Στα ραδιενεργά ερείπια του αντιδραστήρα 4 του Τσερνόμπιλ, οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν εξαιρετικά σπάνιο μαύρο μύκητα, το Cladosporium sphaerospermum, ο οποίος όχι μόνο επιβιώνει, αλλά ευδοκιμεί σε ένα από τα πιο τοξικά περιβάλλοντα του πλανήτη.
Αυτό που τον καθιστά μοναδικό είναι ότι δεν αντέχει απλώς στη ραδιενέργεια — φαίνεται να τη χρησιμοποιεί μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται ραδιοσύνθεση (radiosynthesis). Παρόμοια με τη φωτοσύνθεση, η ραδιοσύνθεση μετατρέπει την ακτινοβολία γάμμα σε χημική ενέργεια, επιτρέποντας στον μύκητα να αναπτύσσεται αξιοποιώντας τη ραδιενέργεια ως πηγή ζωής.
Πού μπορεί να χρησιμεύσει
Σύμφωνα με το Forbes, μέρος του μύκητα έχει σταλεί στο διάστημα για δοκιμές στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, σε μια προσπάθεια να διαπιστωθεί εάν θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία των αστροναυτών από την κοσμική ακτινοβολία.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι, όταν δοκιμάστηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), ο μύκητας αναπτύχθηκε σχηματίζοντας ένα βιοφίλμ που μπλόκαρε έως και 84% της κοσμικής ακτινοβολίας.
Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ζωντανή ασπίδα ακτινοβολίας για τους αστροναύτες.
Δεδομένου ότι η ακτινοβολία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για αποστολές μεγάλης διάρκειας προς τον Άρη και πέρα από αυτόν, ένα αυτοαναγεννώμενο βιολογικό στρώμα όπως αυτό θα μπορούσε να επαναστατικοποιήσει τον σχεδιασμό των διαστημοπλοίων, αντικαθιστώντας τα βαριά και ογκώδη προστατευτικά υλικά.
Στη Γη, οι ερευνητές εξετάζουν ήδη την πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί ο μύκητας για βιοαποκατάσταση (bioremediation), δηλαδή για τον καθαρισμό ραδιενεργών περιοχών που είναι υπερβολικά επικίνδυνες για ανθρώπινη παρουσία — μια τεχνολογία που θα μπορούσε να μεταμορφώσει την αποκατάσταση πυρηνικών καταστροφών.
Όπως το έθεσε χαρακτηριστικά ένας από τους επιστήμονες:
«Είναι σαν η φύση να δημιούργησε μια βιολογική ασπίδα ακτινοβολίας.»
Από τα ερείπια του Τσερνόμπιλ έως τα βάθη του Διαστήματος, αυτός ο ταπεινός μύκητας θα μπορούσε να βοηθήσει την ανθρωπότητα να επιβιώσει και να εξελιχθεί στα πιο ακραία περιβάλλοντα του σύμπαντος.