Η φράση “χρειαζόμαστε καλά μυαλά στην πολιτική” ακούγεται σωστή και αυτονόητη. Στην πράξη όμως δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι το πρόβλημα της χώρας είναι κυρίως θέμα προσώπων. Ότι αν δηλαδή, εισέρχονταν οι “καλύτεροι” στα ψηφοδέλτια και στα υπουργεία, όλα θα άλλαζαν. Δεν είναι έτσι.
Η πολιτική δεν έχει ανάγκη από «καλά μυαλά» όπως τα φανταζόμαστε – δηλαδή κορυφαίους επιστήμονες, τους πρώτους των πρώτων, τα φωτισμένα πνεύματα. Δεν κυβερνάται η χώρα με λίγους εξαιρετικούς. Διοικείται και αλλάζει από πολλούς επαρκείς. Όπως η ζωή λειτουργεί στον μέσο όρο έτσι και το κράτος επίσης.
Είναι βέβαια προφανές, ότι η προσωπική ευφυία είναι τις περισσότερες φορές επιθυμητή και χρήσιμη αλλά σπανίως έχει συνέχεια και σπανίως είναι κατανοητή από τον μέσο όρο σε δημόσια θέματα.
Κυρίως όμως, η προσωπική ευφυία δεν είναι πολιτικό προσόν επειδή από μόνη της δεν είναι εκπροσώπηση κοινωνικών ομάδων. Ο ρόλος του πολιτικού δεν είναι να εντυπωσιάζει με τις ‘έξυπνες’ ιδέες του, αλλά να νομοθετεί για όσους τον έστειλαν στη Βουλή. Να συνδέει τις αποφάσεις του με το συμφέρον όσων υπηρετεί.
Συνεπώς η Πολιτική έχει περισσότερο ανάγκη από σαφείς πολιτικές επιλογές παρά από “λαμπρές” ιδέες.
Η πολιτική, όπως και κάθε οργανωμένη κοινωνική λειτουργία, βασίζεται στην καλή γνώση, την πειθαρχία, την υπομονή και τη δέσμευση . Δεν μπορούμε – και δεν πρέπει – να αναζητούμε 300 ιδιοφυΐες για την βουλή και 10.000 για την διοίκηση του κράτους. Χρειαζόμαστε ικανούς αφοσιωμένους ανθρώπους, οι οποίοι κατανοούν σε βάθος το αντικείμενό τους, το αγαπούν, και καταβάλουν καθημερινά τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια σε ένα περιβάλλον το οποίο ενίοτε δεν είναι φιλικό.
Η απάντηση δεν βρίσκεται στην εξατομικευμένη φιλοδοξία, η οποία προφανώς υπάρχει-και είναι θεμιτή, αλλά στη συνειδητή, σταθερή συμμετοχή στο κοινό καλό. Όχι ως υποχρέωση, αλλά ως πολιτική επιλογή.
Συνεπώς αυτό το οποίο αξίζει να αναδείξουμε ως ένα νέο Πατριωτικό Καθήκον, είναι η νοοτροπία μας απέναντι στην ατομική ευθύνη και την στάση με την οποία συμμετέχουμε στη συλλογική ζωή.
Δηλαδή τι μπορούμε να προσφέρουμε εμείς — ο καθένας από τη θέση του — για να υπηρετήσουμε έναν οργανωμένο συλλογικό σκοπό, διεκδικώντας ταυτόχρονα το πολιτικό μας συλλογικό όφελος;
Η νοοτροπία η οποία χρειαζόμαστε βασίζεται σε τέσσερις θεμέλιους άξονες :
- Ατομική ευθύνη: Η αναγνώριση ότι κανένα σύστημα δεν βελτιώνεται χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών του.
- Μέγιστη προσπάθεια: Η σταθερή, καθημερινή δέσμευση να κάνουμε το καλύτερο δυνατό από τη θέση που κατέχουμε.
- Ομαδικότητα: Η επίγνωση ότι το αποτέλεσμα δεν είναι προσωπική νίκη, αλλά προϊόν συνεργασίας.
- Συνέχεια : Η κατανόηση ότι η πρόοδος απαιτεί διάρκεια, συνέπεια και θεσμική μνήμη.
Δεν χρειαζόμαστε ήρωες. Χρειαζόμαστε ανθρώπους οι οποίοι θα κάνουν τη δουλειά.
Και αυτή τη νοοτροπία δεν την αναζητούμε μόνο στους πολιτικούς. Πρέπει να διαπεράσει οριζόντια ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Από το σχολείο, μέχρι το δημόσιο , την επιχείρηση και τον δήμο. Από τον γονιό μέχρι τον φοιτητή, από τον τεχνικό μέχρι τον υπουργό.
Δεν μας λείπουν τα μυαλά. Η σωστή νοοτροπία λείπει.
Απόστολος Βλάχος, Οικονομολόγος, Επιχειρηματίας,
