Μια νέα, καινοτόμος τεχνολογία υπερήχων υπόσχεται να ανοίξει νέους δρόμους στη θεραπεία νευρολογικών παθήσεων, όπως η νόσος Πάρκινσον, χωρίς να απαιτείται χειρουργική επέμβαση ή εμφύτευση ηλεκτροδίων. Η συσκευή, που φοριέται στο κεφάλι σαν κάσκα, παρουσιάστηκε σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications.
Το ιδιαίτερο πλεονέκτημά της είναι ότι μπορεί να εστιάζει σε εξαιρετικά μικροσκοπικές περιοχές του εγκεφάλου – έως και 1.000 φορές μικρότερες από εκείνες που στοχεύουν οι σημερινές μέθοδοι υπερήχων.
Έτσι, προσφέρει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει στο μέλλον τη βαθιά εγκεφαλική διέγερση (DBS), η οποία προϋποθέτει χειρουργική τοποθέτηση ηλεκτροδίων. Παράλληλα, η μέθοδος θα μπορούσε να έχει εφαρμογές σε παθήσεις όπως η κατάθλιψη, το σύνδρομο Τουρέτ, ο χρόνιος πόνος, η νόσος Αλτσχάιμερ και οι εξαρτήσεις.
Η νέα κάσκα διαθέτει 256 πομπούς υπερήχων και εφαρμόζεται στο κεφάλι μέσα σε μαγνητικό τομογράφο. Στα πρώτα πειράματα, δοκιμάστηκε σε επτά υγιείς εθελοντές, με στόχο τον έξω γονατώδη πυρήνα (LGN) του θαλάμου – μια περιοχή που μεταφέρει οπτικά σήματα από τα μάτια προς τον εγκέφαλο.
Τα κύματα υπερήχων κατευθύνθηκαν με εντυπωσιακή ακρίβεια, με αποτέλεσμα να παρατηρηθεί μείωση της δραστηριότητας στον οπτικό φλοιό, ακόμη και μετά το τέλος της διέγερσης. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, σε ασθενείς με Πάρκινσον αυτό θα μπορούσε να σημαίνει καταστολή του τρόμου με στοχευμένη διέγερση περιοχών που ρυθμίζουν την κίνηση.
Η ανάπτυξη της συσκευής κράτησε περισσότερο από δέκα χρόνια, με επιστήμονες από το University College London (UCL) και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης να συνεργάζονται για την κατασκευή και την ενσωμάτωσή της στον μαγνητικό τομογράφο.
Σύμφωνα με τους δημιουργούς της, το επίτευγμα αποτελεί «ορόσημο» στη νευροεπιστήμη, καθώς για πρώτη φορά γίνεται εφικτή η τόσο ακριβής στόχευση σε τόσο μικρές περιοχές του εγκεφάλου.
Στο επόμενο στάδιο, η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει δοκιμές σε περιοχές που συνδέονται με τη νόσο Πάρκινσον, τη σχιζοφρένεια, την ανάρρωση μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, τον χρόνιο πόνο και την κατάθλιψη.
Παρότι η συσκευή λειτουργεί προς το παρόν μόνο σε συνδυασμό με μαγνητικό τομογράφο, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι με την υποστήριξη της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε μελλοντικά να λειτουργεί αυτόνομα και να χρησιμοποιείται ακόμη και εκτός νοσοκομείου.
Όπως επισημαίνουν οι υπεύθυνοι του έργου, θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες για να αποδειχθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της μεθόδου. Ο απώτερος στόχος είναι η συσκευή να εξελιχθεί σε κλινικό εργαλείο, ικανό να συμπληρώσει ή ακόμη και να αντικαταστήσει τις σημερινές επεμβατικές θεραπείες στον εγκέφαλο.
Πηγή: The Guardian
