Η παρακολούθηση της οθόνης του smartphone ακόμη και για μία ώρα την ημέρα μπορεί να προκαλέσει ψηφιακή κόπωση των ματιών, ειδικά όταν πρόκειται για σκρολάρισμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Eye Movement Research, δεν έχει σημασία μόνο ο χρόνος που περνά κανείς στις ψηφιακές συσκευές, αλλά και το είδος του περιεχομένου που χρησιμοποιεί, το οποίο μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
Η χρήση smartphone έχει εκτοξευθεί παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια, με περίπου το 90% των χρηστών κινητών τηλεφώνων να διαθέτουν ένα. Καθώς οι άνθρωποι περνούν αρκετές ώρες καθημερινά στις συσκευές τους, αυξάνεται η ανησυχία για την όραση και την υγεία των ματιών. Η ψηφιακή κόπωση των ματιών είναι μια ομάδα προβλημάτων που σχετίζονται με την όραση και μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως θολή όραση, διπλωπία και δακρύρροια.
Μελετώντας τους κινδύνους
Για να κατανοήσουν καλύτερα τη συχνότητα και τους κινδύνους της παρατεταμένης χρήσης οθονών, οι επιστήμονες μελέτησαν 30 νέους ενήλικες στην Ινδία, όπου η χρήση smartphone είναι ιδιαίτερα υψηλή. Οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα φορητό σύστημα παρακολούθησης των ματιών με τη χρήση Raspberry Pi και υπέρυθρης κάμερας, ώστε να μετρούν σε πραγματικό χρόνο ενδείξεις κόπωσης, όπως ο ρυθμός ανοιγοκλεισίματος των ματιών, η διάμετρος της κόρης και τα διαστήματα μεταξύ βλεφαρισμών.
Το πείραμα διεξήχθη σε διάστημα αρκετών ημερών. Κάθε συμμετέχων χρησιμοποίησε ένα smartphone Realme 6 Pro για συνεδρίες μίας ώρας, διαβάζοντας e-books, παρακολουθώντας βίντεο και σκρολάροντας σε social media reels. Οι συμμετέχοντες κάθονταν σε μη ρυθμιζόμενη καρέκλα γραφείου, με το τηλέφωνο σε σταθερή απόσταση.
Η ανάλυση των δεδομένων αποκάλυψε ότι το σκρολάρισμα σε social media reels προκάλεσε τη μεγαλύτερη κόπωση των ματιών. Η διάμετρος της κόρης παρουσίαζε περισσότερες διακυμάνσεις κατά την περιήγηση στα social media σε σύγκριση με το διάβασμα e-books ή την παρακολούθηση βίντεο.
«Οι συνεχείς αλλαγές στο περιεχόμενο και στη φωτεινότητα κατά την περιήγηση στα social media οδηγούν σε πιο έντονη κόπωση των ματιών», έγραψαν οι ερευνητές στην εργασία τους. Η μελέτη έδειξε επίσης σημαντική μείωση στον ρυθμό βλεφαρισμών (κατά 54–61%) μέσα σε μία ώρα χρήσης smartphone και αύξηση στο διάστημα μεταξύ βλεφαρισμών (39–42%), που σημαίνει ότι τα μάτια μένουν ανοιχτά για μεγαλύτερο χρόνο. Η μείωση των βλεφαρισμών και η αύξηση του διαστήματος μεταξύ τους είναι ενδείξεις οπτικής κόπωσης.
Η μελέτη αυτή αναδεικνύει τον κίνδυνο της καθημερινής χρήσης smartphone. Ενώ οι περισσότερες προηγούμενες έρευνες μετρούσαν την κόπωση των ματιών για σύντομα διαστήματα 3 έως 15 λεπτών – που δεν αντανακλούν τη χρήση στην πραγματική ζωή – αυτή η έρευνα εξέτασε μεγαλύτερες διάρκειες.
Αν και η μία ώρα εξακολουθεί να είναι μικρότερη από τον χρόνο που αφιερώνουν πολλοί άνθρωποι στις συσκευές τους, τα ευρήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον σχεδιασμό δημόσιων δράσεων υγείας που θα ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να προστατεύουν την όρασή τους, π.χ. μειώνοντας τη χρήση social media στα smartphones.
Καθώς ο χρόνος μπροστά στις οθόνες αυξάνεται, η ανάγκη για λύσεις που θα προστατεύουν την υγεία των ματιών δεν ήταν ποτέ πιο επιτακτική. Οι συγγραφείς της μελέτης πιστεύουν ότι το σύστημά τους μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Όπως σημειώνουν στην εργασία τους: «Το φορητό μας σύστημα προσφέρει έναν οικονομικό τρόπο παρακολούθησης και αντιμετώπισης αυτής της αυξανόμενης ανησυχίας για την υγεία.»
