Μπροστά σε μία έκπληξη βρέθηκαν οι επιστήμονες καθώς παρατηρήθηκε σημαντική επιβράδυνση της τήξης των πάγων στην Αρκτική τα τελευταία 20 χρόνια.
Το συγκεκριμένο εύρημα προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι οι εκπομπές άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων συνεχίζουν να αυξάνονται και να παγιδεύουν ολοένα και περισσότερη θερμότητα.
Σύμφωνα με τον Guardian, η επιστημονική κοινότητα ανέφερε ότι οι φυσικές διακυμάνσεις στα θαλάσσια ρεύματα, που περιορίζουν την τήξη του πάγου, πιθανότατα εξισορρόπησαν τη συνεχιζόμενη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Ωστόσο, είπαν ότι πρόκειται για μια προσωρινή αναστολή και ότι η τήξη είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει ξανά με περίπου διπλάσιο ρυθμό από τον μακροπρόθεσμο μέσα στα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια.
Τα ευρήματα δεν σημαίνουν ότι ο θαλάσσιος πάγος στην Αρκτική ανακάμπτει. Η έκταση του πάγου τον Σεπτέμβριο, όταν φτάνει στο ετήσιο ελάχιστό της, έχει μειωθεί στο μισό από το 1979, όταν ξεκίνησαν οι δορυφορικές μετρήσεις. Η κλιματική κρίση παραμένει «αναμφισβήτητα πραγματική», δήλωσαν οι επιστήμονες, και η ανάγκη για επείγουσα δράση για την αποφυγή των χειρότερων συνεπειών παραμένει αμετάβλητη.
Η φυσική διακύμανση που προκαλεί την επιβράδυνση πιθανόν να σχετίζεται με τις πολυδεκαετείς διακυμάνσεις στα ρεύματα του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού, που αλλάζουν την ποσότητα θερμού νερού που ρέει στην Αρκτική. Παρ’ όλα αυτά, αναμένεται ότι η Αρκτική θα βιώσει συνθήκες χωρίς πάγο αργότερα μέσα στον αιώνα, γεγονός που θα πλήξει ανθρώπους και άγρια ζωή στην περιοχή και θα εντείνει την παγκόσμια υπερθέρμανση λόγω της έκθεσης του σκοτεινού, απορροφητικού στην θερμότητα ωκεανού.
Ο Δρ Μαρκ Ίνγκλαντ, που ηγήθηκε της μελέτης στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, δήλωσε: «Είναι έκπληξη, τη στιγμή που γίνεται συζήτηση για το αν η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνεται, να μιλάμε για επιβράδυνση.
Τα καλά νέα είναι ότι πριν από 10 έως 15 χρόνια, όταν η απώλεια του πάγου επιταχυνόταν, κάποιοι μιλούσαν για μια Αρκτική χωρίς πάγο πριν το 2020. Όμως τώρα η [φυσική] διακύμανση έχει στραφεί στο να ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό την απώλεια πάγου. Μας έχει δώσει λίγο επιπλέον χρόνο, αλλά είναι μια προσωρινή ανακούφιση – όταν τελειώσει, τα νέα δεν θα είναι καλά».
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Geophysical Research Letters, χρησιμοποίησε δύο διαφορετικά σύνολα δεδομένων για τα επίπεδα θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική από το 1979 μέχρι σήμερα. Οι επιστήμονες ανέλυσαν την έκταση του πάγου για κάθε μήνα του έτους και η επιβράδυνση παρατηρήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις.
Για να δουν αν μια τέτοια επιβράδυνση θα μπορούσε να οφείλεται σε φυσική διακύμανση, εξέτασαν τα αποτελέσματα χιλιάδων προσομοιώσεων κλιματικών μοντέλων. «Δεν είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο – μέσα σε έναν αιώνα, θα έπρεπε να συμβεί μερικές φορές», είπε ο Ίνγκλαντ, που βρίσκεται πλέον στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Ίρβιν. Επιπλέον, όλες οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι η απώλεια πάγου επιταχύνεται ξανά μετά την επιβράδυνση.
Η καθηγήτρια Τζουλιέν Στρόεβε, από το University College London, είπε: «Γνωρίζουμε ότι τα κλιματικά αρχεία, είτε πρόκειται για παγκόσμιες θερμοκρασίες είτε για θαλάσσιο πάγο, μπορούν να παραμείνουν αμετάβλητα για αρκετά χρόνια λόγω της εσωτερικής μεταβλητότητας του κλίματος».
Η ανάλυσή της για τη μακροπρόθεσμη τάση από το 1979 έως το 2024 δείχνει ότι περίπου 2,5 τετραγωνικά μέτρα πάγου του Σεπτεμβρίου χάνονται για κάθε τόνο CO₂ που εκπέμπεται.
Ο καθηγητής Άντριου Σέφερντ, από το Πανεπιστήμιο Northumbria, είπε: «Γνωρίζουμε ότι ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής επίσης λεπταίνει, οπότε ακόμα και αν η έκταση δεν μειωνόταν, ο όγκος του συνεχίζει να μειώνεται. Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι από το 2010, το μέσο πάχος του πάγου τον Οκτώβριο έχει μειωθεί κατά 0,6 εκατοστά ετησίως».
Ο ρυθμός αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας της επιφάνειας της Γης έχει επίσης επιβραδυνθεί στο παρελθόν, πριν ξεκινήσει ξανά μια ταχεία άνοδος. Ένα μεγάλο φαινόμενο Ελ Νίνιο το 1998 ακολουθήθηκε από μια δεκαετία με παρόμοιες παγκόσμιες θερμοκρασίες, που χαρακτηρίστηκε «παύση». Ωστόσο, ο πλανήτης συνέχισε να συσσωρεύει θερμότητα και οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έκτοτε έχουν αυξηθεί ραγδαία.
Ο Ίνγκλαντ απέρριψε οποιαδήποτε υπόνοια ότι η επιβράδυνση του πάγου υποδηλώνει ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι πραγματική. «Η κλιματική αλλαγή είναι αναμφισβήτητα πραγματική, προκαλείται από τον άνθρωπο και συνεχίζει να αποτελεί σοβαρή απειλή. Η θεμελιώδης επιστήμη και η ανάγκη για άμεση δράση για το κλίμα παραμένουν αμετάβλητες», δήλωσε.
«Είναι καλό να εξηγήσουμε στον κόσμο ότι [η επιβράδυνση] συμβαίνει, αλλιώς θα το ακούσουν από κάποιον που θα προσπαθήσει να το χρησιμοποιήσει κακόβουλα για να υπονομεύσει την πολύ σταθερή μας κατανόηση του τι συμβαίνει με την κλιματική αλλαγή».
