Παρακολούθησα με προσοχή, αλλά όχι από κοντά, την παρουσίαση του βιβλίου «Ιθάκη» (Gutenberg) από τον Αλέξη Τσίπρα το βράδυ της Τετάρτης στο Παλλάς.
Παρακολούθησα από κοντά, όμως, την παρουσίαση του βιβλίου «14 Σκιές και αλήθειες της Ελλάδας» (Μεταίχμιο) από τον Σταύρο Θεοδωράκη στο Γαλλικό Ινστιτούτο, το βράδυ της Δευτέρας.
Δύο πρώην πολιτικοί αρχηγοί, ο ένας εξ αυτών πρωθυπουργός και σε φάση «ολικής επαναφοράς» στην πολιτική σκηνή, θέλησαν να μοιραστούν σκέψεις τους με όλους μας.
Όμως, οι ομοιότητες εξαντλούνται κάπου εδώ.
- Το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα συνδέεται με πράγματα που ζήσαμε στο παρελθόν. Δεν αναφέρεται μόνο στο παρελθόν, όμως όλοι εστιάζουν στα πεπραγμένα του που περιγράφει και ερμηνεύει, στις συμπεριφορές συνεργατών του και πολιτικών συνομιλητών που ο ίδιος αναλύει ή κρίνει, κάνοντας μία ιδιότυπη αναδρομή «εν κινήσει», καθώς ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η πολιτική του καριέρα συνεχίζεται με ένα νέο κόμμα που έρχεται. Το βιβλίο που συνυπογράφει ο Σταύρος Θεοδωράκης με τον Άρη Βουρβούλια, έναν «άγνωστο» μεχρι χθες και νεότερο σε ηλικία «Έλληνα του brain drain», που μεταξύ άλλων επέλεξε να αρθρογραφήσει και στη HuffPost στο παρελθόν, είναι διαφορετικό. Αυτό το βιβλίο δεν αναφέρεται στο παρελθόν του πολιτικού αρχηγού στο «Ποτάμι» Σταύρου Θεοδωράκη. Αναφέρεται σε ανεπίλυτα επί δεκαετίες ζητήματα της χώρας και σε «παιδικές ασθένειες» του πολιτικο-κοινωνικού συστήματος που ουδέποτε ξεπεράσαμε. Σε ένα «αντιλεξικό» 71 λέξεων και φράσεων ανθολογούνται μεταξύ άλλων όροι όπως: λαμόγιο, κουμπαριές, συντεχνίες, ρουσφέτι, Μαυρογιαλούρος, ψάθα κ.ά., καθώς και φράσεις από το «να δώσουμε στην ανήσυχη νεολαία μας το ιδανικό της Ευρώπης» του Κωνσταντίνου Καραμανλή μέχρι το «μαζί τα φάγαμε» του Θεόδωρου Πάγκαλου και από το «η μετριότητα οργανώθηκε» του Μάνου Χατζιδάκι μέχρι το «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη» του Αλέξη Τσίπρα.
- Στο Παλλάς, άλλοτε στενότατοι συνεργάτες και υπουργοί(!) στην κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα επί χρόνια «εξορίστηκαν» στον εξώστη, από όπου τον παρακολούθησαν να ασκεί κριτική στα πεπραγμένα τους. Η αυτοκριτική του πρώην πρωθυπουργού μάλλον περιορίστηκε στα δικά τους λάθη, που ο ίδιος αντιλήφθηκε με καθυστέρηση και αναγνώρισε σε επόμενους χρόνους. Βαρουφάκης, Ζωή, Πολάκης, Λαφαζάνης, Παππάς…τα διάβασα και τα διαβάσαμε. Αντίθετα, στην οδό Σίνα είδα σύσσωμο τον πυρήνα που συγκρότησε την ηγετική ομάδα στο «Ποτάμι», αλλά και πολλά από τα λιγότερο επώνυμα στελέχη που θυμάμαι από εκείνη την εποχή ως πολιτικός συντάκτης τότε, όπως και πολύ σημαντικούς δημοσιογράφους που θέλησαν να ακούσαν ξανά τον Σταύρο Θεοδωράκη. Ο ίδιος απευθύνθηκε επαινετικά – ξεκάθαρα – σε πρόσωπα όπως ο Σπύρος Λυκούδης, η Αντιγόνη Λυμπεράκη, ο Χρήστος Χωμενίδης, που στήριξαν ενεργά το πολιτικό εγχείρημά του.
- Ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε την ίδρυση νέου κόμματος και μετέτρεψε «ντε φάκτο» το βιβλίο του σε ένα πολιτικό μανιφέστο, όπου το παρελθόν αποκτά κυρίαρχο ρόλο. Ο Σταύρος Θεοδωράκης, όταν ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης τον ρώτησε ευθέως εάν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψει το «Ποτάμι» ενεργό στην πολιτική ζωή, απάντησε κοφτά «εγώ ό,τι ήταν να κάνω το έκανα, αν υπάρχουν άλλοι να συνεχίσουν θα είμαι εκεί να τους παρακολουθήσω».
Ας πούμε και κάτι βαρετό. Στο τέλος της ημέρας, κάθε πολιτικός αρχηγός και κάθε πρωθυπουργός κρίνονται από τους ψηφοφόρους και (πολύ αργότερα) από την Ιστορία. Για κάποιο λόγο, όμως, νομίζω ότι ο φίλος μου ο Σταύρος κερδίζει πόντους στα μάτια πολλών, επειδή – σε αντίθεση με την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών αρχηγών στην Ελλάδα – αποφάσισε ότι δεν θα είναι μόνιμη η ενασχόλησή του με το συγκεκριμένο σπορ. Ο Αλέξης, αντίθετα, θα διεκδικήσει μία «δεύτερη ευκαιρία». Φιλικά το λέω, καλό είναι να θυμάται ότι οι πάντες κρίνονται αυστηρότερα τη δεύτερη φορά.
