Παρένθετη ήταν μάλλον
η μήτρα που μας γέννησε
Κ.Υφαντής, Σάλπιγγες μιάς άλλης εποχής
Με αφορμή το δεύτερο συνέδριο του Δρόμου της Αριστεράς, με το συντονισμό του Ρούντι Ρινάλντι και με κεντρικό θέμα «το υπαρξιακό πρόβλημα της Ελλάδας» [21-23/11/25] σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις.
Η θεωρία της φυσικής προόδου της ανθρωπότητας, μέσω μίας οργανωμένης διαφοροποίησης των ανθρώπων και μέσω μιάς συλλογικής δράσης, χωρίς επιθετικό εγωισμό αλλά με αλτρουιστικά αισθήματα, προϋποθέτει συμφωνία επί των στόχων και των μέσων επίτευξης της κοινής ευημερίας
Για να ξεφύγει η ανθρωπότητα από τη στατική κι αρνητική εξέλιξη των πραγμάτων [φυσικών και υλικών] πρέπει οι άνθρωποι [και οι λαοί] να προβλέπουν κι όχι να κινητοποιούνται post factum.
Η στέρεη θεωρία για το τι είναι «πρόοδος» και ποιος πρέπει να θεωρείται «προοδευτικός» [κι όχι απλώς «μοντέρνος»] αποτελεί conditio sine qua non για τη μελέτη της κοινωνικής κίνησης.
Επίσης βασική προϋπόθεση είναι η ελευθερία σκέψης, λόγου και συνείδησης με κριτική σκέψη και στάση απέναντι στα γεγονότα. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ελευθερία είναι αδελφή της Αλήθειας.
Η προδευτικότητα δεν είναι συνεπώς συμβατή με το δογματισμό και με την ομοιογένεια/ομοιομορφία, αφού ο καθένας «προοδεύει» με το δικό του ρυθμό και τρόπο και δεδομένου ότι δεν νοείται «μηχανι(στι)κή» πρόοδος με βάση κάποιο μοντέλο.
Πάντως το ερώτημα του αν η Πρόοδος θα επιτευχθεί μέσω των κοινωνικών αγώνων ή μέσω των νέων τεχνολογιών [π.χ Γενετική μηχανική, Τεχνητή νοημοσύνη] παραμένει ανοικτό.
Ιδίως σε μία εποχή χωρίς βεβαιότητες, χωρίς σταθερές, χωρίς όρια και κανόνες, όπου τα πάντα μετριώνται με ποσότητες [κι όχι στη βάση του Καλού, του Αγαθού και του κοινού συμφέροντος], μία παγκοσμιοποιημένη κοινωνία «εν τω γίγνεσθαι», με το laissez-faire να έχει μετουσιωθεί σε laissez-être] Κωνσταντίνος Τσουκαλάς], με το Χρόνο-εχθρό και με κανένα «φυσικό» σύμμαχο, η αναζήτηση του νέου νοήματος της Προόδου συνιστά πανανθρώπινο καθήκον
Σε κάθε περίπτωση ο πολίτης οφείλει να προβαίνει σε «αυτο-στοχασμό», ενώ το πολιτικό σύστημα να κοιτάζει με σοβαρότητα το μέλλον, αντί να ασχολείται με την «αιώνια επι-στροφή» μερικών πολιτικών από το παρελθόν.
ΥΓ. «Προοδευτικός» κατά τη γνώμη μου είναι όποιος πολίτης ή πολιτικός απαλλάχθηκε από το στερεότυπο του «προοδευτισμού» και «συντηρητικός», εκείνος που αντιστάθηκε στο σύνδρομο του φόβου της αλλαγής
Κοινός όμως παρονομαστής και για τους δύο είναι η αποδοχή των αρχών και αξιών που περιέχονται στο τρίπτυχο «ελευθερία-ισότητα-αδελφοσύνη», ακόμα κι αν προσεγγίζουν διαφοροποιημένα το περιεχόμενό του.