά τα ζητήματα μπορεί να εμφανιστούν τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, αλλά στους άνδρες η υποκείμενη αιτία της έλλειψης σιδήρου είναι συχνά πιο σοβαρή.
Έχει επίσης παρατηρηθεί αύξηση στις επεμβάσεις γαστρικού bypass για απώλεια βάρους, «που προκαλούν έλλειψη σιδήρου σκόπιμα, επειδή εμποδίζουν την απορρόφηση όλων των θρεπτικών συστατικών», είπε ο Φάιν.
Ωστόσο, πρόκειται κυρίως για ζήτημα που αφορά γυναίκες με περίοδο και με διαταραχές αιμορραγίας, πρόσθεσε ο Φάιν.
Η έλλειψη σιδήρου και η σιδηροπενική αναιμία είναι συχνές στην εγκυμοσύνη και μπορούν να προκαλέσουν επιπλοκές.
Η έλλειψη σιδήρου και η σιδηροπενική αναιμία είναι επίσης κοινές (και συχνά υποδιαγιγνώσκονται) στα εγκυμονούντα άτομα, σύμφωνα με τους ειδικούς, κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο.
Έρευνες δείχνουν ότι η έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στην εγκυμοσύνη τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό, σημείωσε ο Σάτσελ. Αυτές περιλαμβάνουν επιπλοκές όπως πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης και αναπτυξιακές καθυστερήσεις. Αν οι μητέρες είναι ήδη κουρασμένες λόγω χαμηλού σιδήρου, έχουν λιγότερη δύναμη να σπρώξουν, με αποτέλεσμα περισσότερες καισαρικές τομές, είπε ο Φάιν. Οι καισαρικές τομές είναι πιο επικίνδυνες από τον φυσιολογικό τοκετό.
«Και αυτό είναι ένα ζήτημα δημόσιας υγείας που επηρεάζει δυσανάλογα τους μαύρους ανθρώπους, επειδή φαίνεται ότι οι μισοί από τους [έγκυους] μαύρους έχουν έλλειψη σιδήρου, ενώ το ένα τρίτο των μη-μαύρων [εγκύων] έχουν έλλειψη σιδήρου», πρόσθεσε ο Φάιν.
Η αντιμετώπιση τησ χαμηλής περιεκτικότητας σε σίδηρο μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής
Η αποκατάσταση των επιπέδων σιδήρου σε υγιή όρια όχι μόνο επαναφέρει το σώμα εκεί που πρέπει να βρίσκεται, αλλά μπορεί επίσης να κάνει τη ζωή πιο ευχάριστη.
Η θεραπεία της έλλειψης σιδήρου γίνεται με δύο τρόπους: είτε με χάπια σιδήρου από το στόμα είτε με ενδοφλέβια θεραπεία, εξήγησε ο Σάτσελ. Η καλύτερη λύση εξαρτάται από το άτομο. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε την κατάλληλη θεραπεία, αλλά οι ειδικοί λένε ότι ο ενδοφλέβιος σίδηρος συχνά είναι πιο αποτελεσματικός.
Αν μείνει χωρίς θεραπεία, σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν μεταγγίσεις αίματος, ανέφερε ο Σάτσελ.
Είναι επίσης σημαντικό να αντιμετωπιστεί η υποκείμενη αιτία της έλλειψης σιδήρου, η οποία για πολλές γυναίκες είναι οι βαριές περίοδοι, και μπορεί να βελτιωθεί με αντισυλληπτικά ή άλλες ιατρικές παρεμβάσεις, σύμφωνα με τον Σάτσελ. Όμως, επειδή η χαμηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο μπορεί επίσης να προκληθεί από γαστρεντερικά προβλήματα, μερικές φορές χρειάζεται ενδελεχής έλεγχος του γαστρεντερικού συστήματος για να βρεθεί το καλύτερο θεραπευτικό πλάνο.
«Νομίζω ότι το πιο σημαντικό ζήτημα στον γενικό πληθυσμό είναι η ποιότητα ζωής. Είναι αρκετά ξεκάθαρο ότι οι άνθρωποι νιώθουν καλύτερα όταν δεν έχουν αναιμία και τα επίπεδα σιδήρου τους είναι σε καλό επίπεδο», είπε ο Σάτσελ.
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να κάνει τους ανθρώπους κουρασμένους, χωρίς συγκέντρωση και αγχωμένους, κάτι που εμποδίζει τη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα. Είτε πρόκειται για τον χρόνο με αγαπημένα πρόσωπα, είτε για τη δουλειά, είτε για μια βόλτα στη φύση.
Με φυσιολογικά επίπεδα σιδήρου, η αθλητική απόδοση πιθανότατα βελτιώνεται, κάνοντας το τρέξιμο, το μάθημα χορού ή το HIIT λίγο λιγότερο κουραστικό. Ή μπορεί να διαπιστώσετε ότι έχετε αρκετή ενέργεια για καλύτερη απόδοση στη δουλειά, είπε ο Φάιν, καθώς οι βαριές περίοδοι, η κούραση και η νοητική θολούρα μπορεί να οδηγήσουν σε χαμένες εργάσιμες ημέρες και σε δυσκολία συγκέντρωσης στα καθήκοντα.
«Στην τελική, πρόκειται για ζήτημα ποιότητας ζωής για όλες αυτές τις γυναίκες», είπε ο Φάιν. «Και όχι μόνο αυτό, είναι και ζήτημα ανισότητας φύλου, σε σημείο που μια γυναίκα μπορεί να μην είναι σε θέση να αποδώσει σωστά στη δουλειά. Μπορεί να μην πάρει την προαγωγή ή τον μισθό που αξίζει επειδή έχει αυτό το πρόβλημα, ενώ οι άνδρες δεν το αντιμετωπίζουν».
«Η γενική μου αίσθηση είναι ότι δεν έχει αντιμετωπιστεί με τη σημασία που θα έπρεπε από την ιατρική κοινότητα, επειδή πρόκειται για κάτι πολύ συνηθισμένο, από το οποίο υποφέρει στην πλειοψηφία του ο γυναικείος πληθυσμός», είπε ο Σάτσελ.
Εάν έχετε περίοδο και υποφέρεται από θόλωση του εγκεφάλου, κόπωση ή οποιαδήποτε από τα συμπτώματα που σχετίζονται την έλλειψη σιδήρου και την σιδηροπενική αναιμία, αξίζει να μιλήσετε με τον γιατρό σας σχετικά με πιθανές εξετάσεις. Μπορεί να είναι το βήμα που πρέπει να κάνετε για να αρχίσετε να ζείτε μία ευχάριστη ζωή.
Πού βρίσκουμε σίδηρο στη διατροφική μας αλυσίδα
Στην αλυσίδα της διατροφής, τον σίδηρο τον βρίσκουμε στην ζωικές τροφές (κόκκινο κρέας, ψάρια, συκώτι, μαλάκια) και φυτικές τροφές, όπως όσπρια (φακές, ρεβίθια, φασόλια), λαχανικά (σπανάκι, μπρόκολο), ξηρούς καρπούς, σπόρους, και εμπλουτισμένα δημητριακά, που προσφέρουν φυτικό σίδηρο.
ΠΗΓΗ: HuffPost USA Jillian Wilson
