Αν θα έπρεπε κάποιος-οι/κάποια-ες να σχεδιάσει/σχεδιάσουν τα επόμενα βήματα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης σε βάθος δεκαετίας, θα έπρεπε να επαναφέρουν στο επίκεντρο τον άνθρωπο είτε ως μαθητή/μαθήτρια είτε ως εκπαιδευτικό είτε ως γονέα-κηδεμόνα.
Ζητείται επειγόντως όραμα:
- για τα παιδιά με τα μαύρα φούτερ, για τα παιδιά των ΜΚΔ (Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης), για τα αριστούχα παιδιά, για τα παιδιά μας
- για τους/τις χαμηλόμισθους/χαμηλόμισθες εκπαιδευτικούς, για τον ρόλο τους στην αναγέννηση της κοινωνίας αλλά και της χώρας, για τη συνέχιση του λειτουργήματός τους
- για τους γονείς-κηδεμόνες που τρέχουν να ανταπεξέλθουν την καθημερινότητα της οικογένειάς τους, για τους γονείς-κηδεμόνες που αναζητούν καλύτερη παιδεία και εκπαίδευση για τα παιδιά τους
- για όλους και όλες αυτές που αναζητούν ελπίδα μέσω της εκπαίδευσης για το ομιχλώδες μέλλον.
Ποιο είναι, λοιπόν, αυτό το όραμα που θα υπερκεράσει τις υπάρχουσες συνθήκες, αλλά κυρίως θα δημιουργήσει ευοίωνες προοπτικές.
Θεωρώ ότι είναι αυτό που θα περιλαμβάνει:
1. Αναδιοργάνωση του Υπουργείου Παιδείας
Είναι απαραίτητη μια νέα ευέλικτη, αποκεντρωμένη δομή με σαφή καταμερισμό των αρμοδιοτήτων κεντρικά από το Υπουργείο, ώστε να ασκήσει ουσιαστικά τον θεσμικό του ρόλο. Αυτή η νέα δομή θα ενισχύσει και θα δώσει ουσιαστικές αρμοδιότητες στα στελέχη των Περιφερειακών Διευθύνσεων και των Διευθυντών/διευθυντριών της κάθε σχολικής μονάδας, ώστε οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται να άπτονται τις πραγματικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε σχολείου και θα είναι σε αρμονία με τις κεντρικές κατευθυντήριες οδηγίες του Υπουργείου.
2. Έγκαιρη στελέχωση των σχολείων με τις/τους εκπαιδευτικούς
Τα εργαλεία της ψηφιακής τεχνολογίας και οι αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης είναι βέβαιο ότι επιτρέπουν την έγκαιρη καταγραφή των κενών σε κάθε σχολική μονάδα, η οποία θα ολοκληρώνεται έως το Πάσχα, ώστε όλοι οι εκπαιδευτικοί να βρίσκονται στις θέσεις τους την 1η Σεπτεμβρίου. Έτσι, το σχολικό έτος θα ξεκινά ομαλά, χωρίς χαμένες διδακτικές ώρες και αγωνίες από τους γονείς-κηδεμόνες αν τελικά θα διδαχθούν όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες την ίδια ύλη και τα ίδια γνωστικά αντικείμενα στην ελληνική επικράτεια.
3. Στήριξη της σχολικής κοινότητας
Κάθε δήμος ανάλογα με τους κατοίκους του θα έχει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους, ώστε να παρέχει τον αντίστοιχο αριθμό από ψυχολόγους, νοσηλευτές, άτομα για γραμματειακή υποστήριξη των σχολείων, καθαρίστριες και σχολικούς τροχονόμους. Η σταθερή παρουσία αυτών των επιστημόνων και των εργαζόμενων ενισχύει τη λειτουργικότητα των σχολείων και αναδεικνύει ολιστικά την έννοια της παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης.
4. ΚΕΔΑΣΥ
Σε μια εποχή που οι ανθρωπιστικές επιστήμες θα πρέπει προχωρούν μαζί με την ιατρική και την ψυχολογία προς όφελος των μαθητών/τριών, τα ΚΕΔΑΣΥ θα πρέπει να γίνουν φορείς Ψυχοπαιδαγωγικής Παιδαγωγικής Υποστήριξης που θα έχουν επαρκή στελέχωση για την ενημέρωση των γονέων-κηδεμόνων σε θέματα ψυχολογικής υγείας και μαθησιακών δυσκολιών, για την έγκαιρη διάγνωση και όχι μόνο η γνωμάτευση-πιστοποίηση σε μια μαθητιώσα νεολαία που ασφυκτιά και χρειάζεται βοήθεια.
4. ΙΕΠ ( Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής)
Γίνεται ανεξάρτητη αρχή ως επίσημος εκφραστής της εκπαιδευτικής πολιτικής της χώρας μας, με σταθερή και υψηλή χρηματοδότηση, ξεκάθαρες αρμοδιότητες, με μόνιμα στελέχη και προσωπικό στα πρότυπα των υπόλοιπων ανεξάρτητων αρχών.
5. Επικαιροποίηση των Προγραμμάτων Σπουδών και σχολικών εγχειριδίων
Κάθε πέντε χρόνια θα πρέπει με ευθύνη του ΙΕΠ να επικαιροποιούνται τα προγράμματα σπουδών ακολουθώντας τον ταχύ ρυθμό των παγκόσμιων εξελίξεων. Στα δέκα χρόνια υποχρεωτικά αλλάζουν τα σχολικά εγχειρίδια και κατατίθενται νέα σύγχρονα προγράμματα σπουδών.
6. ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ
Ενίσχυση του πολλαπλού του ρόλου με έμφαση, ενδεικτικά αναφέρω, στην έκδοση των πολλαπλών έγχαρτων σχολικών εγχειριδίων, στην ανάρτηση των ψηφιακών σχολικών εγχειριδίων και προγραμμάτων, στην έγκαιρη παραλαβή και παράδοση του σχολικού υλικού ως τις 5 του Σεπτέμβρη κάθε σχολικού έτους.
7. Δημιουργικότητα και καινοτομία σε όλες τις βαθμίδες
Στα νηπιαγωγεία, τα δημοτικά, τα γυμνάσια και λύκεια πρέπει να παγιωθεί η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία σε όλα τα μαθήματα, που καλλιεργεί τη συνεργασία και τη διαφορετικότητα. Επιπλέον, δημιουργούνται και υλοποιούνται στις σχολικές μονάδες ομαδικά και εξατομικευμένα προγράμματα βιωματικής μάθησης και δεξιοτήτων, από τα οποία ο κάθε μαθητής και η κάθε μαθήτρια θα ανακαλύπτει και θα παρουσιάζει στη σχολική κοινότητα όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει (ακαδημαϊκά, εικαστικά, αθλητικά, μουσικά…). Ακόμα, το καθημερινό τους σχολικό πρόγραμμα θα χωρίζεται σε ζώνες ανθρωπιστικών μαθημάτων, θετικών μαθηματικών, ευ ζην (θεατρικής αγωγής, μουσικής, εικαστικών τεχνών, φυσικής αγωγής σε συνεργασία με τα σωματεία και τους συλλόγους κάθε δήμου), έτσι ώστε να προάγεται η συναισθηματική και ψυχική υγεία των μαθητών/μαθητριών, η σωματική τους ευεξία, η δημιουργική έκφραση τους και η ολιστική αριστεία.
8. Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια
Δημιουργία συμβουλευτικού κέντρου επιλογής μαθητικής κατεύθυνσης μέσα στις σχολικές μονάδες, όπου οι γονείς θα ενημερώνονται για τις προοπτικές συνέχισης των μαθητών/μαθητριών είτε σε Γενικό είτε σε Επαγγελματικό, σύμφωνα με τις δεξιότητες και τις ικανότητες των παιδιών.
9. Προαγωγικές εξετάσεις στο Γυμνάσιο
Η καθιέρωση προαγωγικών εξετάσεων σε όλες τις τάξεις, στα παρακάτω μαθήματα με ή χωρίς Τράπεζα Θεμάτων: Μαθηματικά, Αγγλικά, Ιστορία, Φυσική, Χημεία και Αρχαία Ελληνική Γλώσσα (από το πρωτότυπο)-Νεοελληνική Γλώσσα-Λογοτεχνία, ως ενιαία διαχρονική μετεξέλιξη της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας. Καταργούνται οι εξετάσεις στην αρχαία ελληνική γραμματεία (Αρχαία από μετάφραση), καθώς ο βαθμός τους θα λαμβάνεται με την καταληκτική παρουσίαση των τμημάτων σε δρώμενα, θεατρικά-μουσικά, σε παραστάσεις που θα αφορούν όλο τον πλούτο της Ελληνικής αρχαίας Γραμματείας από τον Όμηρο ως τον Ευρυπίδη και από τον Αίσωπο ως τον Αριστοφάνη. Είμαστε περήφανοι επειδή η χώρα μας γέννησε αυτόν τον πολιτισμό, αλλά οι μαθητές μας όλα αυτά τα χρόνια αντί να τον μάθουν «δρώντας», τον αποστηθίζουν για να γράψουν σε προαγωγικές εξετάσεις σε κάθε τάξη του Γυμνασίου.
10. Αλλαγές στο σχολικό πρόγραμμα ωραρίου και κατάργηση των μονόωρων μαθημάτων σε Γυμνάσιο και Λύκειο
Θεωρείται επιβεβλημένο να τροποποιηθεί η δομή και το ωράριο του σχολικού προγράμματος, το οποίο θα μπορούσε να ομοιάζει με αυτό που έχουν καλλιτεχνικά σχολεία προσαρμοσμένο πάντα στις ανάγκες του κάθε σχολικού πλαισίου (γενικό, επαγγελματικό, ειδικό). Τέλος, απαιτείται η επανεξέταση των μονόωρων μαθημάτων με στόχο την ενοποίησή τους σε θεματικές έννοιες και την πιθανή ενίσχυση των ωρών τους. Με αυτό τον τρόπο θα είναι εφικτή η ουσιαστική διδασκαλία τους, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγεται ο κατακερματισμός και τη σπατάλη διδακτικού χρόνου.
11. Τριτοβάθμια εκπαίδευση
Η σταθερή χρηματοδότηση των ιδρυμάτων ανάλογα με τον αριθμό των φοιτητών/φοιτητριών και τις δομές τους, η ουσιαστική εστίαση στην έρευνα σε όλες Σχολές με ξεκάθαρους κανόνες επιστημονικής δεοντολογίας και η στήριξη όλων των καθηγητικών σχολών, καθώς αποτελούν το φυτώριο των μελλοντικών εμπνευσμένων εκπαιδευτικών είναι κάποια από αυτά τα στοιχεία που αποτελούν ψηφίδες αυτού του οράματος.
Είναι βέβαιο και αξιόλογο λόγου ότι κάθε/καθεμία Υπουργός Παιδείας έχει προσθέσει μαζί με όλη την εκπαιδευτική κοινότητα ένα λιθαράκι στην εκπαίδευση, άρα και στην πρόοδο της χώρας μας. Όλα αυτά που κατατίθενται γραπτά έρχονται να επισπεύσουν τις αναγκαιότητες που θα πρέπει να δρομολογηθούν ή ακόμα πιο σωστά θα έπρεπε να υλοποιούνται, ώστε να ακολουθήσουν οι επόμενες.
