Στην Αρχαία Ελλάδα, οι θεοί έτρωγαν νέκταρ και αμβροσία στον Όλυμπο, σερβιρισμένα από τη θεά της αιώνιας νιότης, την Ήβη, σύμβολο της ηλικίας «στα καλύτερά της». Η αντίθετή της ήταν ο Γήρας, η προσωποποίηση των γηρατειών: ένας σκυφτός, ρυτιδιασμένος γέρος με μπαστούνι, που ενσάρκωνε την παρακμή και τον φόβο του θανάτου. Αυτές οι δυο φιγούρες συνοψίζουν κάτι πολύ σύγχρονο: κανείς δεν ξεφεύγει από τον χρόνο, κι όμως συνεχίζουμε να τον πολεμάμε, αναφέρει σε άρθρο του το BBC.
Η εμμονή με τη νεότητα σήμερα είναι πιο έντονη από ποτέ και το δέρμα βρίσκεται στο κέντρο της. Δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο όργανο του σώματός μας, είναι και το πιο «κοινωνικό»: αυτό που βλέπουν όλοι. .
Οπως αναφέρει το ίδιο άρθρο, με την ηλικία, ωστόσο, το δέρμα χάνει σταδιακά δομικά και λειτουργικά στοιχεία που το θωρακίζουν. Τα επίπεδα κολλαγόνου μειώνονται, τα αγγεία γίνονται πιο εύθραυστα, τα βλαστοκύτταρα ανανεώνονται πιο αργά.
Παρότι έχει πάχος μόνο λίγων χιλιοστών, το δέρμα αποτελεί περίπου το 15% του σωματικού μας βάρους και επιτελεί κρίσιμες λειτουργίες: μας προστατεύει από μικρόβια, τραυματισμούς και την υπεριώδη ακτινοβολία, ρυθμίζει τη θερμοκρασία μας και συμμετέχει στην παραγωγή ορμονών και βιταμινών. Αν χάσουμε μεγάλο μέρος του, αυτό είναι συχνά ασύμβατο με τη ζωή.
Η σχέση μας με ένα πρόσωπο που γερνά
Η εμπειρία της γήρανσης διαφέρει ανάμεσα σε φύλα, κουλτούρες και εθνικότητες. Παρ’ όλα αυτά, γνωρίζουμε ότι οι γυναίκες βιώνουν συνήθως μεγαλύτερη πίεση, επειδή τα ιδανικά ομορφιάς στη Δύση συνδέουν πολύ έντονα τη θηλυκότητα με τη νεότητα. Αυτό συχνά ονομάζεται «διπλό πρότυπο γήρανσης»: οι άνδρες «ωριμάζουν», οι γυναίκες «χαλάνε».
Έρευνες δείχνουν ότι οι άνδρες τείνουν να εστιάζουν περισσότερο στη λειτουργικότητα του σώματός τους («μπορώ ακόμη να κάνω πράγματα;»), ενώ οι γυναίκες στην εμφάνιση («πώς δείχνω;»). Ταυτόχρονα, πολλές γυναίκες, όσο μεγαλώνουν, αναφέρουν ότι δίνουν λιγότερη σημασία στην εμφάνιση και βλέπουν τις ρυτίδες τους ως «παράσημα ζωής». Σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι η ευθύνη δεν ανήκει στο άτομο που νιώθει πίεση, αλλά στην κουλτούρα που καλλιεργεί την ιδέα ότι γηρασμένο σημαίνει «λιγότερο άξιο» ή «λιγότερο σχετικό».
«Δραστικές» μέθοδοι για να παραμείνουμε νέοι δεν αλλάζουν τις βαθιές βιολογικές διεργασίες της γήρανσης του δέρματος, περισσότερο καλύπτουν προσωρινά τα σημάδια. Μπορούν να δώσουν ένα σύντομο «boost», αλλά δεν αποτελούν οριστική λύση.
Βασικά βήματα φροντίδας του δέρματός μας
Το να φροντίζουμε το δέρμα μας, σύμφωνα πάντα με το ίδιο άρθρο, δεν έχει να κάνει μόνο με την εικόνα στον καθρέφτη, αλλά με την υγεία μας συνολικά. Βασικά βήματα είναι:
- Προστασία από τον ήλιο (αντηλιακό, σκιά, αποφυγή έντονης έκθεσης)
- Ενυδάτωση και ήπιος καθαρισμός
- Ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε βιταμίνες και ωφέλιμα λιπαρά (όπως ωμέγα-λιπαρά)
- Άσκηση και καλή ποιότητα ύπνου
- Διαχείριση του στρες και πρακτικές ενσυνειδητότητας
- Διατήρηση ουσιαστικών κοινωνικών σχέσεων, ώστε να περιορίζεται η μοναξιά
Η ψυχολογική μας προσαρμογή στη γήρανση εξαρτάται από την προσωπικότητα, τις εμπειρίες μας και τα μηνύματα που λάβαμε μεγαλώνοντας. Για αυτό είναι κρίσιμο και το πώς μιλάμε ως κοινωνία για τα γηρατειά: αν συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τις ρυτίδες ως «πρόβλημα προς διόρθωση», η πίεση δεν θα σταματήσει ποτέ.
Τέσσερις αποδοτικές πρακτικές για να μειωθεί το στρες και να πλημμυρίσουμε ευεξία
Θέλουμε να είμαστε λιγότερο αγχωμένοι και περισσότερο χαρούμενοι; Ας δοκιμάσουμε μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες τέσσερις, εύκολες στην εφαρμογή, καθημερινές πρακτικές ευγνωμοσύνης που αναφέρονται σε άρθρο του Cnn.com
1. Ας δημιουργήσουμε ένα άλμπουμ φωτογραφιών ευγνωμοσύνης στο κινητό μας
2. Ας πάρουμε μια ανάσα για να ανακτήσουμε την υπομονή μας
3. Ας μοιραστούμε την αίσθηση ευγνωμοσύνης με τους άλλους
4. Ας κλείσουμε την ημέρα μας με ευγνωμοσύνη κι ένα καλό βραδινό ύπνο
Και όπως γράφει ο Σαίξπηρ στον Έμπορο της Βενετίας:
«Με κέφι και γέλια, ας έρθουν οι ρυτίδες».
Με πληροφορίες από: BBC , Cnn.com
