Η κολοσσιαία σύγκρουση που «γέννησε» τη Σελήνη ίσως δεν προκλήθηκε από κάποιο «παρείσακτο» από μακριά, μα από κάποιον «αδελφό» πλανήτη της Γης, που είχε σχηματιστεί κοντά της, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Περίπου πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ένας πλανήτης στο μέγεθος του Άρη έπεσε στη νεαρή τότε Γη, με αποτέλεσμα να λιώσουν μεγάλα τμήματα του μανδύα της και να εκτιναχθεί υλικό σε τροχιά. Το υλικό αυτό σε βάθος χρόνου συσσωρεύτηκε, συγχωνεύτηκε και σχημάτισε τη Σελήνη. Αν και σε γενικές γραμμές η θεωρία είναι αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα, το από πού προήλθε ο μυστηριώδης αυτός κόσμος, η αποκαλούμενη «Θεία» (Theia), παραμένει αίνιγμα.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Live Science, νέα ανάλυση σεληνιακών δειγμάτων από τις αποστολές του προγράμματος «Απόλλων», βράχων από τη Γη και μετεωριτών δείχνουν πως η Θεία, όπως και η Γη ήταν ένας βραχώδης πλανήτης που σχηματίστηκε και εξελίχθηκε στο εσώτερο Ηλιακό Σύστημα- ίσως πιο κοντά στον Ήλιο από τη Γη.
«Η Θεία και η πρωτο-Γη προέρχονται από μια παρόμοια περιοχή στο εσώτερο Ηλιακό Σύστημα» είπε στο Live Science ο Τίμο Χοπ, γεωεπιστήμονας στο Ινστιτούτο Ερευνών στο Ηλιακό Σύστημα Max Planck στη Γερμανία, που ηγήθηκε της εν λόγω έρευνας. Τα σχετικά ευρήματα παρουσιάζονται σε επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 20 Νοεμβρίου στο Science και ενισχύουν την κλασική εικόνα όσο αφορά στο πώς σχηματίστηκαν οι βραχώδεις πλανήτες πριν δισεκατομμύρια χρόνια, ανέφερε ο Χοπ.
«Τα αποτελέσματά μας δεν προβλέπουν μια νέα ανατροπή στον μηχανισμό» είπε ο Χοπ, προσθέτοντας πως είναι σύμφωνα με αυτά που δείχνει η κλασική θεωρία σχηματισμού πλανητών σαν τη Γη.
Κατά τα πρώτα 100 εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό του Ήλιου, το εσώτερο Ηλιακό Σύστημα ήταν γεμάτο δεκάδες ή και εκατοντάδες πλανητικά «έμβρυα»: Κόσμους διαφόρων μεγεθών, από αυτό της Σελήνης μέχρι αυτό του Άρη, που συγκρούονταν, συγχωνεύονταν ή κατέληγαν σε νέες τροχιές εν μέσω ενός βαρυτικού χάους, επηρεαζόμενα και από την τεράστια έλξη του Δία.
Όπως λέει ο Χοπ, η Θεία ήταν ένα από αυτά τα πλανητικά έμβρυα, ωστόσο σεληνιακά δείγματα από τις αποστολές «Απόλλων» έχουν δείξει πως η Γη και η Σελήνη είναι σχεδόν ίδιες από χημικής άποψης- κάτι που καθιστά πολύ δύσκολο να διαπιστωθεί πού «γεννήθηκε» η Θεία.
Ο Χοπ και οι συνάδελφοί του αναζήτησαν χημικά ίχνη από την τιτάνια σύγκρουση στον μανδύα της Γης- ίχνη από στοιχεία όπως ο σίδηρος και το μολυβδαίνιο που θα έπρεπε να είχαν βουλιάξει στον πυρήνα της αν ήταν παρόντα κατά τον σχηματισμό του πλανήτη μας. Το ότι συνεχίζουν να συναντώνται στον μανδύα ακόμα και σήμερα δείχνει πως κατέφθασαν αργότερα, πιθανώς με τη Θεία, και ως εκ τούτου παρέχουν πολύτιμα στοιχεία για τον χαμένο πλανήτη και τη σύνθεσή του.
Οι ερευνητές ανέλυσαν έξι δείγματα από τις αποστολές Απόλλων 12 και 17, μαζί με 15 γήινους βράχους που περιελάμβαναν δείγματα από το ηφαίστειο Κιλαουέα της Χαβάης, καθώς και μετεωρίτες από την Ανταρκτική. Οι επιστήμονες εστίασαν την προσοχή τους σε μικρές διαφορές σε ισότοπα σιδήρου, που, σύμφωνα με νέες έρευνες, μπορούν να δείξουν πού σχηματίστηκε το υλικό σε σχέση με τον Ήλιο. Συνδυάζοντας αυτές τις μετρήσεις με τις «ταυτότητες» ισοτόπων μολυβδαινίου και ζιρκονίου, σύγκριναν τα αποτελέσματα με στοιχεία από μετεωρίτες για να διαπιστώσουν από τι πλανητικά «δομικά υλικά» θα μπορούσε να είχε σχηματιστεί η Θεία. Το μόνο σενάριο που οδηγούσε στη χημική σύσταση της Γης και της Σελήνης όπως τις ξέρουμε σήμερα είναι αυτό στο οποίο η Θεία σχηματίζεται στο εσώτερο Ηλιακό Σύστημα. Οπότε, όπως δείχνουν τα στοιχεία, η Θεία ήταν πιθανότατα ένας βραχώδης κόσμος με πυρήνα από μέταλλο, που είχε περίπου το 5-10% της μάζας της Γης.
Τα μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν δείχνουν επίσης πως η πρώιμη Γη και η Θεία είχαν επίσης και υλικό προερχόμενο από μια «δεξαμενή» στο εσώτερο Ηλιακό Σύστημα από την οποία δεν υπάρχουν δείγματα. Το μυστηριώδες αυτό υλικό πιθανότατα δημιουργήθηκε πολύ κοντά στον Ήλιο και είτε το συγκέντρωσαν ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη και η Θεία είτε δεν κατάφερε να επιβιώσει μέχρι τις ημέρες μας. Κατά τον Χοπ, δείγματα από την Αφροδίτη ή τον Ερμή στο μέλλον ίσως κάποια στιγμή δώσουν περισσότερα στοιχεία για αυτό.
