Ο αστεροειδής Ryugu είναι σαν ένα παράθυρο στο πολύ μακρινό παρελθόν του Ηλιακού Συστήματος. Δύο μικροσκοπικοί κόκκοι από τον αστεροειδή, που έφτασαν στη Γη το 2020 χάρη στην αποστολή Hayabusa2, περιέχουν ορυκτά παλαιότερα από οτιδήποτε έχουμε βρει στον πλανήτη μας.
Αρκούσαν μόλις δύο κόκκοι δείγματος – ένας από την επιφάνεια και ένας από το υπέδαφος του αστεροειδούς – για να αποκαλυφθεί αυτός ο θησαυρός. Οι ερευνητές αναγνώρισαν ανθρακικά ορυκτά όπως δολομίτη με μαγγάνιο και ανκερίτη, σιδηρούχα ορυκτά όπως πυρροτίνη και μαγνητίτη, θειούχα ορυκτά του χαλκού, αλλά και υδροξυαπατίτη, το ίδιο ορυκτό που βρίσκεται στα ανθρώπινα δόντια και κόκαλα.
Εντοπίστηκε επίσης ένα σπάνιο φωσφίδιο που δεν υπάρχει στη Γη, καθώς και ίχνη στοιχείων όπως σελήνιο, θείο, πυρίτιο και ασβέστιο. Η ποικιλία αυτή δείχνει τις πολύπλοκες χημικές διεργασίες που συνέβησαν στο μακρινό παρελθόν.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ακτίνες Χ για να μελετήσουν τα δείγματα χωρίς να τα καταστρέψουν. «Με αυτές τις τεχνικές μπορούμε να δούμε τι υπάρχει τόσο στην επιφάνεια όσο και στο εσωτερικό των κόκκων», λέει ο Paul Northrup από το Πανεπιστήμιο Stony Brook στις ΗΠΑ. «Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί τα δείγματα είναι σπάνια και πολλοί ερευνητές θέλουν να τα μελετήσουν».
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Brookhaven National Laboratory, οι οποίοι χρησιμοποίησαν προηγμένα εργαλεία ακτίνων Χ για να εξετάσουν τη χημεία των δειγμάτων με μοναδική λεπτομέρεια.
Η ανάλυση αποκάλυψε ένα μωσαϊκό ορυκτών και στοιχείων, τα οποία συνδέονται με το αρχέγονο σώμα του Ryugu. Πρόκειται για έναν πλούτο πληροφοριών που αφηγείται την ιστορία του αστεροειδούς και τις πρώιμες αλληλεπιδράσεις του με ρευστά υλικά.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, τα δεδομένα από τον Ryugu δεν αφορούν μόνο τον ίδιο τον αστεροειδή, αλλά βοηθούν στην κατανόηση των διαδικασιών που διαμόρφωσαν τη χημεία πολλών ανθρακούχων σωμάτων του Ηλιακού Συστήματος. Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι οι αστεροειδείς λειτουργούν ως «χρονομηχανές», διατηρώντας ανέπαφα χημικά ίχνη που έχουν χαθεί από τη συνεχή γεωλογική δραστηριότητα της Γης.
The samples from asteroid Ryugu in the re-entry capsule weigh about 5.4g! This greatly exceeds the the target yield of 0.1g (the amount required for the initial scientific analysis) set during the design of Hayabusa2.
(Article in Japanese: https://t.co/IZFGinhuFc)— HAYABUSA2@JAXA (@haya2e_jaxa) December 18, 2020Advertisement
Ερευνητές εντόπισαν σε δείγματα που συλλέχθηκαν από το διαστημόπλοιο Hayabusa2 της Ιαπωνικής Διαστημικής Υπηρεσίας (JAXA) μικροσκοπικούς κόκκους υλικού, οι οποίοι περιέχουν ορυκτά που σχηματίστηκαν πριν από τη δημιουργία της Γης. Τα ορυκτά αυτά, σε άθικτη μορφή για δισεκατομμύρια χρόνια, ρίχνουν φως στις συνθήκες που επικρατούσαν πολύ πριν σταθεροποιηθεί ο φλοιός του πλανήτη μας.
Η επιτυχία της αποστολής Hayabusa2, που επέστρεψε δείγματα του Ryugu στη Γη το 2020, έθεσε νέα πρότυπα για την επιστημονική αξία τέτοιων εγχειρημάτων. Η NASA έχει ήδη λάβει μέρος των δειγμάτων και σχεδιάζει να τα μελετήσει με παρόμοιες μεθόδους, ενώ η αποστολή OSIRIS-REx έφερε υλικό από τον αστεροειδή Bennu. Η σύγκριση μεταξύ Bennu και Ryugu αναμένεται να αποκαλύψει σημαντικές διαφορές στον τρόπο σχηματισμού και εξέλιξης των ανθρακούχων αστεροειδών.
Credit: (BNL)
Το ενδιαφέρον για τέτοιες αποστολές αυξάνεται συνεχώς. Η JAXA ετοιμάζει την αποστολή MMX για συλλογή δειγμάτων από τον δορυφόρο του Άρη, Φόβο, ενώ μελλοντικά σχέδια περιλαμβάνουν στόχευση μεταλλικών αστεροειδών ή ακόμη και κομητών.
Η συνεχής συλλογή υλικών από διάφορα σώματα του Ηλιακού Συστήματος υπόσχεται να φωτίσει τα μυστήρια της πλανητικής γένεσης και της προέλευσης των πρώτων οργανικών συστατικών.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Geosciences.
