Πάντα μου φαινόταν παράξενο πως οι άνθρωποι βάζουμε χρονόμετρα στη ζωή μας. Πότε “πρέπει” να πετύχουμε, πότε “είναι αργά” για να αλλάξουμε, πότε “δεν ταιριάζει” πια να ξεκινήσουμε κάτι καινούργιο. Κι όμως, όσο περισσότερο παρατηρώ τη ζωή, τόσο περισσότερο διαπιστώνω ότι ο χρόνος δεν είναι όριο. Είναι σκηνικό. Και η παράσταση παίζεται όσο έχουμε ανάσα.
Στην κοινωνία μας, η ηλικία συχνά αντιμετωπίζεται σαν μέτρο ικανότητας ή δικαιώματος. “Είσαι πολύ νέος για να καταλάβεις”. “Είσαι πολύ μεγάλος για να ξεκινήσεις κάτι νέο”. Και κάπως έτσι αφήνουμε πολλές φορές την ψευδή πεποίθηση της ηλικίας να καθορίζει τις επιλογές μας.
Όμως η πραγματική ωριμότητα δεν μετριέται με τα χρόνια. Μετριέται με τις εμπειρίες που έχουμε ζήσει, τις ήττες που έχουμε αντέξει, τις ματαιώσεις που μας ωρίμασαν, τα μαθήματα που έχουμε πάρει και τη συνειδητότητα που έχουμε αποκτήσει μέσα από αυτά. Κάθε στιγμή που επιλέγουμε, κάθε δυσκολία που αντιμετωπίζουμε, κάθε βήμα που κάνουμε προς τον εαυτό μας, προσθέτει στη γνώση και τη δύναμή μας.
Πρόσφατα μια φίλη μου είπε :
“Ξέρω ότι η ηλικία είναι απλώς ένας αριθμός, αλλά εμένα με βαραίνει η σκέψη ότι έγινα πενήντα”. Την άκουσα σιωπηλά γιατί για πολλά χρόνια κι εγώ σκεφτόμουν έτσι. Τότε ήμουν πιο απόλυτη, πίστευα πως κάθε ηλικία έχει τα “πρέπει”της. Σήμερα γνωρίζω πως κάθε ηλικία έχει τη δική της ελευθερία αρκεί να της το επιτρέψουμε.
Συχνά παρατηρώ ανθρώπους που υποτιμούν τον εαυτό τους, όχι επειδή δεν έχουν ικανότητες, αλλά επειδή οι κοινωνικές προδοκίες, τους έχουν περάσει την εικόνα ότι “δεν είναι η κατάλληλη στιγμή”. Ακόμη κι όταν έχουν όλη τη γνώση και τη θέληση να προχωρήσουν η φωνή μέσα τους λέει: “Είναι αργά”, ή “ Έπρεπε να έχω ξεκινήσει νωρίτερα”. Κι όμως, η ζωή δεν λειτουργεί με αντίστροφα ρολόγια.
Η δύναμη των επιλογών σου είναι πάντα στο παρόν.
Η εμπειρία φέρνει σαφήνεια. Μαθαίνεις να ξεχωρίζεις τι αξίζει το χρόνο σου, ποιες μάχες είναι σημαντικές και ποιες όχι. Μαθαίνεις να ακούς την εσωτερική φωνή σου και να μην αφήνεις τις γνώμες των άλλων να σε καθορίσουν. Η ηλικία γίνεται λοιπόν εργαλείο. Όχι περιορισμός. Κάθε χρόνος που πέρασε δεν είναι βάρος αλλά πυξίδα που δείχνει ποιος είσαι και που θέλεις να πας.
Δεν χρειάζεται να απολογείσαι για τις αποφάσεις σου. Δεν χρειάζεται να πείθεις κανέναν για τη δύναμη της επιλογής σου. Όταν η εμπειρία και η γνώση σου συνοδεύουν την απόφαση, το περιβάλλον παρατηρεί την αυτοπεποίθηση και – έστω και αργά -, το σεβασμό που αυτή εμπνέει. Δεν αφορά όλους. Δεν χρειάζεται να αφορά όλους. Η ωριμότητά σου ανήκει πρώτα σε εσένα.
Κι αυτό είναι το παράδοξο. Όσο περισσότερο αποδεχόμαστε ότι η ηλικία είναι απλώς ένας αρθμός κι όχι ένα όριο, τόσο πιο δυνατοί γινόμαστε. Η αληθινή αυτοπεποίθηση δεν έχει ημερομηνία λήξης. Ο δρόμος που διανύουμε είναι πάντα δικός μας και κάθε βήμα, κάθε επιλογή, κάθε νέα προσπάθεια είναι δείγμα ζωής που έχουμε ζήσει και της σοφίας που έχουμε αποκτήσει.
Μερικές φορές όταν κοιτάζουμε πίσω, συνειδητοποιούμε ότι οι φόβοι μας για το “ποτέ δεν είναι αργά” ήταν προϊόν πεποιθήσεων, όχι πραγματικότητας. Κάθε στιγμή μπορεί να είναι η κατάλληλη για να ξεκινήσεις, να τολμήσεις, να δημιουργήσεις. Η ζωή δεν μετριέται σε αριθμούς, αλλά σε στιγμές συνειδητότητας, εμπειρίας και δράσης.
Η δυσλειτουργική πεποίθηση της ηλικίας είναι σαν ένα αόρατο όριο που εμποδίζει τη φωνή σου να ακουστεί. Όμως, η ωριμότητα που προέρχεται από τα βιώματα, τις ματαιώσεις, τις μικρές νίκες και τις αποφάσεις που έκανες με επίγνωση είναι το πιο δυνατό σου εργαλείο. Δεν υπάρχει κανένα “πολύ νωρίς” ή “πολύ αργά”. Υπάρχει μόνο το τώρα, η γνώση που “κουβαλάς”, η δύναμη να προχωρήσεις.
Κάθε φορά που κάποιος μου λέει “είναι αργά” χαμογελώ. Γιατί ξέρω πια πως το “αργά” είναι μια αντίληψη, όχι μια πραγματικότητα. Κι αν έμαθα κάτι μέχρι σήμερα, είναι ότι ο χρόνος δεν μας στερεί. Δεν μας περιορίζει.
Μας απελευθερώνει.
