Η άνοδος των τιμών του χρυσού είναι ένα σύνθετο φαινόμενο και η σχέση του με τις επενδύσεις των μεταλλευτικών εταιρειών στην έρευνα είναι πιο έμμεση και διαχρονική από ό,τι φαίνεται. Γενικά, η άνοδος των τιμών οφείλεται κυρίως στη ζήτηση και στην αβεβαιότητα των επενδυτών. Οι μεταλλευτικές εταιρείες αντιδρούν (δεν προκαλούν) σε αυτή την άνοδο, και οι επενδύσεις τους στην κοιτασματολογική έρευνα είναι μια μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Ας δούμε αναλυτικά τους κύριους λόγους για την άνοδο και πώς σχετίζονται με τις μεταλλευτικές εταιρείες:
Κύριοι λόγοι για την άνοδο της τιμής του χρυσού (Πιν. 1)
Οικονομική αβεβαιότητα και φόβος πληθωρισμού
· Ο χρυσός θεωρείται “ασφαλές καταφύγιο” (safe-haven asset). Όταν οι επενδυτές ανησυχούν για πληθωρισμό, πολιτική αστάθεια, ή ύφεση, μεταφέρουν κεφάλαια από πιο επικίνδυνα περιουσιακά (όπως μετοχές) σε χρυσό. Η περίοδος μετά την πανδημία, με τους υψηλούς πληθωρισμούς παγκοσμίως, είναι ένα κλασικό παράδειγμα (Πιν. 2).
Αλλαγές στη νομισματική πολιτική (ειδικά από τις Κεντρικές Τράπεζες)
· Οι Κεντρικές Τράπεζες (όπως η FED των ΗΠΑ) αυξάνουν τα αποθέματά τους σε χρυσό. Αυτό είναι μια ισχυρή ένδειξη για την αξία του κίτρινου μετάλλου. Όταν οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν χρυσό, μειώνουν την προσφορά στην αγορά, πιέζοντας τις τιμές προς τα πάνω.
Γεωπολιτική ένταση
· Οι πολέμοι (π.χ. στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή) και οι εμπορικές εντάσεις δημιουργούν αβεβαιότητα. Σε τέτοιες περιόδους, ο χρυσός προτιμάται έναντι των νομισμάτων, των οποίων η αξία μπορεί να επηρεαστεί από πολιτικές αποφάσεις.
Αδυναμία του αμερικανικού δολαρίου
· Η τιμή του χρυσού συνήθως κινείται αντίστροφα με την αξία του δολαρίου. Όταν το δολάριο αποδυναμώνεται σε σχέση με άλλα νομίσματα, ο χρυσός γίνεται φθηνότερος για όσους αγοράζουν με άλλα νομίσματα, αυξάνοντας τη ζήτηση και την τιμή του.
Η σχέση με τις μεταλλευτικές εταιρείες και την κοιτασματολογική έρευνα
· Οι εταιρείες αντιδρούν στις υψηλές τιμές, δεν τις προκαλούν: Οι υψηλές τιμές του χρυσού δεν οφείλονται άμεσα σε αυξημένες επενδύσεις σε κοιτασματολογική έρευνα. Αντίθετα, οι υψηλές τιμές κάνουν την έρευνα και την εξόρυξη πιο κερδοφόρες. Όταν η τιμή είναι ψηλή, ακόμα και κοιτάσματα με χαμηλή περιεκτικότητα χρυσού ή που βρίσκονται σε δυσπρόσιτες περιοχές γίνονται οικονομικά βιώσιμα για εκμετάλλευση. Οι μεταλλευτικές εταιρείες αποκτούν μεγαλύτερο κίνητρο να επενδύσουν σε έρευνα και ανάπτυξη νέων κοιτασμάτων. Αυξάνουν τις δαπάνες σε γεωτρήσεις, γεωλογικές μελέτες και τεχνολογίες εξόρυξης, ειδικά σε χώρες με σταθερό νομικό πλαίσιο.
· Η κοιτασματολογική έρευνα είναι μακροπρόθεσμη διαδικασία: Η ανακάλυψη και η ανάπτυξη ενός νέου μεταλλείου χρυσού χρειάζεται 10-15 χρόνια ή και περισσότερο. Μια εταιρεία δεν μπορεί απλώς να “αυξήσει την έρευνα” σήμερα και να βρει νέο χρυσό σε λίγους μήνες για να καλύψει την τρέχουσα ζήτηση. Οι σημερινές επενδύσεις στην έρευνα στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγής σε μια δεκαετία από τώρα (Σχ. 1).
· Παράγοντας πιέσεως για μελλοντική προσφορά/τροφοδοσία: Η συνεχής κοιτασματολογική έρευνα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της παγκόσμιας προσφοράς χρυσού. Τα υπάρχοντα μεταλλεία σιγά-σιγά εξαντλούνται. Εάν δεν ανακαλυφθούν νέα κοιτάσματα, η μειωμένη προσφορά σε βάθος χρόνου θα ασκήσει ανοδική πίεση στις τιμές. Άρα, οι επενδύσεις σε έρευνα είναι μια αντίδραση στις τρέχουσες τιμές και μία προετοιμασία για τη μελλοντική ζήτηση.
Σχ. 1: Διαχρονικός εντοπισμός κοιτασμάτων χρυσού και το απόθεμα χρυσού που βρέθηκε, σε σχέση με τις δαπάνες κοιτασματολογικής έρευνας. Διαπιστώνεται ότι, παρά τις αυξημένες δαπάνες, η ανακάληψη νέων κοιτασμάτων δεν έχει αυξηθεί αναλογικά. (Πηγή: S&P Global Market Intelligence).
Συμπερασματικά, η άνοδος των τιμών του χρυσού σε ρεκόρ οφείλεται κυρίως σε μακροοικονομικούς και γεωπολιτικούς παράγοντες που αυξάνουν τη ζήτηση ως προς ένα ασφαλές καταφύγιο.
Οι μεταλλευτικές εταιρείες εκμεταλλεύονται αυτή την άνοδο για να κάνουν πιο εντατικές επενδύσεις στην κοιτασματολογική έρευνα, αλλά αυτές οι επενδύσεις είναι το αποτέλεσμα, όχι η αιτία, των υψηλών τιμών.
Συνολικά, ναι μεν οι υψηλές τιμές ωθούν τις εταιρείες να επενδύσουν περισσότερο στην κοιτασματολογική έρευνα, αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι άμεσα. Δεν υπάρχει (ακόμη) μια ευθεία αντιστοιχία, δηλαδή υψηλότερες τιμές χρυσού δεν οδηγούν αυτόμάτα σε κατακόρυφη αύξηση της κοιτασματολογικής έρευνας.
Στην πράξη, πολλές εταιρείες επιλέγουν και στρατηγικές εξαγορών (αγοράζουν μικρότερες junior mining εταιρείες με υποσχόμενα κοιτάσματα) αντί να ξεκινήσουν έρευνα από το μηδέν. Η πραγματική πίεση προς τα πάνω δημιουργείται από τους επενδυτές και τις κεντρικές τράπεζες που αγοράζουν χρυσό σήμερα, όχι από τα μελλοντικά κοιτασματολογικά αποθέματα χρυσού που μπορεί να βρεθούν σε μια δεκαετία.
